Pałecznik: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(Utworzono nową stronę "{{Roślina infobox |Nazwa rośliny = Pałecznik |Nazwa łacińska = Calicium sp. |L = Pers. |Pusta linia = <br/> |grafika = .jpg |podpis grafiki = ''Cetrelia monac...") |
|||
| Linia 4: | Linia 4: | ||
|L = Pers. | |L = Pers. | ||
|Pusta linia = <br/> | |Pusta linia = <br/> | ||
| − | |grafika = .jpg | + | |grafika = palecznik zielony.jpg |
| − | |podpis grafiki = | + | |podpis grafiki = Pałecznik zielony |
|Systematyka = Systematyka | |Systematyka = Systematyka | ||
|Domena = eukarionty | |Domena = eukarionty | ||
| Linia 11: | Linia 11: | ||
|Gromada = grzyby workowe | |Gromada = grzyby workowe | ||
|Klasa = miseczniaki (Lecanoromycetes) | |Klasa = miseczniaki (Lecanoromycetes) | ||
| − | |Rząd = | + | |Rząd = misecznicowce |
|Rodzina = pałecznikowate | |Rodzina = pałecznikowate | ||
|Rodzaj = pałecznik | |Rodzaj = pałecznik | ||
| Linia 19: | Linia 19: | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | '''Pałecznk''' (''Calicium'' Pers.) – gatunek zlichenizowanego grzyba workowego (porostu) z rodziny pałecznikowatych (''Caliciacea''e), rzędu '' | + | '''Pałecznk''' (''Calicium'' Pers.) – gatunek zlichenizowanego grzyba workowego (porostu) z rodziny pałecznikowatych (''Caliciacea''e), rzędu misecznicowców ''Lecanorales''. |
| Linia 31: | Linia 31: | ||
| − | Porosty z rodzaju Calicium rosną głównie na korze drzew i drewnie, tylko nieliczne na skałach. Na świecie znanych jest około 40 gatunków, z których w Polsce odnotowano dotychczas 11. Porosty te stanowią zwykle rzadkie lub bardzo rzadkie składniki lokalnych biot porostowych. Wiele gatunków przywiązanych jest do specyficznych siedlisk, miejsc zwykle zacienionych lub umiarkowanie nasłonecznionych, o wysokiej wilgotności powietrza. Stąd też największą różnorodność tych porostów obserwuje się w starych lasach o charakterze naturalnym. | + | Porosty z rodzaju Calicium rosną głównie na korze drzew i drewnie, tylko nieliczne na skałach. Na świecie znanych jest około 40 gatunków, z których w Polsce odnotowano dotychczas 11. Porosty te stanowią zwykle rzadkie lub bardzo rzadkie składniki lokalnych biot porostowych. Wiele gatunków przywiązanych jest do specyficznych siedlisk, miejsc zwykle zacienionych lub umiarkowanie nasłonecznionych, o wysokiej wilgotności powietrza. Stąd też największą różnorodność tych porostów obserwuje się w starych lasach o charakterze naturalnym. <br/> |
| − | <br/> | ||
=== Wartość użytkowa === | === Wartość użytkowa === | ||
| − | Wszystkie występujące w Polsce | + | Wszystkie gatunki występujące w Polsce, poza stwierdzonymi niedawno po raz pierwszy ''C. parvum'' i ''C. pinastri'', mają status porostów zagrożonych wymarciem na obszarze kraju. |
<br/> | <br/> | ||
=== Ciekawostki === | === Ciekawostki === | ||
| − | + | Pałeczniki stają się porostami coraz rzadszymi, ponieważ zmniejsza się liczba siedlisk im odpowiadających, tj. starych drzew liściastych i iglastych w lasach. Kilka gatunków z tego rodzaju ma w Polsce status wskaźników niżowych lasów puszczańskich (np. ''Calicium adspersum'', ''C. viride''). | |
| + | |||
| + | Poszczególne gatunki z tego oraz innych podobnych rodzajów są niekiedy bardzo trudne do rozpoznania bez obserwacji mikroskopowych cech diagnostycznych. Okazy bez owocników lub z owocnikami zniekształconymi są zwykle niemożliwe do oznaczenia nawet do rodzaju. | ||
<br/> | <br/> | ||
| Linia 57: | Linia 58: | ||
== Linki zewnętrzne == | == Linki zewnętrzne == | ||
| + | |||
http://en.wikipedia.org/wiki/Calicium | http://en.wikipedia.org/wiki/Calicium | ||
| − | + | http://species.wikimedia.org/wiki/Calicium | |
<br/> | <br/> | ||
[[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Grzyby]] [[Kategoria: Porosty]] | [[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Grzyby]] [[Kategoria: Porosty]] | ||
Wersja z 13:09, 23 mar 2014
| Pałecznik | |
| | |
| Calicium sp. | |
| Pers. | |
 Pałecznik zielony | |
| Systematyka | |
| Królestwo | grzyby |
| Podkrólestwo | {{{Podkrólestwo}}} |
| Gromada | grzyby workowe |
| Klasa | miseczniaki (Lecanoromycetes) |
| Rząd | misecznicowce |
| Rodzina | pałecznikowate |
| Rodzaj | pałecznik |
| Gatunek | {{{Gatunek}}} |
| Synonimy | |
Pałecznk (Calicium Pers.) – gatunek zlichenizowanego grzyba workowego (porostu) z rodziny pałecznikowatych (Caliciaceae), rzędu misecznicowców Lecanorales.
Spis treści
Plecha
Rodzaj Calicium obejmuje porosty skorupiaste o cienkiej, zewnętrznej lub wewnętrznej plesze, charakteryzujące się wytwarzaniem niewielkich rozmiarów apotecjów, umieszczonych na różnej długoci, zwykle wyraźnych trzoneczkach. Dojrzała warstwa rodzajna (hymenium) owocników tych grzybów, podobnie jak u przedstawicieli kilku innych rodzajów, np. Chaenotheca (Th. Fr.) Th. Fr., ma postać pylastej masy (mazedium) złożonej z askospor oraz fragmentów rozpadających się pozostałych elementów warstwy. Rodzaj Calicium wyróżnia się tworzeniem czarnego mazedium, z zarodnikami z pojedynczą przegrodą. Podobnie septowane zarodniki występują u przedstawicieli rodzaju Microcalicium Vain., tworzących jednak
mazedium barwy ciemnozielonej. Ten ostatni rodzaj obejmuje ponadto grzyby niezlichenizowane – naporostowe lub saprobiontyczne.
Rozmieszczenie i ekologia
Porosty z rodzaju Calicium rosną głównie na korze drzew i drewnie, tylko nieliczne na skałach. Na świecie znanych jest około 40 gatunków, z których w Polsce odnotowano dotychczas 11. Porosty te stanowią zwykle rzadkie lub bardzo rzadkie składniki lokalnych biot porostowych. Wiele gatunków przywiązanych jest do specyficznych siedlisk, miejsc zwykle zacienionych lub umiarkowanie nasłonecznionych, o wysokiej wilgotności powietrza. Stąd też największą różnorodność tych porostów obserwuje się w starych lasach o charakterze naturalnym.
Wartość użytkowa
Wszystkie gatunki występujące w Polsce, poza stwierdzonymi niedawno po raz pierwszy C. parvum i C. pinastri, mają status porostów zagrożonych wymarciem na obszarze kraju.
Ciekawostki
Pałeczniki stają się porostami coraz rzadszymi, ponieważ zmniejsza się liczba siedlisk im odpowiadających, tj. starych drzew liściastych i iglastych w lasach. Kilka gatunków z tego rodzaju ma w Polsce status wskaźników niżowych lasów puszczańskich (np. Calicium adspersum, C. viride).
Poszczególne gatunki z tego oraz innych podobnych rodzajów są niekiedy bardzo trudne do rozpoznania bez obserwacji mikroskopowych cech diagnostycznych. Okazy bez owocników lub z owocnikami zniekształconymi są zwykle niemożliwe do oznaczenia nawet do rodzaju.
Bibliografia
K. Czyżewska, S. Cieśliński: Porosty – wskaźniki niżowych lasów puszczańskich w Polsce. Monographiae Botanicae 91: 223–239, 2003.
S. Cieśliński, K. Czyżewska, J. Fabiszewski: Czerwona lista porostów w Polsce. Red list of the lichens in Poland. W: Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Red list of plants and fungi in Poland, Z. Mirek, K. Zarzycki, W. Wojewoda, Z Szeląg (eds.). W. Szafer Inst. of Botany, PASc, Kraków, 71–89, 2006.
W. Fałtynowicz: Porosty w lasach. Przewodnik terenowy dla leśników i taksatorów. Centrum Informacyjne Lasów Państwowych: Warszawa, 2012.
D. Kubiak: Nowe stanowiska Calicium parvum Tibell w północnej Polsce. Acta Bot. Cassub. 10: 75-81, 2011.
Linki zewnętrzne
http://en.wikipedia.org/wiki/Calicium
http://species.wikimedia.org/wiki/Calicium
