Rezerwat Dęby Napiwodzkie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Linia 19: Linia 19:
 
<br/><br/>
 
<br/><br/>
 
==Rezerwat Dęby Napiwodzkie==
 
==Rezerwat Dęby Napiwodzkie==
 +
  
 
Rezerwat przyrody „Dęby Napiwodzkie” jest rezerwatem leśnym (częściowym), utworzonym w 1989 roku na obszarze 37,11 ha. Położony jest na terenie nadleśnictwa Jedwabno, w odległości około 5 km na południowy-zachód od miejscowości Jedwabno (powiat szczycieński). .
 
Rezerwat przyrody „Dęby Napiwodzkie” jest rezerwatem leśnym (częściowym), utworzonym w 1989 roku na obszarze 37,11 ha. Położony jest na terenie nadleśnictwa Jedwabno, w odległości około 5 km na południowy-zachód od miejscowości Jedwabno (powiat szczycieński). .
Linia 25: Linia 26:
  
  
Zimozielona krzewinka o wzniesionych pędach długości do 100 cm. Liście ułożone skrętolegle. Są skórzaste, eliptyczne lub podługowate, ostro zakończone, drobno ząbkowane, podobne do liści wierzby kruchej. Mają szerokość 5–15 mm i na spodniej stronie pokryte są brązowymi łuskami.
+
Przedmiotem ochrony tu zbiorowiska wykształcone w postaci grądu, łęgu jesionowo-olszowego i boru mieszanego, porastające subglacjalny wał ozowy. Niewielkiej wysokości oz (około 10 m) graniczy od wschodu z doliną rzeki Czarna, a na pozostałym obszarze otaczają go obniżenia terenowe porośnięte, poza obszarem rezerwatu, przez wilgotne łąki (DĄBROWSKI i in. 1999). Największą część rezerwatu zajmuje zbiorowisko grądu, zaliczone do odmiany subatlantyckiej Stellario-Carpinetum (CHUDYBA, ENDLER 1987), mimo iż obiekt ten położony jest poza naturalnym zasięgiem występowania buka. W wydzieleniach leśnych porośniętych przez to zbiorowisko występują liczne pomnikowe dęby, w wieku 300-350 lat oraz stare, około 200-letnie sosny. Niewielki fragment rezerwatu, w północno-zachodniej części obiektu, zajmuje bór mieszany pochodzenia antropogenicznego, na żyznym siedlisku lasu świeżego. Najbardziej oddalone od wału ozowego, położone w obniżeniach terenowych, zewnętrzne części rezerwatu zajmuje łęg jesionowo-olszowy Fraxino-Alnetum z olszami w wieku od 45-95 lat. Rezerwat „Dęby Napiwodzkie” jest jednym z ogniw potencjalnego specjalnego obszaru ochrony siedlisk „Ostoja Napiwodzko-Ramucka” w ramach programu Natura 2000 (kod PLH280026).
Kwiaty zebrane są w jednostronne, zwieszające się z gałązek grona. Wyrastają pojedynczo na krótkich szypułkach w kątach liści. Są obupłciowe, 5-krotne, o niezrośniętych działkach kielicha. Korona jest zrosłopłatkowa, beczułkowatego kształtu, biała, o długości 4-7 mm. Kwiaty kwitną od kwietnia do czerwca. Owocem jest pękająca 5 klapami torebka. W naszym kraju chamedafne rozmnaża się jednak głównie wegetatywnie przez zakorzeniające się pędy i odrośla korzeniowe.
 
 
<br/>
 
<br/>
  
  
=== Rozmieszczenie i ekologia ===
+
=== Fauna ===
  
  
Chamedafne północna występuje w borealnej strefie półkuli północnej – na północy Ameryki Północnej, w północnej Azji i północno-wschodniej Europie. Jest bardzo pospolita na dalekiej północy, np. na Syberii i w Skandynawii. W Polsce reprezentuje grupę reliktów polodowcowych. Przez Polskę przebiega południowa granica zasięgu chamedafne północnej. Najdalej na południe wysunięte jej dwa stanowiska znajdują się w Kampinoskim Parku Narodowym a najdalej na zachód - w Drawieńskim Parku Narodowym. Gatunek ten rośnie w naszym kraju obecnie na 9 stanowiskach (spośród 13 historycznie znanych). Na Warmii i Mazurach występuje w Mazurskim Parku Krajobrazowym, w rezerwacie "Sołtysek" koło Szczytna oraz na śródleśnym torfowisku przejściowym pomiędzy wsiami Nerwik i Giławy (Nadleśnictwo Wipsowo).
 
  
Siedliskiem chamedafne północnej są torfowiska wysokie oraz rzadkie, podmokłe lasy. Jest to roślina kwasolubna, preferująca miejsca częściowo zacienione
 
 
<br/>
 
<br/>
  
  
  
=== Wartość użytkowa ===
+
=== Flora ===
  
  
  
Zawiera toksynę – andromedotoksynę, roślina potencjalnie lecznicza i ozdobna.
 
  
Gatunek ten objęty jest w Polsce ścisłą ochroną. W skali kraju należy do roślin narażonych na wyginięcie (Kategoria VU na Czerwonej Liście).
 
 
<br/>
 
<br/>
  
Linia 54: Linia 50:
  
  
Od 2006 roku w Katedrze Botaniki i Ochrony Przyrody (Wydział Biologii i Biotechnologii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie) trwają badania nad opracowaniem efektywnej metody rozmnażania ''Chamaedaphne calyculata'' w kulturach in vitro. Jako materiał wyjściowy wykorzystywane są niewielkie fragmenty pędów pochodzących z roślin rosnących w Mazurskim Parku Krajobrazowym lub z roślinek hodowanych „w szkle”. Stosowane są metody mające na celu pobudzenie do rozwoju pędów bocznych, wytworzenie pędów przybyszowych lub somatycznych zarodków. Testowane są różne rodzaje podłóż hodowlanych oraz roślinnych regulatorów wzrostu.
 
Dotychczas dokonano wsiedlenia uzyskanych osobników w Leśnym Arboretum w Kudypach oraz na terenie Nadleśnictwia Górowo Iławeckie.
 
 
<br/>
 
<br/>
  
Linia 61: Linia 55:
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
  
B. Polakowski: ''Świat roślinny Warmii i Mazur''. Olsztyn: Pojezierze, 1971.  
+
ANONIM 2000. Plan ochrony rezerwatu przyrody „Koniuszanka II” na okres od 1 stycznia 2001 roku do 31 grudnia 2020 roku. Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, Warszawa (maszyn.).
  
http://pl.wikipedia.org/wiki/Chamedafne_północna
+
CHUDYBA H., ENDLER Z. 1987. Przyroda projektowanego rezerwatu Ostańce Puszczy Napiwodzko-Ramuckiej. Chrońmy Przyr. Ojcz. 2 (43): 52 – 61.
  
http://jezioro.com.pl/flora/okaz.html?id=937
+
DĄBROWSKI S., POLAKOWSKI B., WOŁOS L. 1999. Obszary chronione i pomniki przyrody województwa warmińsko-mazurskiego. Urząd Wojewódzki, Wydział Ochrony Środowiska i Rolnictwa w Olsztynie.  
  
 
<br/>
 
<br/>
Linia 71: Linia 65:
  
 
[[Kategoria: Przyroda]]
 
[[Kategoria: Przyroda]]
[[Kategoria:Rośliny]]
+
[[Kategoria:Ochrona przyrody]]
 +
[[Kategoria:Rezerwaty przyrody]]

Wersja z 22:40, 10 mar 2014

Rezerwat przyrody Dęby Napiwodzkie

{{{Opis_zdjęcia}}}
Rezerwat Dęby Napiwodzkie - tablica informacyjna przed wejściem do rezerwatu
Rodzaj rezerwatu florystyczny
Państwo  Polska
Powierzchnia 37,11 ha ha
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Rezerwat przyrody Dęby Napiwodzkie
Rezerwat przyrody Dęby Napiwodzkie
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Rezerwat przyrody Dęby Napiwodzkie
Rezerwat przyrody Dęby Napiwodzkie
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Rezerwat przyrody Dęby Napiwodzkie

Rezerwat Dęby Napiwodzkie

Rezerwat przyrody „Dęby Napiwodzkie” jest rezerwatem leśnym (częściowym), utworzonym w 1989 roku na obszarze 37,11 ha. Położony jest na terenie nadleśnictwa Jedwabno, w odległości około 5 km na południowy-zachód od miejscowości Jedwabno (powiat szczycieński). .

Morfologia

Przedmiotem ochrony są tu zbiorowiska wykształcone w postaci grądu, łęgu jesionowo-olszowego i boru mieszanego, porastające subglacjalny wał ozowy. Niewielkiej wysokości oz (około 10 m) graniczy od wschodu z doliną rzeki Czarna, a na pozostałym obszarze otaczają go obniżenia terenowe porośnięte, poza obszarem rezerwatu, przez wilgotne łąki (DĄBROWSKI i in. 1999). Największą część rezerwatu zajmuje zbiorowisko grądu, zaliczone do odmiany subatlantyckiej Stellario-Carpinetum (CHUDYBA, ENDLER 1987), mimo iż obiekt ten położony jest poza naturalnym zasięgiem występowania buka. W wydzieleniach leśnych porośniętych przez to zbiorowisko występują liczne pomnikowe dęby, w wieku 300-350 lat oraz stare, około 200-letnie sosny. Niewielki fragment rezerwatu, w północno-zachodniej części obiektu, zajmuje bór mieszany pochodzenia antropogenicznego, na żyznym siedlisku lasu świeżego. Najbardziej oddalone od wału ozowego, położone w obniżeniach terenowych, zewnętrzne części rezerwatu zajmuje łęg jesionowo-olszowy Fraxino-Alnetum z olszami w wieku od 45-95 lat. Rezerwat „Dęby Napiwodzkie” jest jednym z ogniw potencjalnego specjalnego obszaru ochrony siedlisk „Ostoja Napiwodzko-Ramucka” w ramach programu Natura 2000 (kod PLH280026).


Fauna



Flora



Ciekawostki



Bibliografia

ANONIM 2000. Plan ochrony rezerwatu przyrody „Koniuszanka II” na okres od 1 stycznia 2001 roku do 31 grudnia 2020 roku. Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, Warszawa (maszyn.).

CHUDYBA H., ENDLER Z. 1987. Przyroda projektowanego rezerwatu Ostańce Puszczy Napiwodzko-Ramuckiej. Chrońmy Przyr. Ojcz. 2 (43): 52 – 61.

DĄBROWSKI S., POLAKOWSKI B., WOŁOS L. 1999. Obszary chronione i pomniki przyrody województwa warmińsko-mazurskiego. Urząd Wojewódzki, Wydział Ochrony Środowiska i Rolnictwa w Olsztynie.