Tarczynka dziurkowana: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Linia 18: | Linia 18: | ||
|Synonimy = Synonimy | |Synonimy = Synonimy | ||
|Lista synonimów = }} | |Lista synonimów = }} | ||
− | |||
− | |||
'''Tarczynka dziurkowana''' (''Pleurosticta acetabulum'' (Hoffm.) A. Massal ) – gatunek zlichenizowanego grzyba workowego (porostu) z rodziny tarczownicowatych (''Parmeliaceae''), rzędu misecznicowców (''Lecanorales''). | '''Tarczynka dziurkowana''' (''Pleurosticta acetabulum'' (Hoffm.) A. Massal ) – gatunek zlichenizowanego grzyba workowego (porostu) z rodziny tarczownicowatych (''Parmeliaceae''), rzędu misecznicowców (''Lecanorales''). | ||
− | + | <br/><br/> | |
− | + | == Plecha == | |
− | |||
− | |||
− | |||
Plecha tarczynki dziurkowanej jest listkowata, zwykle regularnie rozetkowata, do 10 cm średnicy, szara (w różnych odcieniach), w miejscach wilgotnych zielonkawa, czasem na końcach odcinków brunatnieje. Odcinki plechy ściśle przylegają do podłoża i do siebie. Na ich górnej stronie widoczne są, zwykle liczne, charakterystyczne okrągłe lub wydłużone otworki. Dolna strona plechy czarna, tylko na obwodzie brunatniejąca, bez chwytników. Soralia zwykle obecne, wypukłe, białawe. | Plecha tarczynki dziurkowanej jest listkowata, zwykle regularnie rozetkowata, do 10 cm średnicy, szara (w różnych odcieniach), w miejscach wilgotnych zielonkawa, czasem na końcach odcinków brunatnieje. Odcinki plechy ściśle przylegają do podłoża i do siebie. Na ich górnej stronie widoczne są, zwykle liczne, charakterystyczne okrągłe lub wydłużone otworki. Dolna strona plechy czarna, tylko na obwodzie brunatniejąca, bez chwytników. Soralia zwykle obecne, wypukłe, białawe. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | + | == Rozmieszczenie i ekologia == | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
Gatunek ten występuje na korze drzew liściastych i szpilkowych, rzadziej na innych podłożach (drewno, skały), w dobrze zachowanych zbiorowiskach leśnych. Podawana z różnych regionów, ale obecnie najczęściej znajdowana w południowej i wschodniej Polsce (Bieszczady, Puszcza Białowieska, Puszcza Knyszyńska). | Gatunek ten występuje na korze drzew liściastych i szpilkowych, rzadziej na innych podłożach (drewno, skały), w dobrze zachowanych zbiorowiskach leśnych. Podawana z różnych regionów, ale obecnie najczęściej znajdowana w południowej i wschodniej Polsce (Bieszczady, Puszcza Białowieska, Puszcza Knyszyńska). | ||
<br/> | <br/> | ||
− | + | == Wartość użytkowa == | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
Gatunek ginący, umieszczony na "Czerwonej Liście" jako porost krytycznie zagrożonych wymarciem (CR). W Polsce podlega ścisłej ochronie. | Gatunek ginący, umieszczony na "Czerwonej Liście" jako porost krytycznie zagrożonych wymarciem (CR). W Polsce podlega ścisłej ochronie. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | + | == Ciekawostki == | |
− | + | Na [[Warmia|Warmii]] i [[Mazury|Mazurach]] gatunek ten występuje niezwykle rzadko. Współcześnie znany jest jedynie z [[Puszcza Borecka|Puszczy Boreckiej]]. | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | Na [[Warmia i Mazury| | ||
<br/> | <br/> | ||
− | |||
− | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
− | |||
− | |||
S. Cieśliński: Atlas rozmieszczenia porostów (Lichenes) w Polsce północno-wschodniej. Phytocoenosis 15 (N.S.), Suppl. Cartograph. Geobot. 15: 1-430, 2003. | S. Cieśliński: Atlas rozmieszczenia porostów (Lichenes) w Polsce północno-wschodniej. Phytocoenosis 15 (N.S.), Suppl. Cartograph. Geobot. 15: 1-430, 2003. | ||
− | + | <br/> | |
K. Czyżewska, S. Cieśliński: ''Porosty – wskaźniki niżowych lasów puszczańskich w Polsce''. Monographiae Botanicae 91: 223–239, 2003. | K. Czyżewska, S. Cieśliński: ''Porosty – wskaźniki niżowych lasów puszczańskich w Polsce''. Monographiae Botanicae 91: 223–239, 2003. | ||
− | + | <br/> | |
S. Cieśliński, K. Czyżewska, J. Fabiszewski: ''Czerwona lista porostów w Polsce. Red list of the lichens in Poland''. W: Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Red list of plants and fungi in Poland, Z. Mirek, K. Zarzycki, W. Wojewoda, Z Szeląg (eds.). W. Szafer Inst. of Botany, PASc, Kraków, 71–89, 2006. | S. Cieśliński, K. Czyżewska, J. Fabiszewski: ''Czerwona lista porostów w Polsce. Red list of the lichens in Poland''. W: Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Red list of plants and fungi in Poland, Z. Mirek, K. Zarzycki, W. Wojewoda, Z Szeląg (eds.). W. Szafer Inst. of Botany, PASc, Kraków, 71–89, 2006. | ||
− | + | <br/> | |
W. Fałtynowicz: ''Porosty w lasach. Przewodnik terenowy dla leśników i taksatorów''. Centrum Informacyjne Lasów Państwowych: Warszawa, 2012. | W. Fałtynowicz: ''Porosty w lasach. Przewodnik terenowy dla leśników i taksatorów''. Centrum Informacyjne Lasów Państwowych: Warszawa, 2012. | ||
<br/> | <br/> | ||
− | |||
− | |||
== Linki zewnętrzne == | == Linki zewnętrzne == | ||
− | + | [http://en.wikipedia.org/wiki/Pleurosticta en.wikipedia.org, Pleurosticta] [25.05.2014] | |
− | + | <br/> | |
− | http://en.wikipedia.org/wiki/Pleurosticta | + | [http://species.wikimedia.org/wiki/Pleurosticta_acetabulum species.wikimedia.org, Pleurosticta acetabulum] [25.05.2014] |
− | |||
− | http://species.wikimedia.org/wiki/Pleurosticta_acetabulum | ||
<br/> | <br/> | ||
[[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Grzyby]] [[Kategoria: Porosty]] [[Kategoria: Porosty chronione]][[Kategoria: Porosty Warmii i Mazur]] | [[Kategoria: Przyroda]] [[Kategoria: Grzyby]] [[Kategoria: Porosty]] [[Kategoria: Porosty chronione]][[Kategoria: Porosty Warmii i Mazur]] |
Wersja z 21:04, 10 lip 2014
Tarczynka dziurkowana (Pleurosticta acetabulum (Hoffm.) A. Massal ) – gatunek zlichenizowanego grzyba workowego (porostu) z rodziny tarczownicowatych (Parmeliaceae), rzędu misecznicowców (Lecanorales).
Spis treści
Plecha
Plecha tarczynki dziurkowanej jest listkowata, zwykle regularnie rozetkowata, do 10 cm średnicy, szara (w różnych odcieniach), w miejscach wilgotnych zielonkawa, czasem na końcach odcinków brunatnieje. Odcinki plechy ściśle przylegają do podłoża i do siebie. Na ich górnej stronie widoczne są, zwykle liczne, charakterystyczne okrągłe lub wydłużone otworki. Dolna strona plechy czarna, tylko na obwodzie brunatniejąca, bez chwytników. Soralia zwykle obecne, wypukłe, białawe.
Rozmieszczenie i ekologia
Gatunek ten występuje na korze drzew liściastych i szpilkowych, rzadziej na innych podłożach (drewno, skały), w dobrze zachowanych zbiorowiskach leśnych. Podawana z różnych regionów, ale obecnie najczęściej znajdowana w południowej i wschodniej Polsce (Bieszczady, Puszcza Białowieska, Puszcza Knyszyńska).
Wartość użytkowa
Gatunek ginący, umieszczony na "Czerwonej Liście" jako porost krytycznie zagrożonych wymarciem (CR). W Polsce podlega ścisłej ochronie.
Ciekawostki
Na Warmii i Mazurach gatunek ten występuje niezwykle rzadko. Współcześnie znany jest jedynie z Puszczy Boreckiej.
Bibliografia
S. Cieśliński: Atlas rozmieszczenia porostów (Lichenes) w Polsce północno-wschodniej. Phytocoenosis 15 (N.S.), Suppl. Cartograph. Geobot. 15: 1-430, 2003.
K. Czyżewska, S. Cieśliński: Porosty – wskaźniki niżowych lasów puszczańskich w Polsce. Monographiae Botanicae 91: 223–239, 2003.
S. Cieśliński, K. Czyżewska, J. Fabiszewski: Czerwona lista porostów w Polsce. Red list of the lichens in Poland. W: Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Red list of plants and fungi in Poland, Z. Mirek, K. Zarzycki, W. Wojewoda, Z Szeląg (eds.). W. Szafer Inst. of Botany, PASc, Kraków, 71–89, 2006.
W. Fałtynowicz: Porosty w lasach. Przewodnik terenowy dla leśników i taksatorów. Centrum Informacyjne Lasów Państwowych: Warszawa, 2012.
Linki zewnętrzne
en.wikipedia.org, Pleurosticta [25.05.2014]
species.wikimedia.org, Pleurosticta acetabulum [25.05.2014]