Gardyny: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Zobacz też) |
|||
Linia 31: | Linia 31: | ||
|www = | |www = | ||
}} | }} | ||
− | <big>''' Gardyny''' (niem. ''Gross Gardienen'') – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Dąbrówno. | + | <big>''' Gardyny''' (niem. ''Gross Gardienen'') – [[wieś sołecka]] w Polsce, położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat ostródzki|powiecie ostródzkim]], w [[gmina Dąbrówno|gminie Dąbrówno]]. W latach 1975-1998 miejscowość [[administracja|administracyjnie]] należała do [[województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. |
− | |||
− | W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego | ||
<br/> | <br/> | ||
=== Charakterystyka fizjograficzna === | === Charakterystyka fizjograficzna === | ||
− | Miejscowość położona na Mazurach Zachodnich (Pojezierze Iławsko-Ostródzkie), w południowo-zachodniej części Krainy Tysiąca Jezior, na terenie Garbu Lubawskiego. Miejscowość leży nad [[Jezioro Gardejki|Jeziorem Gardejki]], z którego wypływa rzeka Marózka. | + | Miejscowość położona na [[Mazury Zachodnie|Mazurach Zachodnich]] ([[Pojezierze Iławsko-Ostródzkie]]), w południowo-zachodniej części [[Kraina Tysiąca Jezior|Krainy Tysiąca Jezior]], na terenie [[Garb Lubawski|Garbu Lubawskiego]]. Miejscowość leży nad [[Jezioro Gardejki|Jeziorem Gardejki]], z którego wypływa [[rzeka Marózka]]. |
<br/> | <br/> | ||
=== Dzieje miejscowości === | === Dzieje miejscowości === | ||
− | Wieś Gardyny położoną nad | + | Wieś Gardyny położoną nad Jeziorem Gardejki, wymieniano w dokumentach już w roku 1328 jako [[dobra rycerskie]]. Powstała prawdopodobnie w 1321 roku. W latach panowania [[Zakon Krzyżacki|Zakonu Krzyżackiego]] wznosiła się tutaj obronna budowla drewniana, zniszczona podczas [[najazd szwedzki|najazdu szwedzkiego]] (od tamtych wydarzeń potocznie nazywana przez mieszkańców [[Szwedzka Góra|Szwedzką Górą]]). W wieku XVI Gardyny były [[wieś kościelna|wsią kościelną]]. W 1714 roku we wsi działała jedna z 28 [[szkoła ludowa|szkół ludowych]], założonych za rządów [[Fryderyk I|Fryderyka I]]. W 1902 roku utworzono w miejscowości ewangelicką parafię, która liczyła 1200 osób, w tym 1150 Polaków. W roku 1912 parafię Gardyny miało zamieszkiwać 500 [[Mazurzy|Mazurów]], przy ogólnej liczbie 900 wiernych.Aktualnie wieś jest siedzibą [[sołectwo|sołectwa]]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Krystyna Sieńska ]]<ref> http://bip.warmia.mazury.pl/dabrowno_gmina_wiejska/149/Granice_i_Rady_Soleckie/ [data dostępu: 29.08.2013]</ref>. |
− | + | ||
<br/> | <br/> | ||
=== Zabytki: === | === Zabytki: === | ||
− | *W odległości 2 km na zachód od wsi znajduje się cmentarz z okresu I wojny światowej. Pochowano na nim 79 żołnierzy niemieckich i 337 żołnierzy rosyjskich | + | *W odległości 2 km na zachód od wsi znajduje się [[cmentarz wojenny|cmentarz]]z okresu [[I wojna światowa|I wojny światowej]]. Pochowano na nim 79 żołnierzy niemieckich i 337 żołnierzy rosyjskich |
− | *Kościół wybudowany w 1743 roku wraz z cmentarzem przykościelnym, wpisany | + | *[[Kościół]] wybudowany w 1743 roku wraz z cmentarzem przykościelnym, wpisany do [[wojewódzki rejestr zabytków|wojewódzkiego rejestru zabytków]] |
<br/> | <br/> | ||
Linia 58: | Linia 56: | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
− | + | <references/> | |
<br/> | <br/> | ||
== Zobacz też == | == Zobacz też == | ||
− | + | [[Użytkownik:Emzet|Emzet]] ([[Dyskusja użytkownika:Emzet|dyskusja]]) 16:24, 26 paź 2013 (CEST) | |
[[Użytkownik:Emzet|Emzet]] ([[Dyskusja użytkownika:Emzet|dyskusja]]) 11:59, 25 wrz 2013 (CEST) | [[Użytkownik:Emzet|Emzet]] ([[Dyskusja użytkownika:Emzet|dyskusja]]) 11:59, 25 wrz 2013 (CEST) | ||
− | [[Kategoria: Miejscowość]] | + | [[Kategoria: Miejscowość]][[Kategoria: wieś sołecka]] [[Kategoria: powiat ostródzki]] [[Kategoria: gmina Dąbrówno]] |
[[Użytkownik:Emzet|Emzet]] ([[Dyskusja użytkownika:Emzet|dyskusja]]) 11:43, 25 wrz 2013 (CEST) | [[Użytkownik:Emzet|Emzet]] ([[Dyskusja użytkownika:Emzet|dyskusja]]) 11:43, 25 wrz 2013 (CEST) |
Wersja z 16:24, 26 paź 2013
Gardyny | |
| |
Pole-obowiązkowe Pole-obowiązkowe
| |
Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
Państwo | ![]() |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | ostródzki |
Gmina | Dąbrówno |
Liczba ludności (2010 (łącznie Gardyny,Dąbrowa, Gardynki)) | 240 |
Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
Kod pocztowy | 14-120 |
Tablice rejestracyjne | NOS |
![]() {{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Gardyny (niem. Gross Gardienen) – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Dąbrówno. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Spis treści
[ukryj]Charakterystyka fizjograficzna
Miejscowość położona na Mazurach Zachodnich (Pojezierze Iławsko-Ostródzkie), w południowo-zachodniej części Krainy Tysiąca Jezior, na terenie Garbu Lubawskiego. Miejscowość leży nad Jeziorem Gardejki, z którego wypływa rzeka Marózka.
Dzieje miejscowości
Wieś Gardyny położoną nad Jeziorem Gardejki, wymieniano w dokumentach już w roku 1328 jako dobra rycerskie. Powstała prawdopodobnie w 1321 roku. W latach panowania Zakonu Krzyżackiego wznosiła się tutaj obronna budowla drewniana, zniszczona podczas najazdu szwedzkiego (od tamtych wydarzeń potocznie nazywana przez mieszkańców Szwedzką Górą). W wieku XVI Gardyny były wsią kościelną. W 1714 roku we wsi działała jedna z 28 szkół ludowych, założonych za rządów Fryderyka I. W 1902 roku utworzono w miejscowości ewangelicką parafię, która liczyła 1200 osób, w tym 1150 Polaków. W roku 1912 parafię Gardyny miało zamieszkiwać 500 Mazurów, przy ogólnej liczbie 900 wiernych.Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Krystyna Sieńska [1].
Zabytki:
- W odległości 2 km na zachód od wsi znajduje się cmentarzz okresu I wojny światowej. Pochowano na nim 79 żołnierzy niemieckich i 337 żołnierzy rosyjskich
- Kościół wybudowany w 1743 roku wraz z cmentarzem przykościelnym, wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków
Bibliografia:
- Knercer Wiktor, Cmentarze wojenne z okresu I wojny światowej w województwie olsztyńskim, Warszawa 1995.
- Ostróda. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976.
- Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
- Bank Danych Lokalnych GUS:http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu:24.08.2013]
- Olsztyńska Strona Rowerowa: http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejsca/1914/warminsko-mazurskie/gardyny [data dostępu:24.08.2013]
- Wojewódzka Ewidencja Zabytków http://www.wuoz.olsztyn.pl/ [data dostępu:24.08.2013]
Przypisy
- Skocz do góry ↑ http://bip.warmia.mazury.pl/dabrowno_gmina_wiejska/149/Granice_i_Rady_Soleckie/ [data dostępu: 29.08.2013]
Zobacz też
Emzet (dyskusja) 16:24, 26 paź 2013 (CEST) Emzet (dyskusja) 11:59, 25 wrz 2013 (CEST) Emzet (dyskusja) 11:43, 25 wrz 2013 (CEST)