Giławy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
(Utworzono nową stronę "{{Wieś infobox |nazwa = Pole-obowiązkowe |herb wsi = Pole-obowiązkowe |flaga wsi = Pole-obowiązkowe |herb artykuł...")
 
Linia 1: Linia 1:
 
{{Wieś infobox
 
{{Wieś infobox
  |nazwa                = Pole-obowiązkowe 
+
  |nazwa                = Giławy
  |herb wsi              = Pole-obowiązkowe  
+
  |herb wsi              =   
  |flaga wsi            = Pole-obowiązkowe  
+
  |flaga wsi            =   
 
  |herb artykuł          =
 
  |herb artykuł          =
  |dopełniacz wsi        = Pole-obowiązkowe      
+
  |dopełniacz wsi        =     
  |zdjęcie              = Pole-obowiązkowe 
+
  |zdjęcie              =  
  |opis zdjęcia          = Pole-obowiązkowe 
+
  |opis zdjęcia          =  
 
  |rodzaj miejscowości  =
 
  |rodzaj miejscowości  =
  |województwo          = Pole-obowiązkowe
+
  |województwo          = warmińsko-mazurskie
  |powiat                = Pole-obowiązkowe
+
  |powiat                = olsztyński
  |gmina                = Pole-obowiązkowe
+
  |gmina                = Purda
 
  |miejscowość podstawowa =
 
  |miejscowość podstawowa =
 
  |sołectwo              =
 
  |sołectwo              =
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = Pole-obowiązkowe
+
  |liczba ludności      = 178 (łącznie Giławy i Giławki)
  |rok                  = Pole-obowiązkowe
+
  |rok                  = 2010
 
  |strefa numeracyjna    =
 
  |strefa numeracyjna    =
 
  |kod pocztowy          =
 
  |kod pocztowy          =
Linia 22: Linia 22:
 
  |mapa wsi              =
 
  |mapa wsi              =
 
  |kod mapy              = PL-WN
 
  |kod mapy              = PL-WN
  |stopniN = 53 |minutN = 42 |sekundN = 56
+
  |stopniN = 53 |minutN = 43 |sekundN =  
  |stopniE = 21 |minutE = 19 |sekundE = 02
+
  |stopniE = 20 |minutE = 48 |sekundE =  
 
  |commons              =
 
  |commons              =
 
  |wikipodróże          =
 
  |wikipodróże          =
Linia 29: Linia 29:
 
  |www                  =
 
  |www                  =
 
}}<br/>
 
}}<br/>
''' Hasło_do_definicji ''' – ...<br/><br/>
+
''' Giławy ''' (niem. od 1939 r. ''Gillau'') [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[gmina Purda|gminie Purda]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]].
 +
 
 +
Miejscowość w 2010 roku liczyła 178 mieszkańców (łącznie Giławy i Giławki). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Krzysztof Świdroń]]<ref>http://www.purda.pl/ogoszenia/192-wyniki-wyborow-sotysow-i-rad-soeckich.html</ref>.
  
== Charakterystyka fizjograficzna ==
+
<br/>
...
+
 
 +
== Położenie ==
 +
Wieś położona jest na [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierzu Olsztyńskim]], 20 km na południe od [[Olsztyn|Olsztyna]] i 16 km na południowy zachód od [[Purda|Purdy]]. Miejscowość jest położona nad [[Jezioro Serwent| Jeziorem Serwent]].
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Dzieje miejscowości ==
 
== Dzieje miejscowości ==
....
+
Wieś została założona przez kapitułę warmińską w 1407 roku pod nazwą ''Sirwithen'' w lesie ''Gillaw''. Lokację ponowiono w 1441 roku - prawdopodobnie pierwsza próba obsadzenia wsi nie powiodła się. Miejscowość położona była tuż przy granicy między [[Warmia|Warmią]] i państwem krzyżackim. W roku 1479, w czasie interwencji wojsk królewskich, wywołanej konfliktem z biskupem [[Mikołaj Tungen| Mikołajem Tungenem]], Giławy zostały całkowicie zniszczone. Podjęto próbę ponownego skolonizowania opuszczonej miejscowości. Do 1519 roku obsadzono jedynie cztery łany. Do Giław zaczęli przybywać osadnicy z Mazowsza oraz ludność pruska.
<br/>
+
 
 +
Wieś leżała na szlaku wiodącym z południa na północ (od strony [[Pasym|Pasymia]] w kierunku [[Barczewo|Barczewa]]), co w niemałym stopniu wpłynęło na rozwój miejscowości. W 1598 roku niejaki Jan Zientara otrzymał od kapituły warmińskiej przywilej na założenie karczmy. Po zaborze Warmii przez Prusy, miejscowość składała się z 22 chałup. W 1820 roku liczyła 109 mieszkańców i 25 domów.
 +
 
 +
Pojawiają się teorie, że w okolicy wsi pozostały ślady po wojskach francuskich, które w 1807 roku patrolowały tereny między Pasymiem i [[Dźwierzuty|Dźwierzutami]], aż po [[Biskupiec]].
 +
 
 +
W 1898 roku z inicjatywy miejscowej ludności polskiej we wsi wybudowano kościół katolicki, konsekrowany w 1903 roku. W 1921 roku powołano w Giławach parafię. W 1928 roku miejscowość była dużą wsią, zamieszkałą przez 463 osoby. We wsi działała w tym czasie szkoła i poczta. W latach 1931-1939 istniała osobna polska szkoła, polska biblioteka, drużyna Związku Harcerstwa Polskiego. 36 mieszkańców było członkami [[Związek Polaków w Niemczech| Związku Polaków w Niemczech]].
  
== Ludzie związani z miejscowością ==
 
...
 
[[File:Obrazek-nazwa.jpg|thumb|242 px|Miejscowość-Opis-Rysunku]]
 
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Zabytki ==
 
== Zabytki ==
...
+
*Kościół
[[File:Obrazek-nazwa.jpg|thumb|242 px|Miejscowość-Opis-Rysunku]]
+
*Plebania
 +
*Dwie kapliczki warmińskie
 +
*Krzyż przydrożny
 +
*Budynek dawnej polskiej szkoły
 +
*Budynek dawnej niemieckiej szkoły
 +
*Tradycyjne chałupy
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
...
+
#''Przewodnik turystyczny po gminie Purda'', Purda 2013.
 +
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.
 +
#''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
 +
#[http://www.purda.pl/soectwa/giawy.html| Historia wsi na stronie gminy Purda] [data dostępu: 12.11.2013]
 +
#[http://www.wuoz.olsztyn.pl/| Wojewódzka ewidencja zabytków] [data dostępu: 12.11.2013]
 +
#[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [data dostępu: 12.11.2013]
 +
#[http://www.verwaltungsgeschichte.de/allenstein.html| Verwaltungsgeschichte] [data dostępu: 12.11.2013]
 
<br/>
 
<br/>
  
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
+
<references/>
 
<br/>
 
<br/>
  
 
== Zobacz też ==
 
== Zobacz też ==
...
+
 
 
<br/>
 
<br/>
  
[[Kategoria: Miejscowość]]
+
[[Kategoria: Miejscowość]]  [[Kategoria: Powiat olsztyński]] [[Kategoria: Gmina Purda]] [[Kategoria: Wieś sołecka]]

Wersja z 15:54, 4 sty 2014

Giławy

Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat olsztyński
Gmina Purda
Liczba ludności (2010) 178 (łącznie Giławy i Giławki)
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Giławy
Giławy
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Giławy
Giławy
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Giławy (niem. od 1939 r. Gillau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Purda. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.

Miejscowość w 2010 roku liczyła 178 mieszkańców (łącznie Giławy i Giławki). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Krzysztof Świdroń[1].


Położenie

Wieś położona jest na Pojezierzu Olsztyńskim, 20 km na południe od Olsztyna i 16 km na południowy zachód od Purdy. Miejscowość jest położona nad Jeziorem Serwent.

Dzieje miejscowości

Wieś została założona przez kapitułę warmińską w 1407 roku pod nazwą Sirwithen w lesie Gillaw. Lokację ponowiono w 1441 roku - prawdopodobnie pierwsza próba obsadzenia wsi nie powiodła się. Miejscowość położona była tuż przy granicy między Warmią i państwem krzyżackim. W roku 1479, w czasie interwencji wojsk królewskich, wywołanej konfliktem z biskupem Mikołajem Tungenem, Giławy zostały całkowicie zniszczone. Podjęto próbę ponownego skolonizowania opuszczonej miejscowości. Do 1519 roku obsadzono jedynie cztery łany. Do Giław zaczęli przybywać osadnicy z Mazowsza oraz ludność pruska.

Wieś leżała na szlaku wiodącym z południa na północ (od strony Pasymia w kierunku Barczewa), co w niemałym stopniu wpłynęło na rozwój miejscowości. W 1598 roku niejaki Jan Zientara otrzymał od kapituły warmińskiej przywilej na założenie karczmy. Po zaborze Warmii przez Prusy, miejscowość składała się z 22 chałup. W 1820 roku liczyła 109 mieszkańców i 25 domów.

Pojawiają się teorie, że w okolicy wsi pozostały ślady po wojskach francuskich, które w 1807 roku patrolowały tereny między Pasymiem i Dźwierzutami, aż po Biskupiec.

W 1898 roku z inicjatywy miejscowej ludności polskiej we wsi wybudowano kościół katolicki, konsekrowany w 1903 roku. W 1921 roku powołano w Giławach parafię. W 1928 roku miejscowość była dużą wsią, zamieszkałą przez 463 osoby. We wsi działała w tym czasie szkoła i poczta. W latach 1931-1939 istniała osobna polska szkoła, polska biblioteka, drużyna Związku Harcerstwa Polskiego. 36 mieszkańców było członkami Związku Polaków w Niemczech.


Zabytki

  • Kościół
  • Plebania
  • Dwie kapliczki warmińskie
  • Krzyż przydrożny
  • Budynek dawnej polskiej szkoły
  • Budynek dawnej niemieckiej szkoły
  • Tradycyjne chałupy


Bibliografia

  1. Przewodnik turystyczny po gminie Purda, Purda 2013.
  2. Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
  3. Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
  4. Historia wsi na stronie gminy Purda [data dostępu: 12.11.2013]
  5. Wojewódzka ewidencja zabytków [data dostępu: 12.11.2013]
  6. Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 12.11.2013]
  7. Verwaltungsgeschichte [data dostępu: 12.11.2013]


Przypisy


Zobacz też