Giławy: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(Utworzono nową stronę "{{Wieś infobox |nazwa = Pole-obowiązkowe |herb wsi = Pole-obowiązkowe |flaga wsi = Pole-obowiązkowe |herb artykuł...") |
|||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
− | |nazwa = | + | |nazwa = Giławy |
− | |herb wsi = | + | |herb wsi = |
− | |flaga wsi = | + | |flaga wsi = |
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
− | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = |
− | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
− | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
− | |województwo = | + | |województwo = warmińsko-mazurskie |
− | |powiat = | + | |powiat = olsztyński |
− | |gmina = | + | |gmina = Purda |
|miejscowość podstawowa = | |miejscowość podstawowa = | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
− | |liczba ludności = | + | |liczba ludności = 178 (łącznie Giławy i Giławki) |
− | |rok = | + | |rok = 2010 |
|strefa numeracyjna = | |strefa numeracyjna = | ||
|kod pocztowy = | |kod pocztowy = | ||
Linia 22: | Linia 22: | ||
|mapa wsi = | |mapa wsi = | ||
|kod mapy = PL-WN | |kod mapy = PL-WN | ||
− | |stopniN = 53 |minutN = | + | |stopniN = 53 |minutN = 43 |sekundN = |
− | |stopniE = | + | |stopniE = 20 |minutE = 48 |sekundE = |
|commons = | |commons = | ||
|wikipodróże = | |wikipodróże = | ||
Linia 29: | Linia 29: | ||
|www = | |www = | ||
}}<br/> | }}<br/> | ||
− | ''' | + | ''' Giławy ''' (niem. od 1939 r. ''Gillau'') – [[wieś sołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[gmina Purda|gminie Purda]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]]. |
+ | |||
+ | Miejscowość w 2010 roku liczyła 178 mieszkańców (łącznie Giławy i Giławki). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Krzysztof Świdroń]]<ref>http://www.purda.pl/ogoszenia/192-wyniki-wyborow-sotysow-i-rad-soeckich.html</ref>. | ||
− | == | + | <br/> |
− | . | + | |
+ | == Położenie == | ||
+ | Wieś położona jest na [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierzu Olsztyńskim]], 20 km na południe od [[Olsztyn|Olsztyna]] i 16 km na południowy zachód od [[Purda|Purdy]]. Miejscowość jest położona nad [[Jezioro Serwent| Jeziorem Serwent]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
− | .... | + | Wieś została założona przez kapitułę warmińską w 1407 roku pod nazwą ''Sirwithen'' w lesie ''Gillaw''. Lokację ponowiono w 1441 roku - prawdopodobnie pierwsza próba obsadzenia wsi nie powiodła się. Miejscowość położona była tuż przy granicy między [[Warmia|Warmią]] i państwem krzyżackim. W roku 1479, w czasie interwencji wojsk królewskich, wywołanej konfliktem z biskupem [[Mikołaj Tungen| Mikołajem Tungenem]], Giławy zostały całkowicie zniszczone. Podjęto próbę ponownego skolonizowania opuszczonej miejscowości. Do 1519 roku obsadzono jedynie cztery łany. Do Giław zaczęli przybywać osadnicy z Mazowsza oraz ludność pruska. |
− | + | ||
+ | Wieś leżała na szlaku wiodącym z południa na północ (od strony [[Pasym|Pasymia]] w kierunku [[Barczewo|Barczewa]]), co w niemałym stopniu wpłynęło na rozwój miejscowości. W 1598 roku niejaki Jan Zientara otrzymał od kapituły warmińskiej przywilej na założenie karczmy. Po zaborze Warmii przez Prusy, miejscowość składała się z 22 chałup. W 1820 roku liczyła 109 mieszkańców i 25 domów. | ||
+ | |||
+ | Pojawiają się teorie, że w okolicy wsi pozostały ślady po wojskach francuskich, które w 1807 roku patrolowały tereny między Pasymiem i [[Dźwierzuty|Dźwierzutami]], aż po [[Biskupiec]]. | ||
+ | |||
+ | W 1898 roku z inicjatywy miejscowej ludności polskiej we wsi wybudowano kościół katolicki, konsekrowany w 1903 roku. W 1921 roku powołano w Giławach parafię. W 1928 roku miejscowość była dużą wsią, zamieszkałą przez 463 osoby. We wsi działała w tym czasie szkoła i poczta. W latach 1931-1939 istniała osobna polska szkoła, polska biblioteka, drużyna Związku Harcerstwa Polskiego. 36 mieszkańców było członkami [[Związek Polaków w Niemczech| Związku Polaków w Niemczech]]. | ||
− | |||
− | |||
− | |||
<br/> | <br/> | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
− | + | *Kościół | |
− | + | *Plebania | |
+ | *Dwie kapliczki warmińskie | ||
+ | *Krzyż przydrożny | ||
+ | *Budynek dawnej polskiej szkoły | ||
+ | *Budynek dawnej niemieckiej szkoły | ||
+ | *Tradycyjne chałupy | ||
<br/> | <br/> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
− | ... | + | #''Przewodnik turystyczny po gminie Purda'', Purda 2013. |
+ | #''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857. | ||
+ | #''Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany'', red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001. | ||
+ | #[http://www.purda.pl/soectwa/giawy.html| Historia wsi na stronie gminy Purda] [data dostępu: 12.11.2013] | ||
+ | #[http://www.wuoz.olsztyn.pl/| Wojewódzka ewidencja zabytków] [data dostępu: 12.11.2013] | ||
+ | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims| Bank Danych Lokalnych GUS] [data dostępu: 12.11.2013] | ||
+ | #[http://www.verwaltungsgeschichte.de/allenstein.html| Verwaltungsgeschichte] [data dostępu: 12.11.2013] | ||
<br/> | <br/> | ||
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
− | + | <references/> | |
<br/> | <br/> | ||
== Zobacz też == | == Zobacz też == | ||
− | + | ||
<br/> | <br/> | ||
− | [[Kategoria: Miejscowość]] | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat olsztyński]] [[Kategoria: Gmina Purda]] [[Kategoria: Wieś sołecka]] |
Wersja z 15:54, 4 sty 2014
Giławy | |
| |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | olsztyński |
Gmina | Purda |
Liczba ludności (2010) | 178 (łącznie Giławy i Giławki) |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Giławy (niem. od 1939 r. Gillau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Purda. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 178 mieszkańców (łącznie Giławy i Giławki). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Krzysztof Świdroń[1].
Położenie
Wieś położona jest na Pojezierzu Olsztyńskim, 20 km na południe od Olsztyna i 16 km na południowy zachód od Purdy. Miejscowość jest położona nad Jeziorem Serwent.
Dzieje miejscowości
Wieś została założona przez kapitułę warmińską w 1407 roku pod nazwą Sirwithen w lesie Gillaw. Lokację ponowiono w 1441 roku - prawdopodobnie pierwsza próba obsadzenia wsi nie powiodła się. Miejscowość położona była tuż przy granicy między Warmią i państwem krzyżackim. W roku 1479, w czasie interwencji wojsk królewskich, wywołanej konfliktem z biskupem Mikołajem Tungenem, Giławy zostały całkowicie zniszczone. Podjęto próbę ponownego skolonizowania opuszczonej miejscowości. Do 1519 roku obsadzono jedynie cztery łany. Do Giław zaczęli przybywać osadnicy z Mazowsza oraz ludność pruska.
Wieś leżała na szlaku wiodącym z południa na północ (od strony Pasymia w kierunku Barczewa), co w niemałym stopniu wpłynęło na rozwój miejscowości. W 1598 roku niejaki Jan Zientara otrzymał od kapituły warmińskiej przywilej na założenie karczmy. Po zaborze Warmii przez Prusy, miejscowość składała się z 22 chałup. W 1820 roku liczyła 109 mieszkańców i 25 domów.
Pojawiają się teorie, że w okolicy wsi pozostały ślady po wojskach francuskich, które w 1807 roku patrolowały tereny między Pasymiem i Dźwierzutami, aż po Biskupiec.
W 1898 roku z inicjatywy miejscowej ludności polskiej we wsi wybudowano kościół katolicki, konsekrowany w 1903 roku. W 1921 roku powołano w Giławach parafię. W 1928 roku miejscowość była dużą wsią, zamieszkałą przez 463 osoby. We wsi działała w tym czasie szkoła i poczta. W latach 1931-1939 istniała osobna polska szkoła, polska biblioteka, drużyna Związku Harcerstwa Polskiego. 36 mieszkańców było członkami Związku Polaków w Niemczech.
Zabytki
- Kościół
- Plebania
- Dwie kapliczki warmińskie
- Krzyż przydrożny
- Budynek dawnej polskiej szkoły
- Budynek dawnej niemieckiej szkoły
- Tradycyjne chałupy
Bibliografia
- Przewodnik turystyczny po gminie Purda, Purda 2013.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
- Historia wsi na stronie gminy Purda [data dostępu: 12.11.2013]
- Wojewódzka ewidencja zabytków [data dostępu: 12.11.2013]
- Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 12.11.2013]
- Verwaltungsgeschichte [data dostępu: 12.11.2013]
Przypisy
Zobacz też