Kaplica pw. św. Rocha w Bredynkach: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(Utworzono nową stronę " {{mała architektura infobox <!-- w trakcie opracowania --> |typ obiektu = ... |lokalizacja = ... |właściciel = ... | }} <br /> ''' Kaplica p.w. św. Rocha w...") |
|||
Linia 1: | Linia 1: | ||
+ | <br /> | ||
+ | ''' Kaplica p.w. św. Rocha w Bredynkach''' – | ||
+ | <br/> | ||
+ | == Położenie == | ||
+ | |||
+ | Kaplica usytuowana przy głównej drodze, przebiegającej przez wieś. | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
<br/> | <br/> | ||
== Opis == | == Opis == | ||
+ | Miejscowość Bredynki kojarzy się w historii z głośnymi zajściami, jakie miały miejsce wiosną 1863 roku. Po tym jak miejscowy młynarz dostał pozwolenie na wysuszenie, położonego w środku wioski, stawu, mieszkańcy Bredynek nie zgodzili się na to i wypędzili ze wsi robotników. Wezwani do pomocy żołnierze pruscy w wyniku szarpaniny zabili wówczas 10 mężczyzn i 4 kobiety. Jeszcze w tym samym roku, w miejscu krwawej masakry, mieszkańcy Bredynek postawili drewniany krzyż ku pamięci tych wszystkich, którzy stracili życie w tzw. „wojnie o wodę”. W 1884 roku, pobożny gospodarz i prowadnik warmińskich „łosier”, Jan Skupski II pobudował przy tym krzyżu kaplicę ku czci św. Rocha. W niej to przez długi czas odbywało się po Wielkanocy coroczne nabożeństwo ku pamięci pomordowanych. W tej masakrze zginęła m.in. żona Skupskiego, 28-letnia Elżbieta. Kaplica we wsi była, podobnie jak wcześniej istniejący krzyż, punktem centralnym, gdzie cyklicznie zbierali się uczestnicy „łosier”. Przy niej także ustawiony był przydrożny, niezachowany już krzyż z napisem „IHS 1884 Niech Bendzie Pochwalony Jezus Chrystus”. Autorstwo jego wykonania przypisuje się młodemu wówczas Józefowi Weinertowi ze Stanclewa. | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
<br/> | <br/> | ||
== Zdjęcia == | == Zdjęcia == | ||
− | |||
... | ... | ||
<br/> | <br/> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
− | |||
− | Ogrodziński, Olsztyn 1984. | + | Barczewski Walenty, ''Kiermasy na Warmii i inne pisma wybrane. Wydał i wstępem poprzedził W. Ogrodziński'', Olsztyn 1984. |
− | |||
− | |||
− | + | Hochleitner Janusz, ''Kaplica w Bredynkach'', „Posłaniec Warmiński”, 1995, nr 4. | |
− | |||
− | + | Hochleitner Janusz, ''Kapliczki Warmii południowej. Przydrożne obiekty kultu jako element ludowego systemu komunikacji'', Olsztyn 2004. | |
− | + | Chłosta Jan, ''Maryjne kapliczki na Warmii'', [w:] ''Matka Boża w wierze, kulcie, teologii i sztuce. Perspektywa regionalna i uniwersalna'', red. J. Jezierski i K. Parzych-Blakiewicz, Olsztyn 2011. | |
− | |||
− | + | Jasiński Janusz, ''Świadomość narodowa na Warmii w XIX wieku: narodziny i rozwój'', Olsztyn 1983. | |
− | Jasiński Janusz, | ||
− | Niepokalana. Kult Matki Bożej na ziemiach polskich w XIX wieku, red. B. Pylak i Cz. | + | Jasiński Janusz, ''Maryjne kaplice i kapliczki przydrożne na Warmii w XIX wieku'', [w:] ''Niepokalana. Kult Matki Bożej na ziemiach polskich w XIX wieku'', red. B. Pylak i Cz. Krakowiak, Lublin 1988. |
− | + | Jasiński Janusz, ''Pielgrzymki do Świętej Lipki od schyłku XVIII do początku XX wieku'', [w:] tegoż, ''Między Prusami a Polską, Rozprawy i szkice z dziejów Warmii i Mazur z XVIII – XX wieku'', Olsztyn 2003. | |
− | Jasiński Janusz, Pielgrzymki do Świętej Lipki od schyłku XVIII do początku XX wieku, [w:] | ||
− | + | Klonowski Franciszek, ''Warmińska rzeźba ludowa. Katalog wystawy'', Olsztyn 1958. | |
− | + | Kuprjaniuk Stanisław, ''Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym uwzględnieniem kapliczek'', w druku. | |
− | |||
− | Kuprjaniuk Stanisław, Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym | ||
− | + | Ogrodziński Władysław, ''Józef Weinert ze Stanclewa, ostatni świątkarz na Warmii'', „Kalendarz dla Warmii i Mazur na rok 1958”. | |
− | Ogrodziński Władysław, Józef Weinert ze Stanclewa, ostatni świątkarz na Warmii, „Kalendarz | ||
− | + | Thimm Werner, ''Der Aufstand in Bredinken am 6. mai 1863'', „Zeitschrift für die Geschichte und Alterumskunde Ermlands”, Bd. 42, 1983. | |
− | Thimm Werner, Der Aufstand in Bredinken am 6. mai 1863, „Zeitschrift für die Geschichte und | ||
− | |||
− | |||
<br/> | <br/> | ||
− | [[Kategoria:Turystyka]][[Kategoria: | + | [[Kategoria:Turystyka]][[Kategoria: Architektura]][[Kategoria: Budownictwo ludowe]][[Kategoria: Zabytki]] |
− | + | <br/> |
Wersja z 17:37, 16 gru 2013
Kaplica p.w. św. Rocha w Bredynkach –
Spis treści
Położenie
Kaplica usytuowana przy głównej drodze, przebiegającej przez wieś.
Opis
Miejscowość Bredynki kojarzy się w historii z głośnymi zajściami, jakie miały miejsce wiosną 1863 roku. Po tym jak miejscowy młynarz dostał pozwolenie na wysuszenie, położonego w środku wioski, stawu, mieszkańcy Bredynek nie zgodzili się na to i wypędzili ze wsi robotników. Wezwani do pomocy żołnierze pruscy w wyniku szarpaniny zabili wówczas 10 mężczyzn i 4 kobiety. Jeszcze w tym samym roku, w miejscu krwawej masakry, mieszkańcy Bredynek postawili drewniany krzyż ku pamięci tych wszystkich, którzy stracili życie w tzw. „wojnie o wodę”. W 1884 roku, pobożny gospodarz i prowadnik warmińskich „łosier”, Jan Skupski II pobudował przy tym krzyżu kaplicę ku czci św. Rocha. W niej to przez długi czas odbywało się po Wielkanocy coroczne nabożeństwo ku pamięci pomordowanych. W tej masakrze zginęła m.in. żona Skupskiego, 28-letnia Elżbieta. Kaplica we wsi była, podobnie jak wcześniej istniejący krzyż, punktem centralnym, gdzie cyklicznie zbierali się uczestnicy „łosier”. Przy niej także ustawiony był przydrożny, niezachowany już krzyż z napisem „IHS 1884 Niech Bendzie Pochwalony Jezus Chrystus”. Autorstwo jego wykonania przypisuje się młodemu wówczas Józefowi Weinertowi ze Stanclewa.
Zdjęcia
...
Bibliografia
Barczewski Walenty, Kiermasy na Warmii i inne pisma wybrane. Wydał i wstępem poprzedził W. Ogrodziński, Olsztyn 1984.
Hochleitner Janusz, Kaplica w Bredynkach, „Posłaniec Warmiński”, 1995, nr 4.
Hochleitner Janusz, Kapliczki Warmii południowej. Przydrożne obiekty kultu jako element ludowego systemu komunikacji, Olsztyn 2004.
Chłosta Jan, Maryjne kapliczki na Warmii, [w:] Matka Boża w wierze, kulcie, teologii i sztuce. Perspektywa regionalna i uniwersalna, red. J. Jezierski i K. Parzych-Blakiewicz, Olsztyn 2011.
Jasiński Janusz, Świadomość narodowa na Warmii w XIX wieku: narodziny i rozwój, Olsztyn 1983.
Jasiński Janusz, Maryjne kaplice i kapliczki przydrożne na Warmii w XIX wieku, [w:] Niepokalana. Kult Matki Bożej na ziemiach polskich w XIX wieku, red. B. Pylak i Cz. Krakowiak, Lublin 1988.
Jasiński Janusz, Pielgrzymki do Świętej Lipki od schyłku XVIII do początku XX wieku, [w:] tegoż, Między Prusami a Polską, Rozprawy i szkice z dziejów Warmii i Mazur z XVIII – XX wieku, Olsztyn 2003.
Klonowski Franciszek, Warmińska rzeźba ludowa. Katalog wystawy, Olsztyn 1958.
Kuprjaniuk Stanisław, Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym uwzględnieniem kapliczek, w druku.
Ogrodziński Władysław, Józef Weinert ze Stanclewa, ostatni świątkarz na Warmii, „Kalendarz dla Warmii i Mazur na rok 1958”.
Thimm Werner, Der Aufstand in Bredinken am 6. mai 1863, „Zeitschrift für die Geschichte und Alterumskunde Ermlands”, Bd. 42, 1983.