Kapliczki w Worytach: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(→Położenie) |
|||
| Linia 14: | Linia 14: | ||
[[Plik:wo3.jpg|left|thumb|250px|Kapliczka w Worytach. © Stanisław Kuprjaniuk]] | [[Plik:wo3.jpg|left|thumb|250px|Kapliczka w Worytach. © Stanisław Kuprjaniuk]] | ||
[[Plik:wo2.jpg|right|thumb|350px|Kapliczka w Worytach 1869 r. © Stanisław Kuprjaniuk]] | [[Plik:wo2.jpg|right|thumb|350px|Kapliczka w Worytach 1869 r. © Stanisław Kuprjaniuk]] | ||
| − | + | [[Woryty]] wieś o charakterze [[ulicówka|ulicówki]] z zabudową po obu stronach wiejskiej drogi, przy której wznosi się sześć [[kaplicki|kapliczek]]. W bliższej i dalszej okolicy, przy drodze do [[Rentyny|Rentyn]], [[Tomaryny|Tomaryn]] i [[Gietrzwałd|Gietrzwałdu]], wznoszą się kolejne cztery. | |
<br/> | <br/> | ||
| + | |||
== Opis == | == Opis == | ||
[[Plik:wo1.jpg|left|thumb|250px|Kapliczka w Worytach. © Stanisław Kuprjaniuk]] | [[Plik:wo1.jpg|left|thumb|250px|Kapliczka w Worytach. © Stanisław Kuprjaniuk]] | ||
Wersja z 21:58, 29 sty 2014
| Mała architektura sakralna | |
| | |
| typ obiektu: | kapliczki |
| lokalizacja: | przydrożne i przydomowe |
| datacja: | od pocz. XIX do pocz. XX w. |
| powiat: | olsztyński |
| gmina: | Gietrzwałd |
| miejscowość: | Woryty |
Kapliczki w Worytach
Spis treści
Położenie
Woryty wieś o charakterze ulicówki z zabudową po obu stronach wiejskiej drogi, przy której wznosi się sześć kapliczek. W bliższej i dalszej okolicy, przy drodze do Rentyn, Tomaryn i Gietrzwałdu, wznoszą się kolejne cztery.
Opis
Wszystkie kapliczki są z 2. połowy XIX i początku XX wieku. Ich architektura jest zróżnicowana. Powstały przeważnie jako smukłe bryły na rzucie kwadratu, w formie jedno-, dwu- lub trzykondygnacyjnej, murowanej z czerwonej cegły licowej, lub też w jednym przypadku otynkowanej. Najciekawszą wydaje się być kapliczka z dzwonniczką, która położona jest w centrum wsi, na skrzyżowaniu dróg. Została wybudowana w 1869 roku o czym świadczy zachowana chorągiewka wiatrowa na daszku czterospadowym. Jej elewacje podzielone są przez wnęki i blendy zamknięte łukiem pełnym lub odcinkowym. W górnej jej kondygnacji w dwukierunkowym prześwicie zachował się dzwonek oraz metalowy krucyfiks. W otoczeniu kapliczki rosną trzy lipy. Sylwetki niektórych kapliczek z początku XX wieku charakteryzują się odwróconymi proporcjami, to znaczy osadzeniu korpusu na węższym cokole. Takim przykładem jest kapliczka o charakterze przydomowym, którą fundował Jan Samulowski. Jej elewacja została potraktowana w sposób ozdobny, czego wyrazem są ceramiczne fryzy, obramienie z ceglanych kształtek wokół ostrołukowej wnęki. Cennym elementem tej kapliczki jest także napis na blasze parapetu wnęki: „Przechodzących proszę o Zdrowaś Mario”. Do tego wzorca architektonicznego nawiązuje kapliczka położona przy drodze z koloni północno-wschodniej do Gietrzwałdu. Posiada ona węższy cokół względem korpusu. W elewacji frontowej umieszczono wysoką, przeszklona wnęką, którą zamyka łuk dwuspadowy. Po bokach kapliczki w asyście dwie lipy.
Bibliografia
Kuprjaniuk Stanisław, Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym uwzględnieniem kapliczek, w druku.
Kuprjaniuk Stanisław, Liżewska Iwona, Warmińskie kapliczki, Olsztyn 2012.
