Kościół ewangelicko-augsburski w Mrągowie: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Mała architektura2 sakralna infobox | {{Mała architektura2 sakralna infobox | ||
<!-- w trakcie opracowania --> | <!-- w trakcie opracowania --> | ||
− | |nazwa = | + | |nazwa = Architektura sakralna |
|typ obiektu = kościół <!-- Parametr obowiązkowy --> | |typ obiektu = kościół <!-- Parametr obowiązkowy --> | ||
|datacja = 1763 | |datacja = 1763 | ||
− | |powiat = | + | |powiat = mrągowski |
− | |gmina = | + | |gmina = Mrągowo |
− | |miejscowość = | + | |miejscowość = Mrągowo |
− | |||
}} <br/> | }} <br/> | ||
− | ''' Kościół ''' | + | ''' Kościół ewangelicko-augsburski w Mrągowie ''' |
<br/> | <br/> | ||
== Położenie == | == Położenie == | ||
− | + | [[Plik:mr1.jpg|left|thumb|350px|Kościół ewangelicko-augsburski w Mrągowie. © Stanisław Kuprjaniuk]] | |
+ | [[Plik:mr2.jpg|right|thumb|250px|Kościół ewangelicko-augsburski w Mrągowie. © Stanisław Kuprjaniuk]] | ||
+ | Kościół ewangelicko-augsburski znajduje się w centrum w [[Mrągowo|Mrągowa]]. | ||
<br/> | <br/> | ||
== Opis == | == Opis == | ||
− | + | Najstarszy budynek kościoła w Mrągowie powstał w 1409 roku. Zbudowany był z drewna. Nie ma po nim śladu, prawdopodobnie uległ całkowitemu zniszczeniu podczas jednego z licznych pożarów, nawiedzających Mrągowo na przestrzeni dziejów. Obecny kształt murowany nadany został kościołowi w 1734 roku. Powstała nieduża budowla salowa z kruchtą północną i późniejszą absydą z 1753 roku. Wieża zachodnia zdecydowanie starsza, być może z XVI wieku (wietrznik z datą 1705). Wewnątrz pierwotnie ołtarz z XVIII wieku ozdabiała reprodukcja „Ostatniej Wieczerzy” Leonardo da Vinci. Całość wieńczyły organy z rokokowym ornamentem i sufit ozdobiony malowidłami o motywach biblijnych. Nad głównym wejściem do kościoła był napis: „Gehet in Gottes Thore frölich ein mit Dancken” (tłum. z niem.: Wejdźcie radośnie w Bramy Boże z wdzięcznością), a nad . oknami świątyni: „Diess Haus ist erbaut zu Gottes Wahren Ehren so Lasst uns solchen Preis zu unserer Zelt vermehren” (tłum. z niem.: Ten dom został zbudowany dla boskiej chwały, by w naszych czasach ją rozsławiać). Oba napisy powstały prawdopodobnie podczas budowy kościoła w 1734 roku. Te szczegóły znane są dzięki przekazom [[Adolf Bötticher|Adolfa Böttichera]] (1842-1901) niemieckiego historyka sztuki i konserwatora. To wszystko zostało zniszczone podczas działań wojennych w 1945 roku. Jego odbudowa zaczęła się w 1952 i trwała do 1961 roku. Pierwsze nabożeństwo po wojnie odprawiano w odbudowanym kościele 8 października 1961 roku. Kościół zwiedzić można po wcześniejszym uzgodnieniu z pastorem. Nabożeństwa odbywają się w niedzielę o godz. 10:30. | |
<br/> | <br/> | ||
== Ciekawostki == | == Ciekawostki == | ||
− | + | Do 1786 roku kościół i jego bezpośrednie otoczenie były miejscami pochówku zmarłych gminy miejskiej i wiejskiej Mrągowa. W tymże roku władze wydały zakaz grzebania zmarłych wokół kościoła, m.in. ze względów sanitarnych. Cmentarz przykościelny znajdował się przy południowym wejściu, w miejscu gdzie obecnie rośnie „Dąb Pokoju” zasadzony w 1871 roku dla uczczenia poległych w wojnie prusko-francuskiej. W 1920 roku dla upamiętnienia wygranego przez Niemców plebiscytu w Prusach Wschodnich posadzono tzw. „Dąb plebiscytowy”. Przy wieży kościelnej, od strony plebanii rośnie okazały cis - drzewo rzadko występujące w Polsce, objęte ochroną gatunkową. | |
<br/> | <br/> | ||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
− | + | Orłowicz Mieczysław, ''Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii'', Lwów 1923. | |
<br/> | <br/> | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | [[Kategoria:Turystyka]][[Kategoria: Architektura | + | [[Kategoria:Turystyka]][[Kategoria: Architektura]][[Kategoria: Zabytki]] |
<br/> | <br/> |
Wersja z 10:56, 22 sty 2014
Architektura sakralna | |
| |
typ obiektu: | kościół |
datacja: | 1763 |
powiat: | mrągowski |
gmina: | Mrągowo |
miejscowość: | Mrągowo |
Kościół ewangelicko-augsburski w Mrągowie
Spis treści
Położenie
Kościół ewangelicko-augsburski znajduje się w centrum w Mrągowa.
Opis
Najstarszy budynek kościoła w Mrągowie powstał w 1409 roku. Zbudowany był z drewna. Nie ma po nim śladu, prawdopodobnie uległ całkowitemu zniszczeniu podczas jednego z licznych pożarów, nawiedzających Mrągowo na przestrzeni dziejów. Obecny kształt murowany nadany został kościołowi w 1734 roku. Powstała nieduża budowla salowa z kruchtą północną i późniejszą absydą z 1753 roku. Wieża zachodnia zdecydowanie starsza, być może z XVI wieku (wietrznik z datą 1705). Wewnątrz pierwotnie ołtarz z XVIII wieku ozdabiała reprodukcja „Ostatniej Wieczerzy” Leonardo da Vinci. Całość wieńczyły organy z rokokowym ornamentem i sufit ozdobiony malowidłami o motywach biblijnych. Nad głównym wejściem do kościoła był napis: „Gehet in Gottes Thore frölich ein mit Dancken” (tłum. z niem.: Wejdźcie radośnie w Bramy Boże z wdzięcznością), a nad . oknami świątyni: „Diess Haus ist erbaut zu Gottes Wahren Ehren so Lasst uns solchen Preis zu unserer Zelt vermehren” (tłum. z niem.: Ten dom został zbudowany dla boskiej chwały, by w naszych czasach ją rozsławiać). Oba napisy powstały prawdopodobnie podczas budowy kościoła w 1734 roku. Te szczegóły znane są dzięki przekazom Adolfa Böttichera (1842-1901) niemieckiego historyka sztuki i konserwatora. To wszystko zostało zniszczone podczas działań wojennych w 1945 roku. Jego odbudowa zaczęła się w 1952 i trwała do 1961 roku. Pierwsze nabożeństwo po wojnie odprawiano w odbudowanym kościele 8 października 1961 roku. Kościół zwiedzić można po wcześniejszym uzgodnieniu z pastorem. Nabożeństwa odbywają się w niedzielę o godz. 10:30.
Ciekawostki
Do 1786 roku kościół i jego bezpośrednie otoczenie były miejscami pochówku zmarłych gminy miejskiej i wiejskiej Mrągowa. W tymże roku władze wydały zakaz grzebania zmarłych wokół kościoła, m.in. ze względów sanitarnych. Cmentarz przykościelny znajdował się przy południowym wejściu, w miejscu gdzie obecnie rośnie „Dąb Pokoju” zasadzony w 1871 roku dla uczczenia poległych w wojnie prusko-francuskiej. W 1920 roku dla upamiętnienia wygranego przez Niemców plebiscytu w Prusach Wschodnich posadzono tzw. „Dąb plebiscytowy”. Przy wieży kościelnej, od strony plebanii rośnie okazały cis - drzewo rzadko występujące w Polsce, objęte ochroną gatunkową.
Bibliografia
Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, Lwów 1923.