Towarzystwo Mazurskiej Inteligencji Ludowej: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
(Utworzono nową stronę "{{EWiM OrganizacjeDlaKategoriiDzieje infobox |Nazwa_instytucji = |Grafika = |Opis_grafiki = |Rodzaj_organizacji = |Profil_dzialalnosci = ...") |
|||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{EWiM OrganizacjeDlaKategoriiDzieje infobox | {{EWiM OrganizacjeDlaKategoriiDzieje infobox | ||
| − | |Nazwa_instytucji = | + | |Nazwa_instytucji = Towarzystwo Inteligencji Mazurskiej |
|Grafika = | |Grafika = | ||
|Opis_grafiki = | |Opis_grafiki = | ||
|Rodzaj_organizacji = | |Rodzaj_organizacji = | ||
|Profil_dzialalnosci = | |Profil_dzialalnosci = | ||
| − | |Rok_zalozenia = | + | |Rok_zalozenia = 1871 |
}} | }} | ||
| − | ''' | + | ''' Towarzystwo Inteligencji Mazurskiej ''' - tajna organizacja, powstała w 1871 roku z inicjatywy [[lkwim: Wojciech Kętrzyński|Wojciecha |
| + | |||
| + | Kętrzyńskiego]], przekształcona rok później w [[Komitet Niesienia Pomocy Mazurom]], a ostatecznie w [[Centralny Komitet dla Mazur, Śląska i | ||
| + | |||
| + | Pomorza]].Towarzystwo było kontynuatorem założeń powstałego w 1869 roku Towarzystwa Moralnych Interesów w Toruniu | ||
<br/> | <br/> | ||
== Historia == | == Historia == | ||
| − | ... | + | Powstanie organizacji wiązało się w znacznym stopniu ze wzrostem zainteresowania [[Mazury|Mazurami]] wśród redaktorów "Dziennika Poznańskiego'' oraz |
| + | |||
| + | ''Gazety Toruńskiej''. Kamieniem milowym okazała się jednak rozprawa Wojciecha Kętrzyńskiego ''O Mazurach'' oraz jego postawa w kwestii połączenia Mazurów ze sprawami polskimi. Jednym z najważniejszych postulatów, które wyznaczyły kierunek działań ruchu polskiego stało się zagadnienie stosunku wyznania oraz obieranych metod agitacji. Zarówno gwałtowna ingerencja ruchu polskiego w sferę tożsamości i kwestię religijne mogłaby bowiem doprowadzić (i w przyszłości nierzadko doprowadzała) do wzrostu niechęci i nieufności wobec intencji Polaków. A to mogłoby już łatwo zostać wykorzystane przez władze niemieckie. Apelował o rozwagę w kwestii kształtowania przywiązania ludności mazurskiej do polskiej kultury, świadomości pochodzenia. Kętrzyński podkreślał znaczenie niepowtarzalności kultury mazurskiej, a jednocześnie wskazywał niebezpieczeństwo szybkiego i nieodwracalnego procesu zniemczania, | ||
| + | |||
| + | |||
<br/> | <br/> | ||
== Cele i zadania organizacji == | == Cele i zadania organizacji == | ||
| − | ... | + | Jednym z zadań Towarzystwa było wniknięcie w strukturę ludnościową Mazur, poznanie sytuacji społecznej, ekonomicznej i kulturowej. Organizacja zamierzała się operać na przedstawicielach miejscowej inteligencji, rodowitych Mazurach, utożsamiających się z polskością. Takie warunki spełniał między innymi [[lkwim:Maricn Giersz|Marcin Giersz]]. Giersz miał przyjąć obowiązki redaktora gazety, w której tekstach przeważać miał wątek związany ze staraniami o wprowadzenie języka polskiego w placówkach szkolnych. Kwestie narodowe, sprawy polskie miały być przedstawiane w sposób stonowany. Jednak plany włączenia Giersz w działalność Towarzystwa. Szalę na jego niekorzyść miała przeważyć ostatecznie jego postawa w kwestiach religijnych i narodowych. Kolejną, bezpośrednią przyczyną stał się fakt, że funkcję nieoficjalnego redaktora miał pełnić sam Kętrzyński.Górę wzięła jednak ambicja Giersza, pragnącego posiadać własne pismo. |
<br/> | <br/> | ||
== Działalność == | == Działalność == | ||
| Linia 22: | Linia 30: | ||
... | ... | ||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | ||
| − | |||
| − | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | ... | + | #Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. II, Olsztyn 2011. |
| + | #Jasiński Grzegorz, ''Mazurzy w drugiej połowie XIX wieku'', Olsztyn 1994. | ||
| + | #Kasparek Norbert, ''Problematyka Prus Wschodnich w myśli politycznej Ignacego Prądzyńskiego, ''Studia z Dziejów Polskiej Myśli Politycznej'', t. I, | ||
| + | |||
| + | 1989, S. 5-32. | ||
| + | #Kasparek Norbert, ''Prusy Wschodnie w wielkopolskim czasopiśmiennictwie u schyłku lat trzydziestych i w pierwszej połowie czterdziestych XIX w.'', | ||
| + | |||
| + | ''Studia z Dziejów Polskiej Myśli Politycznej'', t. II, 1990, s. 103-122. | ||
| + | #Kętrzyński Wojciech,''O Mazurach'', oprac. i wydał Janusz Jasiński, Olsztyn 1968. | ||
| + | #Wrzesiński Wojciech, ''Warmia i Mazury w polskiej myśli politycznej 1864-1945'', Warszawa 1984. | ||
| + | |||
| + | |||
<br/> | <br/> | ||
Wersja z 22:04, 24 paź 2014
| Towarzystwo Inteligencji Mazurskiej | |
| | |
| Rok założenia | 1871 |
Towarzystwo Inteligencji Mazurskiej - tajna organizacja, powstała w 1871 roku z inicjatywy Wojciecha Kętrzyńskiego, przekształcona rok później w Komitet Niesienia Pomocy Mazurom, a ostatecznie w [[Centralny Komitet dla Mazur, Śląska i
Pomorza]].Towarzystwo było kontynuatorem założeń powstałego w 1869 roku Towarzystwa Moralnych Interesów w Toruniu
Spis treści
Historia
Powstanie organizacji wiązało się w znacznym stopniu ze wzrostem zainteresowania Mazurami wśród redaktorów "Dziennika Poznańskiego oraz
Gazety Toruńskiej. Kamieniem milowym okazała się jednak rozprawa Wojciecha Kętrzyńskiego O Mazurach oraz jego postawa w kwestii połączenia Mazurów ze sprawami polskimi. Jednym z najważniejszych postulatów, które wyznaczyły kierunek działań ruchu polskiego stało się zagadnienie stosunku wyznania oraz obieranych metod agitacji. Zarówno gwałtowna ingerencja ruchu polskiego w sferę tożsamości i kwestię religijne mogłaby bowiem doprowadzić (i w przyszłości nierzadko doprowadzała) do wzrostu niechęci i nieufności wobec intencji Polaków. A to mogłoby już łatwo zostać wykorzystane przez władze niemieckie. Apelował o rozwagę w kwestii kształtowania przywiązania ludności mazurskiej do polskiej kultury, świadomości pochodzenia. Kętrzyński podkreślał znaczenie niepowtarzalności kultury mazurskiej, a jednocześnie wskazywał niebezpieczeństwo szybkiego i nieodwracalnego procesu zniemczania,
Cele i zadania organizacji
Jednym z zadań Towarzystwa było wniknięcie w strukturę ludnościową Mazur, poznanie sytuacji społecznej, ekonomicznej i kulturowej. Organizacja zamierzała się operać na przedstawicielach miejscowej inteligencji, rodowitych Mazurach, utożsamiających się z polskością. Takie warunki spełniał między innymi Marcin Giersz. Giersz miał przyjąć obowiązki redaktora gazety, w której tekstach przeważać miał wątek związany ze staraniami o wprowadzenie języka polskiego w placówkach szkolnych. Kwestie narodowe, sprawy polskie miały być przedstawiane w sposób stonowany. Jednak plany włączenia Giersz w działalność Towarzystwa. Szalę na jego niekorzyść miała przeważyć ostatecznie jego postawa w kwestiach religijnych i narodowych. Kolejną, bezpośrednią przyczyną stał się fakt, że funkcję nieoficjalnego redaktora miał pełnić sam Kętrzyński.Górę wzięła jednak ambicja Giersza, pragnącego posiadać własne pismo.
Działalność
...
Osoby związane z organizacją
...
Bibliografia
- Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. II, Olsztyn 2011.
- Jasiński Grzegorz, Mazurzy w drugiej połowie XIX wieku, Olsztyn 1994.
- Kasparek Norbert, Problematyka Prus Wschodnich w myśli politycznej Ignacego Prądzyńskiego, Studia z Dziejów Polskiej Myśli Politycznej, t. I,
1989, S. 5-32.
- Kasparek Norbert, Prusy Wschodnie w wielkopolskim czasopiśmiennictwie u schyłku lat trzydziestych i w pierwszej połowie czterdziestych XIX w.,
Studia z Dziejów Polskiej Myśli Politycznej, t. II, 1990, s. 103-122.
- Kętrzyński Wojciech,O Mazurach, oprac. i wydał Janusz Jasiński, Olsztyn 1968.
- Wrzesiński Wojciech, Warmia i Mazury w polskiej myśli politycznej 1864-1945, Warszawa 1984.
Przypisy
Zobacz też
...
