Leginy
Leginy | |
| |
Leginy
Źródło: http://mojemazury.pl/o-miejscowosci/82877/Leginy, dostęp 26 września 2013 | |
Rodzaj miejscowości | Wieś sołecka |
Państwo | Polska |
Województwo | Warmińsko-Mazurskie |
Powiat | Kętrzyński |
Gmina | Reszel |
Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
Tablice rejestracyjne | NKE |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Leginy (niem. Legienen) – wieś sołecka położona w Polsce, w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie kętrzyńskim w gminie Reszel. W latach 1975-1998 miejscowość przynależała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna:
Falisty krajobraz ziemi kętrzyńskiej powstał w wyniku wzmożonej działalności erozyjnej ostatniego zlodowacenia. Lodowiec powracał, poczym zatrzymywał się, a następnie cofał na północ. Pozostawiał wały moren czołowych, które obecnie tworzą spore wzgórza. Główne pasmo moren czołowych biegnie w kierunku z południowego zachodu na północny wschód. Rozciąga się od Świętej Lipki, którą od północy otacza łukiem na Bezławki, Wilknowo, Pręgowo. Z topniejących lodów powstały wielkie jeziora zastoiskowe, od których liczne strumienie znosiły drobny materiał skalny, wymyty z moren. Osadzał na dnie jezior grube, warstwy iłów. O istnieniu tych jezior na terenie powiatu świadczą nieckowate zagłębienia. Występują w nich iły piaszczyste. Wypełniają środek dawnego jeziora, oraz gliny margliste, które osadzały się na brzegach zbiornika.
Dzieje miejscowości:
Wieś istniała już w pierwszej połowie XIV wieku. Jej lokację odnowił 16 czerwca 1359 roku biskup warmiński Jan Stryprock. Majątek chełmiński w Leginach, na początku XV wieku należał do rodziny von Oelsenów. Właścicielem majątku w Leginach był Stefan Sadorski. Od sierpnia 1854 roku Leginy były w posiadaniu Augusta Caspara (konwertyta pochodzenia żydowskiego). Erich Kaspar syn Augusta w 1930 roku sprzedał majątek lokalnej spółce. W pierwszej połowie XX wieku majątek w Leginach został rozparcelowany. Po parcelacji majątku gospodarstwa chłopskie miały ujednolicone architektonicznie budynki. Leginy są siedzibą parafii do której należą między innymi Łężany. Pierwsza wzmianka o szkole w Leginach pochodzi z 1622 roku. Z tego roku pochodzi informacja, że wynagrodzenie nauczyciela wynosiło 18 grzywien.
Ludzie związani z miejscowością:
Stefan Sadorski
August Caspar
Erich Kaspar
Zabytki:
Pierwsza wzmianka o kościele w Leginach pochodzi z 1404 roku. Kościół w istniejącej obecnie formie architektonicznej wybudowano w 1824 roku. Świątynia była konsekrowana 4 września 1825 roku przez biskupa warmińskiego Józefa von Hohenzollerna. Kościół w Leginach jest murowany. Stanowi świątynię salową z kruchtą od strony północnej i zakrystią od wschodniej. Ołtarz główny w stylu barokowym wykonany został w 1745 roku. W wyposażeniu świątyni znalazła się puszka z napisem „DOM comites Załuscy in emigratione anno 1833 offerunt”. Jest to pamiątka po internowanych na terenie Prus uczestnikach powstania listopadowego.
Gospodarka:
Dawniej na terenie miejscowości znajdowały się krochmalnia oraz młyn parowy. W Leginach powstają również gospodarstwa agroturystyczne. Ma to związek z położeniem wsi w pobliżu jezior.
Bibliografia:
Leginy, w: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 5, red. F. Sulimierski, Warszawa 1884.
Licharewa Zofia, ‘’Kętrzyn z dziejów miasta i powiatu’’, Olsztyn 1962.
Panfil Jan, Pojezierze Mazurskie, Warszawa 1968.
Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze, Olsztyn 1969.