Franciszek Bażyński

Franciszek Bażyński
Franciszek Bażyński [2]
Data i miejsce urodzenia	25 III 1801 r. Poznań
Data i miejsce śmierci	12 III 1876 r. Poznań

Franciszek Bażyński (ur. 25 III 1801 r. w Poznaniu, zm. 12 III 1876 r. w Poznaniu) – ksiądz, działacz społeczny i oświatowy.

Życiorys

Szkoła i wykształcenie

Studia teologiczne odbył w Poznaniu i Wrocławiu. Święcenia kapłańskie przyjął w 1824 r.

Praca

Pełnił różne funkcje w hierarchii kościelnej. Po święceniach podjął pracę duszpasterską w Poznaniu i bliskich okolicach. Od 1849 r. pełnił też funkcję proboszcza w parafii Świętego Wojciecha w Poznaniu. Uczestniczył czynnie w życiu społeczno-narodowym. Uczestniczył w powstaniu w 1830 r. W latach 1836-1840 przebywał w więzieniu. Przyczyną stały się kontakty, jakie nawiązywał z emisariuszami Towarzystwa Demokratycznego Polskiego.

W latach 1848-1852 był posłem do parlamentu niemieckiego.

Szczególnie odznaczył się jako organizator bibliotek ludowych. Założył wydawnictwo pod nazwą "Wydawnictwo dobrych a tanich książek". Wydał ich około 140 tysięcy przez 10 lat. Były to książki polskie, które zawierały tematykę religijną oraz były z zakresu literatury pięknej. Książki wstawiał do księgarni M. Leitgebera na terenie Wielkopolski, Śląska, Warmii, jak również w Niemczech wśród Polaków. Z jego książek powstały trzy biblioteczki, dwie na Warmii (w Sząbruku i Unieszewie), jedna na Mazurach (w Lewałdzie).

Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna

Bażyńskim utrzymywał stały kontakt z Andrzejem Samulowskim – poetą i działaczem warmińskim. Z tej okazji Samulowski w księdze pamiątkowej "Warta" poświęcił wiersz na pamiątkę Bażyńskiemu. W 1873 r. wydawnictwo Bażyńskiego zlikwidowały władze pruskie. Bażyńskiego osadzono w areszcie.

Ciekawostki

Bażyński był osobą popularną w całej Polsce. Świadczą i tym obchody z okazji 50-lecia pracy kapłańskiej i wydana na tę okazję księga pamiątkowa oraz uroczysty pogrzeb w Poznaniu.

Bibliografia

Oracki Tadeusz, Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla od połowy XV wieku do końca do 1945 roku, Warszawa 1963.
Oracki Tadeusz, Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla XIX i XX wieku (do 1945 roku), Warszawa 1983.