Natura 2000 Banówka

Obszar Natura 2000 Banówka
Typ obszaru	Obszar "siedliskowy" - przyszły specjalny obszar ochrony siedlisk (SOOS)
Powierzchnia	786,8 ha
Status obszaru	Projektowany SOOS
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Obszar Natura 2000 Banówka
Położenie na mapie Polski Obszar Natura 2000 Banówka
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Obszar Natura 2000 Banówka - specjalny obszar ochrony siedlisk (SOOS).

Ogólny opis obszaru

Obszar położony jest na terenie trzech gmin w powiecie braniewskim: gminy Braniewo, gminy Pieniężno i gminy Lelkowo. Znajduje się w północnej części historycznej Warmii, przy zachodniej krawędzi mezoregionu Wzniesień Górowskich, stanowiących zespół moren polodowcowych o wysokościach dochodzących do 216 m n.p.m. Obszar ten obejmuje ostro wciętą w utwory polodowcowe dolinę rzeki Banówki, która poza granicami kraju uchodzi do Zalewu Wiślanego. Banówka przypomina rzekę podgórską, charakteryzuje się szybkim nurtem i żwirowato-kamienistym lub piaszczystym dnem. Występują tu specyficzne zespoły zwierząt zimnolubnych, głównie z grupy bezkręgowców wodnych. Rzeka wraz z otoczeniem zachowały bardzo naturalny charakter o dużych walorach krajobrazowych. Strome zbocza i dno doliny porastają różne typy lasów. Występują tu stare drzewostany w wieku przekraczającym 150 lat. Na terenie obszaru niemal na całej długości Banówki rośnie okazała paproć pióropusznik strusi. Jest to jedna z największych powierzchni Warmii i Mazur, na której występuje ten chroniony gatunek rośliny.

Pióropusznik strusi (Matteuccia struthiopteris (L.) Todaro) Źródło: [1]

Walory przyrodnicze

Do głównych walorów tego obszaru należy obecność 5 rodzajów siedlisk przyrodniczych z Załącznika I Dyrektywy Siedliskowej: grądU subatlantyckiego (kod 9160), grądu subkontynentalnego (kod 9170), łęgu wierzbowego (kod 91E0-1), nizinnego łęgu jesionowo-olszowego (kod 91E0-3), łęgu wiązowo-jesionowego śledziennicowego (kod 91F0-2) oraz naturalnych dystroficznych zbiorników wodnych (kod 3160). Na szczególną uwagę zasługują występujące przy wschodniej granicy zasięgu grądy subatlantyckie o wielkiej wartości przyrodniczej. Zajmują one ponad 10 proc. obszaru i charakteryzują się bardzo dobrym i dobrym stopniem zachowania. Łęg wierzbowy z licznie występującym wiązem szypułkowym zajmuje powierzchnię 6,4 proc. Występują tu rzadkie gatunki roślin, m.in. dzwonek szerokolistny, objęty ochroną ścisłą i znajdujący się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Stwierdzono występowanie tu 6 gatunków zwierząt z Załącznika II Dyrektywy Siedliskowej: bobra (kod 1337), wydry (kod 1355), traszki grzebieniastej (kod 1166), kumaka nizinnego (kod 1188), żółwia błotnego (kod 1220) oraz głowacza białopłetwego (kod 1163).

Głowacz białopłetwy (Cottus gobio) Źródło: [2]

Cel ochrony

Podstawowym celem ochrony jest utrzymanie specyficznego charakteru roślinności doliny Banówki, a w szczególności siedlisk grądowych oraz warunków korzystnych dla występowania zwierząt wodnych z Załącznika II Dyrektywy Siedliskowej.

Istniejące formy ochrony

Obszar Chronionego Krajobrazu Rzeki Banówki (4528,5 ha); Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków Ostoja Warmińska (142 016,2 ha).

Bibliografia

Biesiadka E., Cichocka M., Kruszelnicki J., Lewandowski K., Kuczawski Z.: Banówka. W: Hołdyński Czesław, Krupa Małgorzata (red.), Obszary Natura 2000 w województwie warmińsko-mazurskim, Olsztyn, Wydawnictwo Mantis, 2009, s. 119-121.

Zobacz też

Lista Obszarów o Znaczeniu dla Wspólnoty Natura 2000 w województwie warmińsko-mazurskim [3] 14.06.2014