Żywkowo

Żywkowo
Kapliczka greckokatolicka w Żywkowie. Fot. AdiS. Źródło: www.wikipedia.org
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	bartoszycki
Gmina	Górowo Iławeckie
Liczba ludności (2010)	44
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Żywkowo
Położenie na mapie Polski Żywkowo
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Fot. Mieczysław Kalski

Żywkowo (niem. Schewecken) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Górowo Iławeckie. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W latach 1946–1961 wieś wchodziła w skład powiatu górowskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 44 mieszkańców (łącznie z Grądzikiem). W skład sołectwa wchodzą wsie Żywkowo i Grądzik. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Adam Łopuszyński.

Wieś zwana jest "bocianią wsią" z uwagi na nader licznie gniazdujące tu bociany białe.

Położenie

Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Wzniesień Górowskich, 24 km na północny zachód od Bartoszyc i 13 km na północny wschód od Górowa Iławeckiego, przy granicy państwowej z obwodem kaliningradzkim; przebiega przez nią droga wojewódzka nr 511. Wieś zachowała dawny układ ulicówki.

Dzieje miejscowości

Brak jest informacji na temat okoliczności i daty powstania wsi. Prawdopodobnie przez kolejne stulecia była to niewielka wieś lub folwark. W 1857 roku miejscowość liczyła 62 mieszkańców. Do 1945 roku Żywkowo należało do parafii ewangelickiej w Pruskiej Iławie.

Po II wojnie światowej wieś stała się siedzibą sołectwa. Funkcjonowało przy niej Państwowe Gospodarstwo Rolne Kierno. Według spisu powszechnego z 1983 roku Żywkowo składało się z 21 indywidualnych gospodarstw rolnych, które łącznie zajmowały powierzchnię 213 ha. Hodowano w nich ogółem 139 sztuk bydła (w tym 87 krów), 85 sztuk trzody chlewnej, 18 koni oraz 13 owiec. W tym czasie wieś miała 14 budynków mieszkalnych i liczyła 118 mieszkańców. Działał tu punkt biblioteczny oraz świetlica. Na przełomie lat 70. i 80. wzniesiono we wsi kościół pw. św. Antoniego. Z kolei w 2000 roku dzięki wsparciu władz lokalnych oraz wspólnoty greckokatolickiej w centrum wsi wzniesiono greckokatolicką kapliczkę.

Turystyka

• bociania wieś

Żywkowo to największa kolonia bociana białego w Polsce, jedno z największych skupisk tego gatunku w Europie. Znajduje się tu gospodarstwo należące do Polskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków (z wieżą widokową).

Zabytki

• przykłady budownictwa wiejskiego z pierwszej ćwierci XX wieku (domy i budynki gospodarcze, od nr 1 do nr 9)
• dwór w Grądziku
• dawny park dworski z XIX wieku w Grądziku

Zobacz też

• bociania wieś Bociania wieś w Żywkowie

Bibliografia

Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Górowo Iławeckie, gorowoil-ug.bip-wm.pl, Górowo Iławeckie 2008, [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
verwaltungsgeschichte.de [05.03.2014]
Ogólnopolska Baza Gniazd Bociana Białego [05.03.2014]
polskaniezwykła.pl [05.03.2014]