Warlity Małe

Warlity Małe
Pałac w Warlitach Małych
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	olsztyński
Gmina	Olsztynek
Liczba ludności (2010)	58 (łącznie Warlity Małe i Warglewo)
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Warlity Małe
Położenie na mapie Polski Warlity Małe
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Warlity Małe (niem. Warglitten, Gut Warglitten) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Olsztynek. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Miejscowość w 2010 roku była zamieszkana przez 58 osób (łącznie Warlity Małe i Warglewo) . Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Karolina Koterwa.

Położenie

Miejscowość jest położona na Pojezierzu Olsztyńskim nad Jeziorem Platyny, w odległości 8 km na wschód od Olsztynka.

Dzieje miejscowości

Brak informacji dotyczących genezy powstania wsi. W XIX stuleciu Warlity Małe były majątkiem ziemskim. Majątek w 2. połowie XIX wieku stanowił własność rodziny von Wietzel. W latach 20. XX wieku należał do Schumannów. W 1930 roku majątek został podzielony na 9 części. Pałac zajęły dwie rodziny; pozostałe ulokowały się w dworskich budynkach gospodarczych. Po zakończeniu II wojny światowej do miejscowości przybyli polscy osadnicy z okolic Dłutowa. Pałac i park popadały powoli w ruinę. Obecnie pałac i pozostałości parku należą do osoby prywatnej. W 1997 roku wieś była zamieszkana przez 59 osób. Obecnie w miejscowości działa dom seniora.

Gospodarka

W miejscowości działa gabinet weterynaryjny oraz zakład stolarski. Znajduje się tu także siedziba leśnictwa, należącego do Nadleśnictwa Jagiełek.

Zabytki

• Pałac nad brzegiem Jeziora Platyny, wybudowany w 2. połowie XIX wieku w stylu klasycysytcznym. Od strony jeziora wzniesiony był taras widokowy. Całość otaczał park, założony w 1894 roku według projektu Johann Larass. Zabytek, stanowiący własność prywatną jest obecnie remontowany.
• Niewielki cmentarz zlokalizowany niedaleko wsi, na którym spoczęli dawny właściciele majątku.

Bibliografia

1. Kuźniewski Bogumił, Olsztynek: miasto i gmina, Olsztynek 2007.
2. Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 20.12.2013]
3. Portal Informacyjny Olsztynka [data dostępu: 20.12.2013]