Szczepkowo-Pawełki

Szczepkowo-Pawełki
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	nidzicki
Gmina	Janowiec Kościelny
Sołectwo	Szczepkowo-Pawełki
Liczba ludności (Pole-obowiązkowe)	Pole-obowiązkowe
Strefa numeracyjna	(+48) 89
Tablice rejestracyjne	NNI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Szczepkowo-Pawełki
Położenie na mapie Polski Szczepkowo-Pawełki
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Szczepkowo-Pawełki – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko – mazurskim, w powiecie nidzickim, gminie Janowiec Kościelny. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa olsztyńskiego.

Charakterystyka fizjograficzna

Miejscowość położona jest na terenie gminy Janowiec Kościelny, która znajduje się na obszarze Niżu Środkowoeuropejskiego, na pograniczu dwóch podprowincji: Pojezierza Środkowo-Bałtyckiego i Niziny Północnomazowieckiej. Natomiast pas południowy obszaru gminy to mazoregion Wzniesień Mławskich, który graniczy od północy z Garbem Lubawskim. Zatem powierzchnia gminy posiada charakter falisty, miejscami równinny. W południowej części gminy – w dolinie rzeki Orzycy znajdują się wzniesienia od ok. 60 m. do ok. 200 m n.p.m. oraz wzgórza i wały moreny czołowej. Od południa na terenie gminy występują dwa wały morenowe, rozcięte doliną Wieczfnianki. Wał wschodni posiada wysokości bezwzględne do 200 m n.p.m., zaś stoki w tym rejonie bywają bardzo strome, a nachylenia terenu przekraczają często 15%. W zachodniej części gminy rzeźba terenu wyróżnia się pojedynczymi pagórkami i wzgórzami. Natomiast pomiędzy nimi znajdują się obniżenia i zagłębienia, bądź suche dolinki erozyjno-denudacyjne. Ponadto występują tutaj formy późnoglacjalne i holoceńskie - doliny rzeczne, z których największą jest rzeka Orzyc. Obszar gminy Janowiec Kościelny położony jest w obrębie Niecki Mazowieckiej. Występują tutaj następujące osady: kredowe, piaski, mułki, iły, piaski drobnoziarniste, piaski pylaste, gliny zwałowe, torfowiska, piaskowce margliste i mułowce z glaukonitem oraz szczątkami fauny.

Dzieje miejscowości

Pierwotnie wieś Szczepkowo znajdowała się na obszarze osady nad rzeką Orzyc, która z czasem podzieliła się na: Szczepkowo-Borowe, Szczepkowo-Pawełki, Szczepkowo-Zalesie, Szczepkowo-Giewarty, Szczepkowo-Kukiełki, Szczepkowo-Soldany, Szczepkowo-Skrody i Szczepkowo-Iwany. Nie znana jest dokładna data lokacji. Trudno jest nakreślić etymologię nazwy miejscowości. Wiadomo, że w 1497 r. książę Jan Olbracht podarował Janowi Wiśniowskiemu dobra Szczepkowo-Pawełki skonfiskowane dla Bartłomieja Zakona. W 1531 r. we wsi Stanisław Zakon posiadał jedną włókę folwarczną. Istnieje możliwość, że syn Bartłomieja odzyskał wieś. W 1578 r. wieś należała do parafii Janowiec Kościelny i powiatu mławskiego. Pod koniec XIX w. w Pawełkach znajdował się folwark z 3 domami. Wieś zamieszkiwały 43 osoby. Nie zachowała się informacja o kształcie zabudowy wiejskiej.

Ludzie związani z miejscowością:

Na kartach historii wsi zapisał się Jan Olbracht - król Polski. W kadencji 2011-2015 sołtysem wsi jest Wacław Zakrzewski.

Bibliografia:

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. XI, Warszawa 1890, 960 ss.

Wijaczka Jacek, Dzieje wsi do końca XVIII wieku, [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, s. 165 - 202.

Zobacz też

www.janowieckoscielny.wm.pl