Łysakowo

Łysakowo
Łysakowo. Fot. Piotr Gapiński. Źródło: www.rowery.olsztyn.pl [12.09.2013]
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	nidzicki
Gmina	Nidzica
Sołectwo	Łysakowo
Liczba ludności (2010)	214
Strefa numeracyjna	(+48) 89
Tablice rejestracyjne	NNI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Łysakowo
Położenie na mapie Polski Łysakowo
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Łysakowo (Lisakowo, Lysaken, niem. od 1938 r. Talhöfen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Nidzica. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 r. liczyła 214 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni Mirosław Galicki.

Położenie

Łysakowo leży nieopodal Jeziora Szkotowskiego, przy drodze wojewódzkiej nr 538, w odległości ok. 7 km od Nidzicy.

Dzieje miejscowości

Wieś została założono w 1358 r. Nieznana jest etymologia nazwy miejscowości. W 1387 r. Jan Beffart – komtur ostródzki – odnawił przywilej Poszce – sołtysowi lisakowskiemu i jego synom: Jakóbowi, Dytrykowi i Więckowi. Poszca dostał 6 włók chełmińskich, reszta zaś była dannickimi. W 1523 r. Maćko Świniarski posiadał tutaj karczmę. W 1600 r. mieszkali we wsi sami Polacy. W 1858 r. wieś zajmowała 4166 mórg. Nie zachowała się informacja o kształcie i formie zabudowy wsi.

Liczba mieszkańców i domów w poszczególnych latach:

• 1846 r. – 227 osób, 43 domy

• 1858 r. – 290 osób, 34 domy

• 1867 r. – 293 osoby

• 1871 r. – 302 osoby, 41 domów

• 1885 r. – 260 osób, 41 domów

• 1895 r. – 339 osób

• 1905 r. – 299 osób

• 1910 r. – 335 osób

• 1939 r. – 417 osób

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Rozdrożu.

Zabytki

• zabudowa wsi z końca XIX w. do lat 30 XX w.
• budynek szkoły
• dawna gospoda z zajazdem
• kuźnia,
• dawna osada jednodworska – Albinshof
• cmentarz z I wojny światowej
• cmentarz ewangelicki z połowy XIX w.,
• aleje przydrożne i szpalery starodrzewia wewnątrz wsi

Bibliografia

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. V, Warszawa 1884.
Wijaczka Jacek, Dzieje wsi do końca XVIII wieku, [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, ss. 165–202.
Zielińska Agnieszka, Dzieje miasta i okolic w latach 1807-1914,[w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, ss. 203–267.
Bank Danych Lokalnych GUS [12.09.2013]
Olsztyńska Strona Rowerowa [12.09.2013]