Melejdy

Melejdy
Dwór w Melejdach w okresie międzywojennym. Źródło: www.bildarchiv-ostpreussen.de
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	bartoszycki
Gmina	Bartoszyce
Sołectwo	Lipica
Liczba ludności (2010)	120
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Melejdy
Położenie na mapie Polski Melejdy
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Melejdy (niem. Mehleden) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Sępopol. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.

Miejscowość w 2010 roku liczyła 120 mieszkańców (łącznie z miejscowościami Gaj, Romaliny i Smodajny). Wieś wchodzi w skład sołectwa Lipica, w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie Ryszard Dudek.

Położenie

Wieś położona jest w północnej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Równinie Sępopolskiej, 29 km na północny wschód od Bartoszyc i 14 km na północny zachód od Sępopola, przy granicy państwowej z obwodem kaliningradzkim.

Dzieje miejscowości

Brak jest informacji na temat okoliczności i daty powstania wsi. Prawdopodobnie przez większość swoich dziejów był to niewielki majątek ziemski. W 1857 r. tutejszy dwór z folwarkiem liczył 71 mieszkańców. W latach 30. XX wieku majątek był własnością Ewalda Rahna. Melejdy do 1945 roku wchodziły w skład parafii ewangelickiej we Friedenbergu (obecnie Dworkino, obwód kaliningradzki).

Po II wojnie światowej wieś włączono do sołectwa Lipica. Na bazie dawnego folwarku uruchomiono tu państwowe gospodarstwo rolne. Według spisu powszechnego z 1983 roku Melejdy składały się z siedmiu budynków mieszkalnych (łącznie 20 mieszkań) i miały elektryczne oświetlenie ulic. Miejscowość liczyła wówczas 74 mieszkańców.

Zabytki

• zespół dworsko-folwarczny z przełomu XIX i XX wieku – dwór nie ocalał, zachowały się zabudowania folwarczne: owczarnia, chlewnia, spichlerz, stodoła, a także budynki mieszkalne robotników folwarcznych: dwojak, trojak, czworak, z towarzyszącymi im zabudowaniami gospodarczymi; układ przestrzenny zespołu bardzo czytelny, słabo zachowana część rezydencjalna
• park dworski z przełomu XIX i XX wieku – założony w stylu krajobrazowym; zachował się szpaler leszczynowy oraz szpalery z klonów i brzóz, poza tym układ kompozycji nieczytelny; obiekt zaniedbany
• cmentarz na terenie parku – zdewastowany
• wzdłuż drogi do Gaju aleja lipowa na odcinku 500 m

Bibliografia

Bartoszyce. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1987.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Sępopol, Sępopol 2005 [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [5.03.2014]