Józef Ambroży Geritz
| Józef Ambroży Geritz | |
| | |
 Józef Ambroży Geritz, źródło:Poczet biskupów warmińskich, pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss.
| |
| Data i miejsce urodzenia | 3 kwiecień 1783 Jeziorany |
| Data i miejsce śmierci | 16 sierpień 1867 |
| Zawód | biskup warmiński |
Józef Ambroży Geritz (3 kwietnia 1783 r. w Jezioranach, zm. 16 sierpnia 1867 r.) – duchowny katolicki, biskup warmiński w latach 1842-1867.
Spis treści
Życiorys
Szkoła i wykształcenie
Praca
Był synem kupca Józefa i Barbary z d. Krämer. Wychował się w rodzinie głęboko religijnej. Dwaj jego bracia, starszy Roch i młodszy Franciszek, zostali również kapłanami i wikariuszami katedralnymi. W roku 1797 rozpoczął naukę w gimnazjum jezuickim w Reszlu, później w Braniewie i u księży pijarów w Warszawie. W dniu 5 kwietnia 1806 w katedrze fromborskiej otrzymał święcenia kapłańskie, był wikariuszem katedralnym. W roku 1823 został kanonikiem warmińskim i kustoszem. W roku 1835 został wybrany na dziekana kapituły warmińskiej. W dniu 27.04.1840 papież Grzegorz XVI mianował go biskupem tytularnym Abdera i biskupem pomocniczym warmińskim. Sakrę biskupią przyjął w Królewcu w obecności króla pruskiego Fryderyka Wilhelma IV. Po śmierci biskupa Andrzeja Stanisława von Hattena w dniu 21 czerwca 1841 został wybrany przez kapitułę na biskupa warmińskiego. W roku 1843 uzyskał doktorat z teologii na uniwersytecie w Münster. Biskup Geritz otoczył opieką duszpasterską katolików w diasporze mazurskiej i kłajpedzkiej, gdzie budował kościoły i erygował parafie. Założył Stowarzyszenie św. Wojciecha (Albertusverein), które wspierało budownictwo kościelne. Opiekował się ludźmi potrzebującymi pomocy, popierał rozwój stowarzyszeń charytatywnych. Ufundował dla sierot i ociemniałych zakład opiekuńczy św. Józefa w Lidzbarku Warmińskim. Nowocześnie wyposażył szpitale w Braniewie, Fromborku i Lidzbarku Warmińskim. W Jezioranach, w swoim mieście rodzinnym, zainicjował budowę szkoły dla dziewcząt i domu dla biednych. Wykazywał zrozumienie dla ludności polskiej. Listy pasterskie drukował w języku niemieckim i w języku polskim. Wydawał polskie śpiewniki, m.in. w opracowaniu dziekana sztumskiego ks. Franciszka Kręckiego. Zmarł w dniu 16 sierpnia 1867 r. Został pochowany w katedrze fromborskiej, w kaplicy Zbawiciela.
Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna
Ciekawostki
Bibliografia
Obłąk Jan, Kopiczko Andrzej,Historia Diecezji i Archidiecezji Warmińskiej, Olsztyn 2010, 261 ss.
Poczet biskupów warmińskich, pod red. Stanisława Achremczyka, Olsztyn 2008, 510 ss.
