Stanisław Działyński

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
Stanisław Działyński

Data urodzenia 1547 r.
Data i miejsce śmierci 26 VI 1617 r.
Grudziądz
Miejsce spoczynku Gniezno

Stanisław Działyński (ur. w 1547 r.; zm. 26 VI 1617 r. w Grudziądzu) – kasztelan elbląski, wojewoda malborski i chełmiński.

Życiorys

Szkoła i wykształcenie

Urodził się jako syn Jana i Elżbiety Wilkanowskiej. Był bratem Sylwestra, Mikołaja i Erazma. Naukę pobierał u Jezuitów w Braniewie.

Praca

Pełnił funkcję wojewody chełmińskiego i malborskiego. Był starostą tolkmickim, kasztelanem elbląski. Sejm warszawski utworzył komisję, która miała udać się do Prus Książęcych celem zaprowadzenia porządku. W skład tej komisji wchodził Działyński. Oprócz Działyńskiego w komisji byli: biskup Szymon Rudnicki, kasztelan W. Kiełczewski oraz sekretarz i historyk królewski Heidenstein.

Zadaniem komisji było: odbieranie hołdu od Jana Zygmunta, wprowadzenie kalendarza gregoriańskiego, uregulowanie spraw apelacji od sądów książęcych do króla polskiego, wyznaczenie miejsca na budowę kościoła katolickiego, który miał być zbudowany kosztem elektora. W 1614 r. opis działalności komisji ogłoszono drukiem w Krakowie. Był stronnikiem Michała Korybuta Wiśniowieckiego.

Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna

W 1612 r. wszedł w skład komisji wyznaczonej przez sejm warszawski do Prus Książęcych. W Królewcu był jednym z tych, którzy wprowadzili elekta Jana Zygmunta w lenno i odebrali od niego przysięgę wierności królowi Zygmuntowi III Wazie.

Ciekawostki

Działyński miał trzech braci: Sylwestra, Mikołaja i Erazma oraz czterech synów: Jana – wojewodę chełmińskiego, Michała – biskupa kamienieckiego, Stanisława – podkomorzego malborskiego i kasztelana chełmińskiego oraz Mikołaja. Należał do najwybitniejszych polskich mężów stanu XVII wieku. Był właścicielem Niechanowa. Został pochowany w grobowcu niechanowskim w katedrze gnieźnieńskiej.

Bibliografia

Oracki Tadeusz, Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla od połowy XV wieku do 1945 roku, Warszawa 1963.

Czajka Michał, Kamler Marcin, Sienkiewicz Witold, Leksykon Historii Polski, Warszawa 1995.