Dorsze (gmina Kowale Oleckie)
Dorsze | |
| |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | olecki |
Gmina | Kowale Oleckie |
Liczba ludności (2010) | 87 (łącznie Dorsze i Piastowo) |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Dorsze (niem. Gut Dorschen, od 1929 r. Dorschen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie oleckim, w gminie Kowale Oleckie. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W latach 1999-2001 wieś wchodziła w skład powiatu olecko-gołdapskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła mieszkańców. W skład sołectwa wchodzą wsie Dorsze i Piastowo (dawniej Stachowięta). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Marta Siłkowska[1].
Położenie
Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Mazurach Garbatych, 21 km na północ od Olecka i 5 km na północny zachód od Kowali Oleckich, przy granicy z powiatem gołdapskim, na zachód od drogi krajowej nr 65 i linii kolejowej Olecko - Gołdap (obecnie nieczynnej).
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w ramach kolonizacji północno-wschodnich terenów Prus Książęcych. W 1532 roku starosta Piotr Schwartz sprzedał osiem łanów boru kilku mieszkańcom Marcinowa: Janowi Dorszowi, Janowi Namiestnikowi oraz Józefowi i Leonardowi Iwanowiczom. Była to wieś wolnych chłopów, założona na prawie magdeburskim z obowiązkiem wystawienia jednej służby zbrojnej oraz 11 latami wolnizny. W 1553 roku książę Albrecht Hohenzollern potwierdził to nadania oddzielnym przywilejem. Nazwa wsi pochodzi od nazwiska jednego z pierwszych właścicieli. Z czasem wieś powiększyła się i w połowie XVII wieku liczyła już 15 łanów. Dorsze należały do parafii ewangelickiej w Górnem.
Po II wojnie światowej na bazie dawnego majątku utworzono we wsi Państwowe Gospodarstwo Rolne Dorsze.
Liczba mieszkańców
1857 - 154 osoby
1988 - 90 osób
Zabytki
- Pozostałości zespołu dworskiego: park z XIX wieku oraz spichlerz murowany z początku XX wieku; obecnie własność prywatna
- Cmentarz rodowy z XIX wieku, na skraju parku; własność prywatna
Bibliografia
- Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. 1, Olsztyn 2011.
- Białuński Grzegorz, Kolonizacja "Wielkiej Puszczy" (do 1568 roku) - starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
- Olecko. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Wojewódzka Ewidencja Zabytków [data dostępu: 12.11.2013]
- Gminna Ewidencja Zabytków w: |Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Kowale Oleckie [data dostępu: 12.11.2013]
- Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 12.11.2013]
Przypisy
- ↑ http://bip.gmina.kowale.fr.pl/jednostki_pomocnicze/1/solectwa [data dostępu: 5.12.2013]