Grądzkie
Grądzkie | |
| |
Wiatrak w Grądzkich
Źródło: http://mojemazury.pl/86638,Gradzkie-stary-wiatrak-nad-jeziorem-Gawlik.html#axzz2fjJbWrU2, dostęp 23 września 2013 | |
Rodzaj miejscowości | Wieś sołecka |
Państwo | Polska |
Województwo | Warmińsko-Mazurskie |
Powiat | Giżycki |
Gmina | Wydminy |
Strefa numeracyjna | (+48) 87 |
Kod pocztowy | 11-510 |
Tablice rejestracyjne | NGI |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Grądzkie (niem. Grondzken, w latach 1938-1945 miejscowość nosiła nazwę Funken) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Wydminy. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna:
Wieś położona na północnym brzegu Jeziora Gawlik. W pobliżu Jeziora Gawlik, niedaleko wsi Grądzkie, przebiega linia moren czołowych. Są one bogate w głazy narzutowe. Zapoczątkowane w mezolicie zmiany w gospodarce człowieka, bardziej dały się zaznaczyć w młodszej epoce kamienia (neolit: 4000 – 1700 lat p.n.e.). Na teren Polski zmiany te dotarły z południa, znad Dunaju. W okolicę Pojezierza Mazurskiego przywędrowała ludność, która zapoczątkował na tych terenach kulturę ceramiki sznurowanej. Była to ludność indoeuropejska, ponieważ kultura ta objęła swym zasięgiem znaczne obszary od [[Pireneje|Pirenejów] aż po Wołgę. Ludy kultury ceramiki sznurowej cechowała prężność, zaborczość oraz wojowniczość. Ludność używała konia pod wierzch. Znani byli z wyrobów z kamienia gładzonego, głównie toporków bojowych. Wyroby takie zostały odnalezione w powiecie giżyckim, w okolicach Gawlików Wielkich, niedaleko wsi Grądzkie.
Dzieje miejscowości:
Założenie wsi powierzono Maciejowi Junkowi z Grądzkich, z powiatu oleckiego. W wyniku jego śmierci, wdowa nie podołała zadaniu zasiedlenia wsi. Sprzedała w 1554 roku sołectwo Jędrzejowi i Mikołajowi Jablińskim. W latach 1709–1710, w wyniku zarazy dżumy, zmarły 143 osoby. Szkoła w Grądzkich liczyła dwie klasy.
Ludzie związani z miejscowością:
Maciej Junk
Jędrzej Jabliński
Mikołaj Jabliński
Zabytki:
We wsi stoi stary holenderski wiatrak. W sezonie letnim organizowane są tu wystawy prac plastycznych. Organizatorami tej galerii są artyści – Państwo Waraksowie – właściciele wiatraka i Ośrodka Hodowli Koni Kabardynka.
Bibliografia:
Grądzkie, w: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 2, red. F. Sulimierski, Warszawa 1881.
Wakar Andrzej, Willan Tadeusz, Giżycko, z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1996.
Maślij Stefania, Giżycko i okolice. Przewodnik, 2004.
Panfil Jan, Pojezierze Mazurskie, Warszawa 1968.
Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze, Olsztyn 1969.