Kaplica pw. św. Krzyża w Czerwonce

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj


Kaplica p.w. Matki Bożej Szkaplerznej w Jarotach

Położenie

Kaplica usytuowana przy ul. T. Wilczyńskiego.


Opis

W XIX wieku we wsi Jaroty, przynależnej do parafii pobliskiego Bartąga, stał jedynie przydrożny krzyż. Ten stan uległ zmianie w 1883 roku, kiedy to w skutek widzenia sennego Jana Czodrowskiego, w którym ujrzał Najświętszą Maryję Pannę, wzniesiono z jego fundacji obecną kaplicę pod wezwaniem Matki Boskiej Szkaplerznej. W ołtarzu kaplicy umieszczono obraz Matki Bożej z kościoła z Biesowa, jaki Czodrowski znalazł na polecenie Maryi. Korpus kaplicy założono na planie prostokąta, zgodnie z zasadą orientacji, z oknami o łuku ostrym w bocznych ścianach. Salowe wnętrze posiada drewniany, malowany strop kolebkowy, na ścianach zachowały się fragmenty polichromii. Całość przykryto dwuspadowym dachem. W fasadzie zachodniej umieszczono ostrołukowy portal, zaś w szczycie strony wschodniej znalazła się wnęka z płaskorzeźbą, przedstawiającą Matkę Bożą z Dzieciątkiem z łacińskim napisem: „Ora pro nobis”. Wewnątrz kaplicy znajduje się barokowy, olejny obraz św. Anny Samotrzeć z przełomu XVII/XVIII wieku. Kaplica po dawniejszym krzyżu przejęła funkcję miejsca spotkań grup pielgrzymkowych, udających się z „łosierą” do pobliskich kościołów parafialnych.


Zdjęcia

...

Bibliografia

Triller Annelise, Geschichte der Pfarrei Groß Bertung. Krs. Allenstein, „Zeitschrift für die Geschichte und Alterumskunde Ermlands”, Bd. 37, 1974.

Birezowska Małgorzata, Zalewska Barbara, Zabytkowe wnętrze kaplicy w Jarotach. Kaplica pod wezwaniem Matki Bożej Szkaplerznej, „Posłaniec Warmiński”, 2004, nr 4.

Chłosta Jan, Maryjne kapliczki na Warmii, [w:] Matka Boża w wierze, kulcie, teologii i sztuce. Perspektywa regionalna i uniwersalna, red. J. Jezierski i K. Parzych-Blakiewicz, Olsztyn 2011.

Hochleitner Janusz, Kapliczki Warmii południowej. Przydrożne obiekty kultu jako element ludowego systemu komunikacji, Olsztyn 2004.

Jasiński Janusz, „Wszędzie na drogach i ścieżkach stoją tam wysokie krzyże”, „Posłaniec Warmiński”, 1984, nr 25.

Jasiński Janusz, Maryjne kaplice i kapliczki przydrożne na Warmii w XIX wieku, [w:] Niepokalana. Kult Matki Bożej na ziemiach polskich w XIX wieku, red. B. Pylak i Cz. Krakowiak, Lublin 1988.

Jasiński Janusz, B. Magdziarz, Jaroty. Wieś, kapliczka, kościół, Olsztyn 1994.

Kopiczko, Andrzej, Kościoły i kaplice w Olsztynie, Olsztyn 2000.

Kuprjaniuk Stanisław, Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym uwzględnieniem kapliczek, w druku.

Piskorska Józefa, Zabytki ruchome w kościołach i kaplicach dekanatów Olsztyn Południe i Północ według stanu z 1975 roku. Inwentarz ruchomych zabytków sztuki kościelnej diecezji warmińskiej, „Studia Warmińskie”, t. 14, 1977.