Jan Jakub Kanter

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
Jan Jakub Kanter

Data i miejsce urodzenia 24 listopada 1738 r.
Królewiec
Data i miejsce śmierci 1786 r.
Królewiec
Zawód Księgarz, wydawca

Jan Jakub Kanter (ur. 24 listopada 1738 r. w Królewcu, zm. w 1786 r. tamże) – księgarz, drukarz, wydawca oraz nakładca polski w Kwidzynie.

Życiorys

Jan Jakub pochodził ze znanej rodziny Kanterów, którzy już od pierwszej połowy XVIII w. trudnili się drukarstwem i księgarstwem.

Działalność

W 1764 r. przejął po swoim ojcu drukarnię. Rozbudował ją, a w Rydze założył księgarnię. Po kilku latach, na przełomie 1772 i 1773 r., przeniósł drukarnię do Kwidzyna. Oprócz drukarni prowadził księgarnię, skład papieru i odlewnię czcionek. Posiadał przywilej na druki polskie. Posługiwał się czcionkami łacińskimi, greckimi, hebrajskimi, gotykiem niemieckim oraz czcionkami polskimi i francuskimi.

Z jego drukarni wychodziły książki, czasopisma, podręczniki oraz kalendarze. Drukował m.in. wiele książek religijnych, lekarskich oraz poświęconych rolnictwu, "Rzymskokatolicki katechizm dla dzieci wtórego ordynku", "Wybór modlitw". Wydał także atlas Polski z 16 mapami.

Po śmierci Kantera w 1786 r. drukarnię wykupili jego bracia: Krzysztof Daniel i Krzysztof Filip. Od tego roku druki oficyny Kanterów noszą znak: "Spadkobiercy zm. Jana Jakuba" lub "Nadworna Drukarnia Książek w Kwidzynie". W 1800 r. drukarnię przejął syn, Jan Jakub Daniel, a po jego śmierci w 1813 r. jego brat, Jan Jakub Wilhelm. Powstały wówczas filie drukarni w Pelplinie i w Malborku.

Fryderyk Wilhelm, ostatni właściciel oficyny z rodziny Kanterów, w 1920 r. oddał drukarnię w Kwidzynie w dzierżawę firmie Wende-Emmerich. Trzy lata później oficyna przeszła na własność wydawnictwa Wendt Groll.

Po śmierci Jana Jakuba Kantera zostało na składzie 46 odrębnych wydawnictw katolickich i ewangelickich, elementarze polskie i niemieckie, a także podręczniki. Według ks. A. Mańkowskiego Jan Jakub Kanter wydał 39 tytułów polskich książek.

Bibliografia

Oracki Tadeusz, Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla od połowy XV wieku do 1945 roku, Warszawa 1963.

[http://kwidzynopedia.pl/index.php?title=Drukarnia_Kanter%C3%B3w_w_Kwidzynie, kwidzynopedia.pl, Drukarnia Kanterów w Kwidzynie] [27.12.2013]