Jan Jakub Kanter
Jan Jakub Kanter | |
| |
Data i miejsce urodzenia | 24 listopada 1738 r. Królewiec |
Data i miejsce śmierci | 1786 r. Królewiec |
Zawód | Księgarz, wydawca |
Jan Jakub Kanter (ur. 24 listopada 1738 r. w Królewcu, zm. w 1786 r. tamże) – księgarz, drukarz, wydawca oraz nakładca polski w Kwidzynie.
Życiorys
Jan Jakub Kanter pochodził ze znanej rodziny Kanterów, którzy już od ok. 1730 r. trudnili się drukarstwem i księgarstwem w Królewcu.
Działalność
W 1764 r. przejął po swoim ojcu drukarnię. Rozbudował ją, a w Rydze założył księgarnię. Po kilku latach, na przełomie 1772 i 1773 r., przeniósł drukarnię do Kwidzyna. Oprócz drukarni prowadził księgarnię, skład papieru i odlewnię czcionek. Posiadał przywilej na druki polskie. Posługiwał się czcionkami łacińskimi, greckimi, hebrajskimi, gotykiem niemieckim oraz czcionkami polskimi i francuskimi.
Z jego drukarni wychodziły książki, czasopisma, podręczniki oraz kalendarze. Drukował wiele książek religijnych (np. Rzymskokatolicki katechizm dla dzieci wtórego ordynku) lekarskich oraz poświęconych rolnictwu. Wydał także atlas Polski z 16 mapami.
Po śmierci Kantera w 1786 r. drukarnię wykupili jego bracia: Krzysztof Daniel i Krzysztof Filip. Od tego roku druki oficyny Kanterów nosiły znak: "Spadkobiercy zm. Jana Jakuba" lub "Nadworna Drukarnia Książek w Kwidzynie". W 1800 r. drukarnię przejął syn, Jan Jakub Daniel, a po jego śmierci w 1813 r. jego brat, Jan Jakub Wilhelm. Powstały wówczas filie drukarni w Pelplinie i w Malborku.
Fryderyk Wilhelm Kanter, ostatni właściciel oficyny z rodziny Kanterów, w 1920 r. oddał drukarnię w Kwidzynie w dzierżawę firmie Wende-Emmerich. Trzy lata później oficyna przeszła na własność wydawnictwa Wendt Groll.
Po śmierci Jana Jakuba Kantera zostało na składzie 46 odrębnych wydawnictw katolickich i ewangelickich, elementarze polskie i niemieckie, a także podręczniki. Według ks. Alfonsa Mańkowskiego Jan Jakub Kanter wydał 39 tytułów polskich książek.
Bibliografia
Oracki Tadeusz, Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla od połowy XV wieku do 1945 roku, Warszawa 1963.
kwidzynopedia.pl, drukarnia Kanterów w Kwidzynie [27.12.2013]