Nielbark
| Nielbark | |
| | |
| [[Plik:|240px|Grodzisko w Nielbarku]] Grodzisko w Nielbarku
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko - mazurskie |
| Powiat | nowomiejski |
| Gmina | Kurzętnik |
| Sołectwo | Nielbark |
| Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) | Pole-obowiązkowe |
| Strefa numeracyjna | (+48) 56 |
| Tablice rejestracyjne | NNM |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Nielbark | |
| Położenie na mapie Polski  Nielbark | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Nielbark (w 1361 Molberge, niem. Nelberg, 1667 Nelbarg, Nelborsk, Nielborg)– wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Kurzętnik. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa toruńskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Wieś znajduje się nad rzeką Strugą. Miejscowość leży na terenie gminy, która obejmuje swoim zasięgiem wschodni kraniec Pojezierza Brodnickiego. W obszar gminy wchodzi 17% lasów i 71 % użytków rolnych. Ponadto miejscowość znajduje się na obszarze powiatu nowomiejskiego, który rozciąga się na pograniczu Pojezierza Chełmińskiego, Pojezierza Iławskiego, Garbu Lubawskiego i Pojezierza Dobrzyńskiego, w południowo – zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego.
Dzieje miejscowości
Pierwsze osadnictwo na terenie Nielbarka znane jest już z okresu wczesnośredniowiecznego, z którego pochodzi zachowane w miejscowości grodzisko. Nielbark musiał istnieć już przed 1367 r. W tym roku biskup chełmiński Wikbold potwierdził wcześniejszy przywilej i obszar wsi na 37 włók. Nielbark ucierpiał w 1414 r. w wyniku wojen polsko – krzyżackich. W 1667 r. istniała we wsi karczma oraz funkcjonował młyn. Pod koniec XIX w. wieś obejmowała 2800,97 mórg z 80 budynkami, 35 domami. W 1868 r. było 261 mieszkańców- 244 katolików i 17 ewangelików. Przed II wojną światową istniała we wsi szkoła. W 1946 r. władze państwowe przejęły funkcjonującą we wsi żwirownię. Pod koniec XX w. sołectwo obejmowało 728,11 ha z 48 gospodarstwami i 435 mieszkańcami.
Gospodarka
We wsi działa firma z zakresu usług stolarskich oraz przedsiębiorstwo produkcyjne.
Kultura
W Nielbarku działa świetlica. Organizowane są tutaj festyny i pikniki.
Ludzie związani z miejscowością:
Na początku XVII w. we wsi mieszkali następujący gburowie: Mysz, Mądry, Białłoch, Ochlak, Sobiech, Stank, Mikołay. Na kartach historii wsi zapisał się także Józef Trzebiatowski - dyrektor szkoły przed II wojną światową. W okresie okupacji zamożne rody wiejskie zostały osadzone w obozie w Potulicach. Byli to: Węgrzynowscy i Górscy. Ze wsią związany jest kolarz - Jan Leśniewski. Obecnie sołtysem wsi jest Krzysztof Mejka
Zabytki:
We wsi zachowało się grodzisko wczesnośredniowieczne. Pod koniec XX w. we wsi były dobrze zachowane chałupy z I poł. XIX w.
Bibliografia:
Grabowski Stanisław,Z dziejów Kurzętnika i okolic, Warszawa 1995, 171 ss.
Grabowski Stanisław,Z dziejów Kurzętnika i okolic, Warszawa 2008, 287 ss.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. VII, Warszawa 1886, 960 ss.
