Ełcka Kolej Wąskotorowa
Ełcka Kolej Wąskotorowa jest jedyną w regionie kolejką wąskotorową, jedną z ostatnich tego typu funkcjonujących w Polsce.
Ełcka Kolej Wąskotorowa | |
| |
Dworzec kolei wąskotorowej w Ełku
| |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | ełcki |
Gmina | Ełk |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Początki
Pierwszy projekt budowy Ełckiej Kolei Wąskotorowej powstał w 1905 r. Inwestycja miała przynieść głównie korzyści gospodarcze. Stację kolei wąskotorowej w Ełku zlokalizowano przy istniejącej już stacji normalnotorowej. Prace rozpoczęto na przełomie 1911/1912; w 1913 r. uroczyście uruchomiono kolejkę, której funkcjonowanie przetrwał wybuch pierwszej wojny światowej, podczas której kolej odniosła poważne zniszczenia. Po niezbędnych remontach (trwających do lat 20-tych XX w.) wznowiono ruch towarowy i osobowy, który miał miejsce nieprzerwanie praktycznie do końca drugiej wojny światowej.
Od 1945 r. do dziś
Ełcka Kolej Wąskotorowa została poważnie zniszczona podczas ofensywy Armii Czerwonej. Zniszczeniu uległ wówczas m.in.: budynek stacyjny w Ełku oraz przystanki w Milejewie i Kalinowie, a także most w Sypitkach. W kolejnych latach, w trakcie niezbędnego remontu przekuto torowisko z 1000 mm na 750 mm.
Na początku lat 90-tych XX w. do rejestru zabytków wpisany został przestrzenny układ komunikacyjny kolejki (wówczas funkcjonującej pod nazwą Ełckiej Kolei Dojazdowej), od stacji Ełk Wąskotorowy do stacji Turowo i od stacji Laski Małe do stacji Zawady-Tworki. Kilka lat później uruchomiono na trasie przejazdy turystyczne. W 2002 r. Zarząd Miasta Ełku przejął kolej wąskotorową.
Infrastruktura i tabor
Ełcka Kolej Wąskotorowa przebiega przez tereny gmin: Ełk, Kalinowo i Prostki. Łącznie długość linii kolejowej wynosi 48 km. W Ełku zachowane są do dziś historyczne budynki wąskotorowego dworca głównego oraz torowisko. Na trasie kolejki, poza Ełkiem, zachowana są związane z jej funkcjonowaniem zabytkowe budowle, tj. dworce, mosty, wiadukty, przepusty, wiata i inne. Ponadto na terenie stacji kolejowej w Ełku znajdują się interesujące przykłady historycznego taboru kolejowego (normalnotorowy i wąskotorowy).
Zobacz także
Prywatne Muzeum Zabytków Kolejnictwa w Ełku http://[1]
Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji w Ełku http://[2]
Bibliografia
S. Jasiński, Ełcka Kolej Wąskotorowa 1913-2001, Ełk 2002