Natura 2000 Gązwa

Obszar Natura 2000 Gązwa
Typ obszaru	Obszar "siedliskowy" – przyszły specjalny obszar ochrony siedlisk (SOOS)
Kod	PLH280011
Powierzchnia	499.14
Status obszaru	Obszar o Znaczeniu dla Wspólnoty (OZW) – zatwierdzony decyzją Komisji Europejskiej (2009 r.)
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Obszar Natura 2000 Gązwa
Położenie na mapie Polski Obszar Natura 2000 Gązwa
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Obszar Natura 2000 Gązwa – obszar o znaczeniu dla Wspólnoty (OZW); obszar "siedliskowy" zatwierdzony przez Komisję Europejską do czasu wyznaczenia przez kraj członkowski.

Ogólny opis obszaru

Obszar ten położony jest na terenie gminy Mrągowo i Sorkwity w powiecie mrągowskim. Obejmuje ekosystemy torfowiskowe i bagienne, wśród których znajduje się kilka mineralnych wysp. W jego południowej części znajduje się rozległe torfowisko wysokie. Jego brzeżne partie porasta sosnowy bór bagienny Vaccinio uliginosi-Pinetum. Centralną część torfowiska zajmuje mszar sosnowy Ledo-Sphagnetum.

Położone w obrębie torfowiska wyspy mineralne porastają starodrzewia sosnowe i świerkowe. Północna część obszaru obejmuje gytiowisko powstałe w wyniku osuszenia w 1869 roku jeziora Stama, którego celem było uzyskanie użytków zielonych. W wyniku zaniechania ich użytkowania i niedrożności systemu melioracyjnego nastąpiła sukcesja roślinności szuwarowej i zaroślowej.

Walory przyrodnicze

Do głównych walorów tego obszaru należy obecność trzech siedlisk przyrodniczych z załącznika II Dyrektywy Siedliskowej: torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (kod 7110), torfowiska wysokie zdegradowane, zdolne do naturalnej regeneracji (kod 7120), sosnowy bór bagienny (kod 91D0-2). Rozległe i stosunkowo dobrze zachowane torfowisko zabezpiecza populację reliktowego ekotypu sosny zwyczajnej w wieku ponad 200 lat oraz trzy gatunki rzadkich gatunków mchów: torfowiec brunatny Sphagnum fuscum, torfowiec bałtycki Sphagnum balticum i widłoząb Bergera Dicranum affine.

Na uwagę zasługuje ponadto występowanie takich gatunków jak bażyna czarna Empetrum nigrum i bagno zwyczajne Ledum palustre. O walorach przyrodniczych obiektu decyduje ponadto liczna ornitofauna, którą reprezentuje m.in: puchacz Bubo bubo, bielik Haliaeetus albicilla i żuraw Grus grus.

Cel ochrony

Zasadniczym celem ochrony tego obszaru jest zachowanie istniejącego torfowiska wysokiego, które należy do najcenniejszych obiektów tego typu w Polsce.

Istniejące formy ochrony

• Rezerwat przyrody "Gązwa"
• Obszar Chronionego Krajobrazu Jezior Legińsko-Mrągowskich.

Bibliografia

Pisarek Włodzimierz, Gązwa, [w:] Hołdyński Czesław, Krupa Małgorzata (red.), Obszary Natura 2000 w województwie warmińsko-mazurskim, Olsztyn 2009.
bip.olsztyn.rdos.gov.pl, Lista Obszarów o Znaczeniu dla Wspólnoty Natura 2000 w województwie warmińsko-mazurskim [08.06.2014]