Kapliczki w Łomach
Kapliczki w Łomach – kapliczki w Łomach, datowane na XVIII, XIX i XX w., powiat olsztyński, gmina Jonkowo.
Kapliczka w Łomach. © Stanisław Kuprjaniuk
Spis treści
Położenie
Łomy – wieś w gminie Jonkowo.
Opis
Wieś z zabudową po obu stronach wiejskiej drogi. Przy niej, w obrębie wsi, pięć kapliczek, zaś dwie inne znajdują się przy drodze prowadzącej do Jonkowa. Na północnym skraju wsi kapliczka z drugiej połowy XVIII w., założona na rzucie kwadratu, nakryta wysokim dachem pulpitowym, z dwiema wnękami przedzielonymi gzymsem falistym.
Pozostałe kapliczki we wsi murowane z czerwonej cegły licowej, w części o cechach neogotyckich, wzniesione pod koniec XIX lub na początku XX w. Najwyższą jest kapliczka z dzwonniczką, która znajduje się w centrum wsi, niedaleko rozjazdu do Garzewka. Kapliczka nakryta dachem wielospadowym, oskarpowana na narożach, z dekoracyjnym ceglanym detalem architektonicznym. W jej górnej kondygnacji zawieszono dzwonek. W sąsiedztwie tej kapliczki znajduje się kolejna, o prostej bryle, z jedną wnęką i nakrytą dwuspadowym dachem, która została przeniesiona w obecne miejsce z pobocza ruchliwej drogi wiejskiej. Przy przeniesieniu zadbano o jej wierne zachowanie kształtu i detalu.
W dalszej części wsi dwie ceglane kapliczki, jedna o zróżnicowanej architekturze i metalowym krucyfiksem w prześwicie, druga o prostej bryle i chorągiewką wiatrową na dachu z datą roczną 1975. Obie kapliczki zostały wtórnie pomalowane farbą. Przy drodze do Jonkowa pierwsza kapliczka z początku XIX w., o zwartej bryle nakrytej dwuspadowym dachem, gładkich ścianach i niewielkiej wnęce zamkniętej łukiem odcinkowym. Obok kapliczki rośnie brzoza. Druga kapliczka przy drodze do Jonkowa i przed rezerwatem leśnym pochodzi z 1908 r. Na jej cokole umieszczono płycinę z datą i monogramem.
W granicach wsi znajduje się wiele krzyży kutych z żelaza umieszczonych w granitowej podstawie.
Bibliografia
Kuprjaniuk Stanisław, Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym uwzględnieniem kapliczek, w druku.
Kuprjaniuk Stanisław, Liżewska Iwona, Warmińskie kapliczki, Olsztyn 2012.
Linki zewnętrzne
Kapliczki Warmii [22.12.2013]
