Kanigowo

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
Kanigowo

Kanigowo - pomnik. Fot. Dariusz Felba.Źródło: www.rowery.olsztyn.pl [12.09.2013]
Kanigowo - pomnik. Fot. Dariusz Felba.
Źródło: www.rowery.olsztyn.pl [12.09.2013]
Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat nidzicki
Gmina Nidzica
Sołectwo Kanigowo
Liczba ludności (2010) 281
Strefa numeracyjna (+48) 89
Kod pocztowy 13-100
Tablice rejestracyjne NNI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Kanigowo
Kanigowo
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Kanigowo
Kanigowo
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Kanigowo (od 1371 r. Canegaw, od 1420 Kanegaw, niem. Kandien) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Nidzica. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 281 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni Zbigniew Maciejak[1].

Kościół w Kanigowie.
Strona Archidiecezji Warmińskiej [12.09.2013]

Położenie

Miejscowość położona jest na terenie gminy Nidzica, przez obszar której przebiega jedna z głównych granic fizyczno-geograficznych Europy, oddzielająca obszar Europy Zachodniej od obszaru Europy Wschodniej. Wieś leży nieopodal drogi krajowej nr 7 w odległości ok. 4 km od Nidzicy.

Dzieje miejscowości

Najstarsza wzmianka o wsi zawarta jest w przywileju lokacyjnym z 1371 r. dla wsi Kamionka. Przywilej lokacyjny Kanigowa został odnowiony w 1426 r przez wielkiego mistrza Hansa von Tiefen na prośbę: Jakoba Jorcke, Nikolausa Jorkowitza, Jakoba Komschika, Matza Kopetzkiego, Nikolaya Tichonyego. Przywilej nadawał wsi 55 łanów na prawie chełmińskim. W zamian za to wieś musiała wystawiać na wyprawy wojenne czterech konnych i w zbrojach. Nazwa wsi wychodzi się z języka staropruskiego i pochodzi od imienia Kaneg. W XV w. na terenie miejscowości istniał kościół katolicki, który w okresie reformacji został zajęty przez protestantów. Po II wojnie światowej powrócił w ręce katolików. W XIX w. ewangelicy stanowili od 89,2 % do 97,4 %, a katolicy od 2% do 7%.

W latach: 1679, 1708, 1712 obszar pól uprawnych wynosił 43,5 łana. Karczmarz Mat otrzymał w 1713 r. możliwość sprzedaży w ciągu roku 12 beczek piwa i 40 sztofów wódki. Dodatkowo nadano mu łan na prawie chełmińskim. W 1723 r. żyło tu 16 wolnych chłopów chełmińskich. W 1780 r. proboszczem był Dorpettka, a sołtysem Johannes Mech.

W 1. poł. XVIII w. powstała we wsi szkoła elementarna.

Kanigowo do 1954 roku było siedzibą gminy Szkudaj.

Liczba mieszkańców i domów w poszczególnych latach:

  • 1817 r. – 86 osób, 17 domów
  • 1846 r. – 175 osób, 21 domów
  • 1858 r. – 189 osób, 24 domy
  • 1867 r. – 219 osób
  • 1871 r. – 208 osób, 25 domów
  • 1885 r. – 250 osób, 34 domy
  • 1895 r. – 307 osób, 41 domów
  • 1905 r. – 286 osób, 40 domów
  • 1910 r. – 305 osób, 46 domów
  • 1939 r. – 407 osób

Gospodarka

Na terenie miejscowości działają firmy z zakresu: transportu, usług samochodowych, usług budowlanych i ogrodniczych.

Bezpieczeństwo

We wsi działa Ochotnicza Straż Pożarna.

Religia

Tutejszy kościół rzymskokatolicki jest siedzibą lokalnej parafii.

Zabytki

  • zabudowy gospodarcze z końca XIX w. do lat 30. XX w.
  • kościół z plebanią
  • dwa budynki szkolne
  • cmentarz ewangelicki z 2. poł. XIX w.
  • aleje przydrożne

Bibliografia

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. III, Warszawa 1882.
Wijaczka Jacek, Dzieje wsi do końca XVIII wieku,[w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, ss. 165–202.
Zielińska Agnieszka,Dzieje miasta i okolic w latach 1807-1914,[w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, ss. 203–267.
Olsztyńska Strona Rowerowa [12.09.2013]
Strona Archidiecezji Warmińskiej [12.09.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [27.08.2014]
Strona Gminy Nidzica [27.08.2014]

Przypisy

  1. Strona Gminy Nidzica [27.08.2014]