Wojnasy

Wojnasy
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	olecki
Gmina	Wieliczki
Liczba ludności (2010)	75
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Wojnasy
Położenie na mapie Polski Wojnasy
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Wojnasy (niem. Woynassen, od 1938 r. Woinassen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie oleckim, w gminie Wieliczki. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W latach 1999-2001 wieś wchodziła w skład powiatu olecko-gołdapskiego. W 2010 roku liczyła 75 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Danuta Dwojakowska.

Położenie

Wieś położona jest w północno–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na Pojezierzu Ełckim, 14 km na wschód od Olecka i 8 km na północny wschód od Wieliczek, w pobliżu granicy z województwem podlaskim.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji północno–wschodnich terenów Prus Książęcych. W 1553 roku starosta Krzysztof Glaubitz nadał Wojtkowi Wojnasowi i Mikołajowi Nerce (Nurkowi) dwa łany sołeckie. Ze swej strony sołtysi zobowiązali się do założenia wsi czynszowej na 20 łanach na prawie chełmińskim. Nazwa wsi pochodzi od nazwiska jednego z zasadźców. Wojnasy należały do parafii ewangelickiej w Wieliczkach.

Szkołę we wsi założono w połowie XVIII wieku. W 1935 roku zatrudniony w niej był jeden nauczyciel, a w ośmiu klasach uczęszczało do niej ogółem 34 uczniów. Po II wojnie światowej szkołę uruchomiono ponownie w listopadzie 1945 roku jako jedną z pierwszych w powiecie oleckim.

Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:

• 1857 r. - 224 osoby

• 1933 r. - 208 osób

• 1939 r. - 210 osób

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Wieliczkach.

Ludzie związani z miejscowością

• Janina Maciukiewicz (ur. 1923) – nauczycielka, autorka pamiętników, działaczka społeczna
• Krystyn Lach Szyrma (1790–1866) – filozof, literat, publicysta, działacz społeczny, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, uczestnik powstania listopadowego; urodził się w Wojnasach, pochodził z chłopskiej rodziny, ukończył tutejszą szkołę wiejską, a także szkołę parafialną w Wieliczkach

Bibliografia

Białuński Grzegorz, Kolonizacja "Wielkiej Puszczy" (do 1568 roku) - starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Olecko. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
Vervaltugsgeschichte [12.11.2013]