Wojtkowizna
Wojtkowizna | |
| |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | olsztyński |
Gmina | Purda |
Sołectwo | Klewki |
Liczba ludności (2010) | 1047 (łącznie Klewki, Biedówko, Wojtkowizna) |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Wojtkowizna (niem. Karlberg) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztynskim, w gminie Purda. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 1047 mieszkańców (łącznie Klewki, Biedówko, Wojtkowizna). Wieś wchodzi w skład sołectwa Klewki, w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie Jarzy Pykało[1].
Położenie
Wieś położona jest na Pojezierzu Olsztyńskim, 2 km na południowy wschód od Klewek.
Dzieje miejscowości
Wojtkowizna była posiadłością młyńską, założoną przez kapitułę warmińską nad strumieniem, który wpływał do południowego wschodu do Jeziora Klebarskiego. Data założenia wsi nie jest znana. Młyn był prawdopodobnie zlokalizowany przy samym jeziorze. Po zbudowaniu w 1842 roku kanału Kiermas, poziom Jeziora Klebarskiego obniżył się o metr, a jego powierzchnia zmniejszyła się o jedną trzecią. W ten sposób wieś znalazła się w pewnym oddaleniu od jeziora.
W spisie majątkowym przygotowanym po zaborze Warmii przez Prusy, wymieniony został młyn Woytkowiesna, który należał do właściciela majątku w Klewkach - Karola Weissa. Przez wiele lat właścicielami Wojtkowizny byli właśnie właściciele Klewek: von Brederlow, baron Reischbach von Reichenstein, Stanisław Carnevalli, Ohlenschläger, Peter Thorwald Lous, Karl Lous. Ten ostatni przemianował nazwę wsi na Karlberg, zakładając tam folwark nazwany tak od swojego imienia. Po jego śmierci w 1902 roku, majątkiem zarządzała wdowa Erna Lous. W skład dóbr wchodziły Klewki, Wojtkowizna i Biedówko - łącznie 840 ha. W 1913 roku cały majątek zakupił Franz Otto. Po jego śmierci Karlberg sprzedano go niejakiemu Wedigowi. Wedig przekazał majątek w posagu swojej córce. Córka Wediga zarządzała Wojtkowizną wespół z pierwszym, a następnie drugim mężem. Do 1945 roku folwark obejmował powierzchnię 243 ha. Zamieszkiwało go 20 osób. Żywy inwentarz liczył łącznie 120 sztuk.
Po wojnie wieś została włączona do PGR Klewki. Prowadzono tu hodowlę owiec. W latach 60. dworek został przejęty przez wojsko, które urządziło tu ośrodek wypoczynkowy, działający do lat 90. Obecnie znajduje się w rękach prywatnych. Funkcjonuje w nim ośrodek wypoczynkowy Leśne Wrota.
Bibliografia
- Przewodnik turystyczny po gminie Purda, Purda 2013.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Historia wsi na stronie gminy Purda [data dostępu: 12.11.2013]
- Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 12.11.2013]
- Verwaltungsgeschichte [data dostępu: 12.11.2013
Przypisy
Zobacz też