Krzemieniewo
| Krzemieniewo | |
| | |
 Festyn w Krzemieniewie, źródło: www.kurzetnik.pl, 12.09.2013.
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko - mazurskie |
| Powiat | nowomiejski |
| Gmina | Kurzętnik |
| Sołectwo | Krzemieniewo |
| Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) | Pole-obowiązkowe |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Krzemieniewo | |
| Położenie na mapie Polski  Krzemieniewo | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Krzemieniewo (niem. od 1414 r. Crumau) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Kurzętnik. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa toruńskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Miejscowość leży na terenie gminy, która obejmuje swoim zasięgiem wschodni kraniec Pojezierza Brodnickiego. W obszar gminy wchodzi 17% lasów i 71% użytków rolnych. Ponadto miejscowość znajduje się na obszarze powiatu nowomiejskiego, który rozciąga się na pograniczu Pojezierza Chełmińskiego, Pojezierza Iławskiego, Garbu Lubawskiego i Pojezierza Dobrzyńskiego, w południowo – zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego.
Dzieje miejscowości
Krzemieniewo wchodziło w skład dóbr kapituły chełmińskiej i musiała istnieć jeszcze przed 1414 r. W 1414 r. bowiem w wyniku wojen polsko – krzyżackich miejscowość poniosła straty m.in. zabrano jej konie i bydło. Nazwa wsi pochodzi prawdopodobnie od krzemieni znajdowanych na polach. Pod koniec XIX w. wieś leżała w powiecie lubawskim. Zajmowała teren 4143 mórg z 126 budynkami i 54 domami. W tym czasie było 490 katolików i 27 ewangelików. Odpowiednie dla miejscowości były parafia i poczta Kurzętnik. W XIX w. istniała już tutaj szkoła. Wieś została przekazana na własność osadnikom jeszcze przez rząd pruski. W okresie II wojny światowej w Krzemieniewie istniał podobóz Stutthofu, w którym więziono kobiety żydowskie. Pod koniec XX w. sołectwo obejmowało 1101,54 ha, w tym: 47 gospodarstw z 343 mieszkańcami.
Kultura
We wsi działa świetlica. Organizowane są tutaj festyny i pikniki. Funkcjonuje tutaj również Ochotnicza Straż Pożarna.
Ludzie związani z miejscowością
Na początku XVII w. we wsi gospodarzyli: Gąsiorowski, Skwara, Pysz, Karczmarz, Goszczyński, Thomek, Masq, Skubisz, Kopeć, Tylla, Kamiński, Slaga, Wielgoroth, Bartnik, Urban, Stary karczmarz, Bogusz, Luch, Zawisza, Nagorny, Leman, Stary Zawisza i Wach. Ponadto w 1863 r. mieszkańcy wsi uczestniczyli w powstaniu styczniowym: Bonawentura Splëttstosser i Franciszek Sadowski. Z historią wsi związany jest także Albin Kroplewski - proboszcz w Kruszynach i Papowie Biskupim oraz Leonard Raszkowski - pisarz. Ponadto przed II wojną światową posterunkiem we wsi zawiadywał Knorps a 3 - klasową szkołą Bronisław Wielewski. Wśród mieszkańców wsi należy wymienić również wybitnych rolników: Tadeusza Romana - hodowcę koni, Kazimierza Jastrzębskiego - członka Towarzystwa Rolniczego oraz Sejmiku Powiatowego w Mieście Lubawskim. Obecnie (2013 r.) sołtysem wsi jest Mariusz Klimek.
Bibliografia:
Grabowski Stanisław,Z dziejów Kurzętnika i okolic, Warszawa 1995, 171 ss.
Grabowski Stanisław,Z dziejów Kurzętnika i okolic, Warszawa 2008, 287 ss.
