Gardyny

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj


Gardyny

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat ostródzki
Gmina Dąbrówno
Liczba ludności (2010) 240
Strefa numeracyjna (+48) 89
Kod pocztowy 14-120
Tablice rejestracyjne NOS
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Gardyny
Gardyny
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Gardyny
Gardyny
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Gardyny (niem. Gross Gardienen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Dąbrówno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2014 roku wieś liczyła 240 mieszkańców[1]. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Krystyna Sieńska [2].

Położenie

Miejscowość położona jest na Mazurach Zachodnich (Pojezierze Iławsko–Ostródzkie), w południowo–zachodniej części Krainy Tysiąca Jezior, na terenie Garbu Lubawskiego. Miejscowość leży nad jeziorem Gardejki, z którego wypływa Marózka.

Dzieje miejscowości

Wieś Gardyny wymieniano w dokumentach już w roku 1328 jako dobra rycerskie. Powstała prawdopodobnie w 1321 roku. W latach panowania Zakonu Krzyżackiego wznosiła się tutaj obronna budowla drewniana, zniszczona podczas najazdu szwedzkiego (od tamtych wydarzeń potocznie nazywana przez mieszkańców Szwedzką Górą). W wieku XVI Gardyny były wsią kościelną. W 1714 roku we wsi działała jedna z 28 szkół ludowych, założonych za rządów Fryderyka I. W 1902 roku utworzono w miejscowości ewangelicką parafię, która liczyła 1200 osób, w tym 1150 Polaków. W roku 1912 parafię Gardyny miało zamieszkiwać 500 Mazurów, przy ogólnej liczbie 900 wiernych.

Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii ewangelicko–augsburskiej w Nidzicy.

Zabytki

Bibliografia

  1. Knercer Wiktor, Cmentarze wojenne z okresu I wojny światowej w województwie olsztyńskim, Warszawa 1995.
  2. Ostróda. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1976.
  3. Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
  4. Bank Danych Lokalnych GUS [24.08.2013]
  5. Olsztyńska Strona Rowerowa [24.08.2013]
  6. Wojewódzka Ewidencja Zabytków [24.08.2013]
  7. Wrota Warmii i Mazur [29.08.2013]

Przypisy

  1. łącznie Gardyny, Dąbrowa, Gardynki
  2. Wrota Warmii i Mazur [29.08.2013]