Krusze

Krusze
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	nidzicki
Gmina	Janowiec Kościelny
Sołectwo	Krusze
Liczba ludności (2013)	80
Strefa numeracyjna	(+48) 89
Tablice rejestracyjne	NNI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Krusze
Położenie na mapie Polski Krusze
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Krusze (niem. Krusch) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Janowiec Kościelny. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2013 roku wieś liczyła 80 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni Wiesława Malinowska.

Położenie

Wieś leży w dolinie rzeki Orzyc, w odległości ok. 6 km od Janowca Kościelnego.

Dzieje miejscowości

Na terenie wsi odkryto cmentarzysko z okresu wpływów rzymskich. Nieznana jest dokładna data lokacji miejscowości. Pierwsze informacje o funkcjonowaniu wsi pochodzą z 1413 r. W XV w. Krusze były wsią szlachecką. W 1418 r. należały do majątku Mroczko. W 1578 r. i 1781 r. Krusze należały do parafii w Grzebsku. W 1827 r. było tu 7 domów, a we wsi mieszkało 38 osób. Pod koniec XIX w. było tu 11 domów, Krusze zaś zamieszkiwało 101 osób. Zabudowa wsi jest zagrodowa, zwarta.

Ludzie związani z miejscowością

• Marian Gotowiec (1913–1973) – urodzony w Kruszach rektor Wyższej Szkoły Gospodarstwa Wiejskiego w Cieszynie, Wyższej Szkoły Rolniczej w Olsztynie, poseł na Sejm PRL VI kadencji.

Szkolnictwo

Dzieci z tej miejscowości uczęszczają do Szkoły Podstawowej im. Zawiszy Czarnego w Waśniewie.

Zabytki

• zabudowania gospodarcze i budynki mieszkalne z I połowy XX w.
• dwa krzyże przydrożne z XX w.

Bibliografia

1. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. IV, Warszawa 1883.
2. Wijaczka Jacek, Dzieje wsi do końca XVIII wieku, [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, ss. 165–202.
3. Strona Gminy Janowiec Kościelny [12.09.2013]
4. Wrota Warmii i Mazur [12.09.2013]