Krzemity

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Wersja z dnia 19:45, 12 kwi 2014 autorstwa Emzet (dyskusja | edycje) (Dzieje miejscowości)
Skocz do: nawigacja, szukaj
Krzemity

Leśniczówka w Krzemitach w 1920 roku
Leśniczówka w Krzemitach w 1920 roku
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat kętrzyński
Gmina Korsze
Liczba ludności (2010) 40[1]
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Krzemity
Krzemity
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Krzemity
Krzemity
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Krzemity (niem. Kremitten) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Korsze. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Miejscowość w 2010 roku liczyła 40 mieszkańców (łącznie z Sarkajmami).


Położenie

Miejscowość jest położona w odległości ok. 2 km od miasta Korsze.

Dzieje miejscowości

Początkowo na terenie przyszłej wsi wzniesiona została krzyżacka strażnica. Miejscowość powstała w latach 1345-1351. Na tym właśnie okresie wielki mistrz krzyżacki Heinrich von Dusemer nadał przywilej lokacyjny. W 1444 został on odnowiony przez wielkiego mistrza Konrada von Erlichshausena. Wieś przyjęła nazwę od miejscowego zamku-strażnicy i nawiązywała bezpośrednio do nazwy pruskiej osady, która istniała tutaj pierwotnie. W XV wieku Krzemity nadal miały charakter wsi czynszowej. W okresie wojny trzynastoletniej nie uniknęła zniszczeń. Po 1466 roku wieś jako rekompensatę za zaległy żołd przekazano jednemu z rycerzy - Truchsessowi von Wetzhausen. Wetzhausen stał się również właścicielem zamku w [Łankiejmy|Łankiejmach]] oraz majątku Głowbity.

W XVII stuleciu wszystkie wymienione dobra łącznie z Krzemitami stały się własnością rodu von der Groeben. W XVII lub XVIII wieku wzniesiony został miejscowy dwór. W 1786 roku miejscowość składała się z 15 domów, funkcjonował również młyn wodny. W 1804 roku Krzemity zakupił , oficer pruski baron von Mirbach, który zamieszkał w Sorkwitach. W 1817 roku miejscowość była majątkiem składającym się z 10 domów, zamieszkanych przez 84 osoby. W 1913 roku obszar majątku obejmował powierzchnię 350 ha. Ostatnim właścicielem Krzemit był generał baron Günther von Mirbach, który zatrudniał zarządcę o nazwisku Dzikoński. W folwarku prowadzono hodowlę 30 koni i 120 sztuk bydła.


Po zakończeniu II wojny światowej na terenie majątku powstało państwowe gospodarstwo rolne. W 1973 roku miejscowość wchodziła w skład sołectwa Dłużec Wielki w gminie Korsze. W 1970 roku Krzemity były zamieszkane przez 83 osoby.


Zabytki

  • Parterowy dwór z XVII lub XVIII stulecia, przebudowany w wieku XIX. Dwór otoczony jest przez park krajobrazowy


Bibliografia

  1. Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic, przewodniczący komitetu redakcyjnego Andrzej Wakar, Olsztyn 1978.
  2. Licharewa Zofia, Kętrzyn. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1962.
  3. Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 15.03.2014]
  4. Historia wsi Krzemity [data dostępu: 15.03.2014]
  5. Wojewódzka ewidencja zabytków [data dostępu: 5.03.2014]


Przypisy

  1. Łącznie Sarkajmy i Krzemity.