Pawężnica łuseczkowata

Pawężnica łuseczkowata
Peltigera praetextata
(Flörke ex Sommerf.) Zopf
Pawężnica łuseczkowata
Systematyka
Królestwo	grzyby
Podkrólestwo	{{{Podkrólestwo}}}
Gromada	grzyby workowe
Klasa	miseczniaki (Lecanoromycetes)
Rząd	pawężnicowce
Rodzina	pawężnicowate
Rodzaj	pawężnica
Gatunek	pawężnica łuseczkowata
Synonimy

Pawężnica łuseczkowata (Peltigera praetextata (Flörke ex Sommerf.) Zopf) – gatunek zlichenizowanego grzyba workowego (porostu) z rodziny pawężnicowatych (Peltigeraceae), rzędu pawężnicowców (Peltigerales).

Plecha

Plecha pawężnicy łuseczkowatej jest listkowata, zwykle rozetkowata, do 20 cm średnicy, podzielona na odcinki do 2 cm szerokości, dość sztywna, nie pilśniowata, gładka, czasem błyszcząca. Na górnej powierzchni, na brzegach lub wzdłuż spękań zwykle wykształcają się bardzo liczne łuseczkowate izydia (wyrostki), wyraźnie widoczne nawet bez lupy. Dolna strona z ciemnobrązowymi łuskami i licznymi chwytnikami. Owocniki często spotykane, koliste, na końcach odcinków, o brunatnych tarczkach.

Rozmieszczenie i ekologia

Gatunek ten występuje na ziemi i mszakach, czasami na korze drzew. Jest to gatunek charakterystyczny dla żyznych lasów liściastych (głównie gradów i buczyn), gdzie często rośnie na mszakach u nasady pni drzew lub w ich dolnych partiach, a także na omszałych kłodach i pniakach. W górach występuje również na zacienionych, omszonych skałach i głazach.

Wartość użytkowa

Gatunek dość rzadki w całym kraju. Objęty w Polsce ścisłą ochroną. Umieszczony na "Czerwonej Liście" jako porost zagrożonych wymarciem (EN).

Ciekawostki

Na Warmii i Mazurach gatunek ten występuje dość często ale jedynie w dobrze zachowanych zbiorowiskach leśnych, głównie w rezerwatch przyrody, m.in. "Las Warmiński im. prof. Benona Polakowskiego", "Dęby Napiwodzkie".

Bibliografia

K. Czyżewska, S. Cieśliński: Porosty – wskaźniki niżowych lasów puszczańskich w Polsce. Monographiae Botanicae 91: 223–239, 2003.

S. Cieśliński, K. Czyżewska, J. Fabiszewski: Czerwona lista porostów w Polsce. Red list of the lichens in Poland. W: Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Red list of plants and fungi in Poland, Z. Mirek, K. Zarzycki, W. Wojewoda, Z Szeląg (eds.). W. Szafer Inst. of Botany, PASc, Kraków, 71–89, 2006.

W. Fałtynowicz: Porosty w lasach. Przewodnik terenowy dla leśników i taksatorów. Centrum Informacyjne Lasów Państwowych: Warszawa, 2012.

Linki zewnętrzne

http://pl.wikipedia.org/wiki/Peltigera