Rezerwat Źródła Rzeki Łyny
Rezerwat Źródła Rzeki Łyny im. Prof. Romana Kobendzy | |
| |
Głaz w rezerwacie upamiętniający postać prof. Romana Kobendzy | |
Rodzaj rezerwatu | krajobrazowy |
Państwo | Polska |
Data utworzenia | 1959 |
Powierzchnia | 121,04 ha |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Rezerwat Źródła Rzeki Łyny im. Prof. Romana Kobendzy
Spis treści
O rezerwacie
Rezerwat "Źródła Rzeki Łyny im. Prof. Romana Kobendzy" utworzono w 1959 roku, w pobliżu wsi Łyna w gminie Nidzica. Jest rezerwatem krajobrazowym, powołanym w celu zachowania źródeł rzeki Łyny wraz z interesującym zjawiskiem geologicznym jakim jest wsteczna erozja źródliskowa. Rrezerwat zajmuje obszar 120,54 ha, w tym 112,04 ha lasów, 3,96 gruntów rolnych oraz 0,99 ha wód.
Fizjogeografia terenu i szata roślinna
Rezerwat obejmuje rozległą dolinę z wieloma bocznymi wąwozami, na terenie której znajdują się liczne systemy źródliskowe. Zachodzące tu zjawisko erozji wstecznej polega na wymywaniu przez wody wysiękowe piasków, zalegających na wypiętrzonych w tym miejscu nieprzepuszczalnych iłach mioceńskich. W efekcie tego procesu wytworzyły się półkoliste nisze zwane cyrkami dolinnymi, kształtujące zbocze doliny w prawie pionowe ściany. Dna tych obniżeń znajdują się na wysokości 153 m n.p.m. i są miejscami obniżone o 20 m w stosunku do terenów przyległych. Wypływające ze zboczy dziesiątki strumyków dają początek rzece Łynie, która spada kaskadami ku niżej leżącemu wąwozowi, wciętemu do głębokości 60 m w podłoże. Ujście doliny zamyka niewielki (ok. 1,5 ha) staw młyński powstały na skutek wybudowania tamy rzecznej. Dna cyrków porośnięte są przez roślinność źródliskową, a niżej położone, aluwialne doliny porastają zbiorowiska łęgowe z rzadkim drzewostanem łęgowym. Większa część wysoczyzny, która znajduje się w granicach rezerwatu, porastają drzewostany sosnowe, w przeważającej części posadzone na siedlisku grądu subkontynentalnego (Tilio-Carpinetum). Wiek tego drzewostanu oceniany jest na 120-140 lat. Niespotykane ukształtowanie terenu tworzy swoisty mikroklimat. Duża ilość zimnych wód źródlanych oraz obniżenie terenu i jego lesistość powodują utrzymywanie się tu, w porównaniu z terenem otaczającym, niższych temperatur latem i wyższych zimą.
Rośliny
Ciekawostki
Rezerwat "Źródła rzeki Łyny" został nazwany imieniem Romana Kobendzy (1886-1955) - słynnego polskiego botanika, dendrologa, profesora SGGW - dla podkreślenia jego zasług położonych m.in. na polu ochrony przyrody Pojezierza Mazurskiego.
Rezerwat wchodzi w skład dwóch obszarów Natura 2000: Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków "Puszcza Napiwodzko-Ramucka" (kodPLB280007) oraz Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk "Ostoja Napiwodzko Ramucka" (kod PLH280052).
Bibliografia
S. Dąbrowski, B. Polakowski, L. Wołos: Obszary chronione i pomniki przyrody województwa warmińsko-mazurskiego. Urząd Wojewódzki, Wydział Ochrony Środowiska i Rolnictwa w Olsztynie, 1999.
W. Pisarek, J. Sawicki, M. Szczecińska: Flora roślin naczyniowych i mszaków rezerwatu "Źródła rzeki Łyny im. prof. R. Kobendzy". Acta Botanica Warmiae et Masuriae 2: 93-110, 2002.
Linki zewnętrzne
http://pl.wikipedia.org/wiki/Rezerwat_przyrody_%C5%B9r%C3%B3d%C5%82a_Rzeki_%C5%81yny