Żyłkowiec różowawy

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Wersja z dnia 23:26, 26 lis 2013 autorstwa Darkub (dyskusja) (Ciekawostki)
Skocz do: nawigacja, szukaj


Żyłkowiec różowawy (Rhodotus palmatus (Bull.: Fr.) R. Maire) – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny Physalacriaceae, rzędu pieczarkowców (Agaricales)


Rhodotus palmatus - żyłkowiec różowawy (Media:http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Rhodotus_palmatus_19776.jpg#file.ogg)

Owocnik

Kapelusz 4-8 cm średnicy, mocno wypukły, później spłaszczony, z zawiniętym brzegiem, jasnopomarańczowy do ciemnoróżowego, z elastyczną, galaretowatą, zmarszczoną powierzchnią. Blaszki zatokowato wcięte, gęste, płowożółte lub czerwonawe, z krótszymi flaszeczkami. Trzon 2-5 x 0,5-1 cm, mimośrodkowy lub boczny, białawy do różowego, pokryty białymi włókienkami. Miąższ gruby, jasny, o owocowym zapachu i bardzo gorzkim smaku. Wysyp zarodników różowy.


Rozmieszczenie i ekologia

Gatunek szeroko rozpowszechniony, znany ze wschodniej części Ameryki Północnej, Afryki Północnej, Europy, Azji i Nowej Zelandii. Na całym obszarze występowania jest gatunkiem rzadkim. W Polsce znany jest współcześnie tylko z jednego stanowiska w Puszczy Białowieskiej. Owocniki pojawiają się od września do grudnia. Wyrastają w kępach na pniakach i zwalonych pniach drzew, zwłaszcza wiązów (w Europie notowany także na kasztanowcach).


Wartość użytkowa

W zależności od źródła informacji, określany jako gatunek niejadalny lub o nieznanych właściwościach.


Ciekawostki

Gatunek w Polsce wyjątkowo rzadki, zaliczony do gatunków wymierających (Kategoria "E" na Czerwonej Liście).

Nieco częstszemu, w pewnych regionach (np. Illinois, USA), występowaniu tego gatunku może sprzyjać masowe wymieranie wiązów zakażonych grzybem Ophiostoma ulmi (syn. Ceratocystis ulmi), powodującym tzw. holenderska chorobę wiązów (naczyniowa choroba wiązu, grafioza wiązu). Choroba ta była przyczyną masowego wymierania wiązów w Europie (od 1910 r.) i Ameryce Północnej (od 1930 r.).

Bibliografia

D. Pegler: Grzyby Polski i Europy. Wrocław: Larousse Polska, 2003.

A., Bujakiewicz, J. Nita: Żyłkowiec różowawy Rhodotus palmatus (Bull.: Fr.) R. Maire) – mieszkaniec białowieskich ostępów. Chrońmy Przyrodę Ojczystą 60(5), 2004: 82-85.

http://en.wikipedia.org/wiki/Rhodotus

http://www.grzyby.pl/gatunki/Rhodotus_palmatus.htm