Grodziczno
Grodziczno | |
| |
[[Plik:|240px|Herb Grodziczna]] Herb Grodziczna
| |
Rodzaj miejscowości | wieś |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko - mazurskie |
Powiat | nowomiejski |
Gmina | Grodziczno |
Liczba ludności (2012 źródło:www.grodziczno.pl) | 378 |
Strefa numeracyjna | (+48) 56 |
Kod pocztowy | 13 - 324 |
Tablice rejestracyjne | NNM |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Grodziczno (w 1570 r. Grodziszczno, w 1641 r. Grodziczno) – wieś gminna w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Grodziczno. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa toruńskiego. Miejscowość jest siedzibą gminy Grodziczno.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Miejscowość znajduje się na terenie gminy Grodziczno w obszarze, której występuje tu wyjątkowo duże nagromadzenie polodowcowych form rzeźby terenu, takich jak m.in. moreny denne, pagórkii wzgórza morenowe, rynny subglacjalne, płaty sandru, wytopiskowe. Najniżej położonym obszarem jest dolina rzeki Wel - poniżej 100m n.p.m. W kierunku północno-wschodnim gminy (Garb Lubawski) teren wznosi się i w rejonie na wschód od m. Zwiniarz osiąga największą wysokość 200,8m n.p.m. Powierzchnia gminy dzieli się na: wysoczyznę morenową, dolinę rz.Weli rynnę jeziora Kiełpińskiego, fragmentem sandru Skrwy. Ponadto odnajdziemy tutaj gleby brunatne właściwe i brunatne wyługowan, czarne ziemie, gleby organiczne – torfowe, murszasto-torfowe oraz mułowo-torfowe.
Dzieje miejscowości
Pierwsze wzmianki o miejscowości znajdujemy w źródłach z 1338 r. - Grodeu, z 1403 r. - Grodisz, Grodys, Grodzitczky. Etymologia nazwy jak i badania archeologiczne świadczą o istnieniu przedkrzyżackiego grodu. Grodziczno było prawdopodobnie pierwszą założoną przez Krzyżaków wsią, której właścicielem był bezpośrednio Zakon. Świadczą o tym wzmianki w archiwum parafii związane z budową w 1340 r. gotyckiego kościoła. W XIV w. Krzyżacy oddali Grodziczno w dzierżawę rycerskim. W 1466 r. miejscowość stanowiła własność szlachecką. W latach 1423 - 1434 Grodziczno leżało w wójtostwie nowomiejskim. W dobie Rzeczypospolitej Szlacheckiej wieś pozostała w granicach powiatu michałowskiego województwa chełmińskiego. W XVII w. Grodziczno było w posiadaniu Bystramów a następnie Grotthausenów. W 1876 r. założono w miejscowości folwark pod nazwą Johannathal. Natomiast na przełomie XIX i XX w. wykazuje się w Grodzicznie posiadłości rycerskie i włościańskie. Pierwsze posiadały 36 budynków i 17 domów mieszkalnych a drugie 54 budynków i 31 domów mieszkalnych. Łącznie mieszkańców było 546 a w tym 76 ewangelików i 470 katolików. Nie zachowała się informacja o formie zabudowy wsi.
Gospodarka
Na terenie miejscowości działają firmy z branży samochodowej, elektronicznej, ślusarskiej, transportowej, usługowo - handlowej, hydraulicznej oraz istnieje Ośrodek Szkolenia Kierowców.
Kultura
W Grodzicznie funkcjonuje Gminna Biblioteka Publiczna, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, Dom Pomocy Społecznej, Orkiestra Dęta, Koło Gospodyń Wiejskich oraz Urząd Gminy.
Ludzie związani z miejscowością:
Ze wsią związane są dwa rody: Bystramów oraz Grotthausenów.
Zabytki:
Na terenie miejscowości znajduje się zabytkowa Kościół pw. Św. Piotra i Pawła; zespół pałacowo – parkowy; pomnik pomordowanych podczas II wojny światowej; pomnik przyrody.
Bibliografia:
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. II, Warszawa 1881, 927 ss.
http://www.grodziczno.pl/asp/pl_start.asp?typ=14&sub=12&menu=24&strona=1, 12.09.2013.
Zobacz też
www.grodziczno.pl