Państwowe Gospodarstwa Rolne (PGR)

Państwowe Gospodarstwa Rolne (PGR) – duże, socjalistyczne przedsiębiorstwa rolne będące własnością państwową, działały na zasadach pełnego lub ograniczonego rozrachunku gospodarczego. Powstały w 1949 r. w wyniku połączenia Państwowych Nieruchomości Ziemskich, Państwowych Zakładów Chowu Koni i Państwowych zakładów Hodowli Roślin oraz zagospodarowania ziemi opuszczonej .

Ogólna charakterystyka

W 1950 r. PGR gospodarowały na ok. 2,2 mln ha, natomiast w 1969 r. zajmowały prawie 2,7 mln ha. W 1969 r. istniało 6110 PGR, zgrupowanych w 3775 przedsiębiorstwach (gospodarstwa samodzielne, gospodarstwa wielkoobiektowe, kombinaty). Przeciętna wielkość gospodarstwa w tym czasie wynosiła 459 ha użytków rolnych. Najwięcej PGR było w ówczesnych województwach: wrocławskim, koszalińskim, szczecińskim, gdańskim i olsztyńskim.

Do głównych zadań PGR należały:

• produkcja towarowa, zwłaszcza zboża, mięsa i mleka,
• Produkcja wysoko kwalifikowanego materiału nasiennego i zwierząt zarodowych,
• rozwój przemysłu rolnego - suszarnictwo pasz, przetwórstwo ziemniaków i innych płodów rolnych,
• zagospodarowanie gruntów Państwowego Fundusz Ziemi.63

W pierwszych latach działalności Państwowe Gospodarstwa Rolne, w rezultacie przejęcia dużego areału ziemi opuszczonej i zaniedbanej, braku podstawowych środków produkcji, niskiego stanu inwentarza, braku wykwalifikowanych robotników oraz kadry inżynieryjno-technicznej oraz niekorzystnych warunków ekonomicznych, produkowały niewiele i były deficytowe .