Parafia pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Skolitach
Parafia pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Skolitach | |
| |
| |
Siedziba | Skolity |
Adres | Skolity 9, 11-008 Świątki |
Data powołania | 1348 r. |
Wyznanie | katolickie |
Kościół | rzymskokatolicki |
Archidiecezja | warmińska |
Dekanat | Łukta |
Kościół | Kościół pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Skolitach |
[LINK NAZWAparafii] |
Parafia pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Skolitach — rzymskokatolicka parafia leżąca w dekanacie Łukta należącym do archidiecezji warmińskiej. Kościół parafialny znajduje się w Skolitach. Od 2012 r. proboszczem parafii jest ks. mgr Jerzy Banul.
Spis treści
Historia parafii
Pierwszy kościół został zbudowany wkrótce po założeniu wsi w 1348 roku. Samodzielna parafia została erygowana w 1600 r. Drugą świątynię wzniesiono w 1684 roku. Konsekrował ją biskup warmiński Michał Radziejowski. Jednak w 1708 r. kościół spłonął podczas pożaru, który zniszczył całą wieś. Ocalał jedynie ołtarz główny. Rok później, dzięki pomocy parafii w Ornecie, postawiono nowy kościół, który w 1710 roku konsekrował biskup Andrzej Załuski. Dwieście lat później do głównej bryły dobudowano nawy i prezbiterium. Świątynia w Skolitach ma wyposażenie z XVIII wieku. W 2013 roku parafia liczyła około tysiąca wiernych. Do parafii należą miejscowości:Skolity, Gołogóra, Włodowo, Łumpia, Trokajny, Brzeźno i [[Niklawi.
Wieś kościelna lokowana w 1348 roku przez biskupa Hermana z Pragi, której nazwa pruska brzmiała Skolitami. Zasadźcą był Prus Welun. Została zniszczona podczas wojen polsko .krzyżackich. 10 grudnia 1557 roku biskup warmiński Stanisław Hozjusz wystawił nowy akt lokacyjny, była to jedna z największych wsi na Warmii. Wówczas we wsi znajdowały się już młyn i karczma. W 1688 roku istniała szkoła i szpital. W 1708 roku wybuchł wielki pożar, strawił część zabudowań i kościół. Tutejszy kościół o którego uposażeniu mowa jest w przywileju lokacyjnym, był filią parafii w Świątkach (Heiligenthal) za czasów biskupa Franciszka Kuhschmalza. W późniejszym okresie parafia usamodzielniła się, wspomina to wizytacja z 1622 roku. Kościół powstał jeszcze w średniowieczu (przed 1457 rokiem), ale w 1684 roku biskup Michał Radziejowski konsekrował tu nową budowlę pod wezwaniem św. Jana Ewangelisty, która w swych murach zachowała znaczne fragmenty poprzedniej. W 1708 roku kościół spalił się i został jeszcze w tym samym roku odbudowany, a konsekrował go w następnym biskup Andrzej Chryzostom Załuski, nadając obecnie wezwanie Narodzenia Najświętszej Maryi i Panny. Wnętrze kościoła dzięki niepowtarzalnej dekoracji malarskiej rozciągającej się nad nim jak kobierzec urzeka swoim urokiem. W świątyni zachowało się wiele cennych zabytków, najcenniejszym jest dawny ołtarz główny w kształcie tryptyku z1557 roku.
Drugi, filialny, we Włodowie, pw. Matki Boskiej Częstochowskiej, wybudowali ewangelicy w 1738 r. Przebudowano go w XIX w., a po II wojnie światowej został zaadaptowany na kościół katolicki.
Kler parafialny
Proboszczowie:
- Jerzy Knobloch (od 1604)
- Joachim Gleser (od 1614)
- Jan Hirsch (1622)
- Jan Protmann (od 1622)
- Jan Albert Rogala (od 1676)
- Andrzej Gerick (od 1707)
- Jan Michał Braun (od 1708)
- Jan Ebert (od 1716)
- Tomasz Fox (od 1727)
- Jan Józef Rohfleisch (od 1733)
- Jan Walenty Lielienthal (od 1740)
- Piotr Antoni Rautenberg (od 1764)
- Franciszek Rittorff (od 1769)
- Antoni Kleinkowski (od 1799)
- Franciszek Graw (od 1833)
- Piotr Kindler (od 1837)
- Teodor Rolfs (od 1843)
- Józef Sett (1851)
- Franciszek Rehaag (od 1851)
- Antoni Kretschmann (od 1857)
- Józef Lingk (od 1891)
- Ludwik Leonhardt (od 1892)
- Franciszek Hohmaann (od 1896)
- Ferdynand Schulz (od 1896)
- Jan Dittrich (1911)
- Karol Herrmann (od 1911)
- Andrzej Klein (1931–1945)
- Józef Sojka (1955–1957)
- Jan Cichosz (1957–1970)
Salezjanie
- Stanisław Klich (1992)
- Ryszard Milewski (1992)
- Jerzy Malewicki (1992–x)
- Jerzy Banul (od 2012)
Filie parafii
Włodowo
Domy zgromadzeń zakonnych na terenie parafii
...
Grupy działające na terenie parafii
- Chór parafialnyxxxx
- Odnowa w Duchu Świętymxxxx
- Wspólnota Krwi Chrystusaxxxxx
- Koło Żywego Różańcaxxxxx
- Służba Liturgicznaxxxx
Zobacz też
Archidiecezja Warmińska
Kościół pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Skolitach
xxx
Bibliografia
Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej, red. Bronisław Magdziarz, Olsztyn 1999
Katalog duchowieństwa katolickiego diecezji warmińskiej (do 1945 roku), Andrzej Kopiczko, Olsztyn 2003
Katalog duchowieństwa katolickiego diecezji warmińskiej (1945-1992), Andrzej Kopiczko, Olsztyn 2006
Parafie utworzone w dziesięcioleciu Archidiecezji Warmińskiej 1992–2002, bp Julian Wojtkowski, Studia Warmińskie XL, 2003 [6.10.2014]
[LINK NAZWAparafii]] [6.10.2014]
[LINK nazwak Wikipedia] [6.10.2014]