Franciszek Bażyński

Franciszek Bażyński
Franciszek Bażyński, źródło: lepszypoznan.pl dostęp 27 grudnia 2013
Data i miejsce urodzenia	25 marzec 1801 Poznań
Data i miejsce śmierci	12 marzec 1876 Poznań

Franciszek Bażyński (ur. 25 marca 1801 roku w Poznaniu, zm. 12 marca 1876 roku w Poznaniu) – ksiądz, działacz społeczny i oświatowy.

Życiorys

Szkoła i wykształcenie

Studia teologiczne odbył w Poznaniu i Wrocławiu. Święcenia kapłańskie przyjął w 1824 roku.

Praca

Pełnił różne funkcje w hierarchii kościelnej. Po święceniach został księdzem w Poznaniu i bliskich okolicach. Od 1849 roku pełnił też funkcję proboszcza w parafii Świętego Wojciecha w Poznaniu. Uczestniczył czynnie w życiu społeczno–narodowym. Uczestniczył w powstaniu w 1830 roku. W latach 1836-1840 przebywał w więzieniu. Przyczyną stały się kontakty, jakie nawiązywał z emisariuszami Towarzystwa Demokratycznego Polskiego.

W latach 1848–1852 był posłem do parlamentu niemieckiego.

Szczególnie odznaczył się jako organizator bibliotek ludowych. Założył wydawnictwo pod nazwą Wydawnictwo dobrych a tanich książek. Wydał ich około 140 tysięcy przez 10 lat. Były to książki polskie, które zawierały tematykę religijną oraz były z zakresu literatury pięknej. Książki wstawiał do księgarni M. Leitgebera na terenie Wielkopolski, Śląska, Warmii, jak również w Niemczech wśród Polaków. Z jego książek powstały trzy biblioteczki, dwie na Warmii (w Sząbruku i Unieszewie, jedna na Mazurach (w Lewałdzie).

Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna

Bażyńskim utrzymywał stały kontakt z Andrzejem Samulowskim – poetą i działaczem warmińskim. Z tej okazji Samulowski w księdze pamiątkowej Warta poświęcił wiersz na pamiątkę Bażyńskiemu. Jednak w 1873 roku wydawnictwo Bażyńskiego zlikwidowały władze pruskie. Bażyńskiego osadzono w areszcie.

Ciekawostki

Bażyński był osobą popularną w całej Polsce. Świadczą i tym obchody z okazji 50–lecia pracy kapłańskiej i wydana na tę okazję księga pamiątkowa oraz uroczysty pogrzeb w Poznaniu.

Bibliografia

Oracki Tadeusz, Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla od połowy XV wieku do końca do 1945 roku, Warszawa 1963.
Oracki Tadeusz, Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla XIX i XX wieku (do 1945 roku), Warszawa 1983.