Gładysz paprociowaty
| Gładysz paprociowaty | |
| | |
| Homalia trichomanoides | |
| (Hedw.) Schimp. | |
 Gładysz paprociowaty. Autor: Hermann Schachner. Źródło: Commons Wikimedia | |
| Systematyka | |
| Królestwo | rośliny |
| Podkrólestwo | rośliny naczyniowe |
| Gromada | mchy |
| Klasa | prątniki |
| Rząd | rokietowce |
| Rodzina | miecherowate |
| Rodzaj | gładysz |
| Gatunek | gładysz paprociowaty |
| gładyszek tępolistny | |
Gładysz paprociowaty (Homalia trichomanoides (Hedw.) Schimp.) – gatunek rośliny należący do rodziny miecherowatych (Neckeraceae), rzędu rokietowców (Hypnales).
Morfologia
Mech tworzy zbite, przypłaszczone darnie o barwie jasnozielonej, zmieniającej się następnie w żółtozieloną. Łodyga główna płożąca się. Gametofit stanowi łodyga główna, od której odchodzą łodygi II rzędu, nieregularnie rozgałęzione, długości 2–4 cm i szerokości 2–3 mm (wraz z liśćmi). Na szczycie łodyżki są tępe. W przekroju poprzecznym brak wiązki środkowej. Liście łodyg II i III rzędu językowate, niesymetryczne, na szczycie stępione lub zaokrąglone.
Charakterystyczne jest nieregularne piłkowanie brzegu liścia przy jego szczycie. Żebro najczęściej jest pojedyncze (rzadko spotyka się rośliny z żebrem podwójnym lub bez żebra) i sięga do połowy liścia. Sporofit zbudowany z sety o długości 1 cm i jest żółto-czerwony. Seta zakończona jest wydłużoną, jajowatą puszką o długości 1,5 mm, koloru brunatnego z wieczkiem o krzywym dzióbku, przykryta czapkowatym czepkiem. Perystom podwójny.
Rozmieszczenie i ekologia
Mech występuje pospolicie w całej Europie z wyjątkiem obszarów najbardziej wysuniętych na południe i na północ. Ponadto występuje na Kaukazie, Syberii, we wschodnich Chinach i Japonii. W Polsce dość pospolity na całym niżu. W górach rośnie do wysokości 600 m. Mech występuje na korzeniach i dolnych częściach pni drzew liściastych takich, jak dąb szypułkowy, grab, buk oraz na bezwapiennych skałach.
Wartość użytkowa
Gładysz paprociowaty objęty jest w Polsce ścisłą ochroną gatunkową na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 w sprawie gatunków dziko występujących roślin objętych ochroną.
Zobacz też
pl.wikipedia.org [10.02.2015]
powiat.kolobrzeg.pl [10.02.2015]
