Mniejszość żydowska na Warmii i Mazurach

Mniejszość żydowska na Warmii i Mazurach – jedna z mniejszości zamieszkujących województwo warmińsko-mazurskie.

Historia

Żydzi pojawili się na ziemiach Warmii i Mazur pod koniec XIII wieku. Dzięki sekularyzacji Prus w 1525 roku i zawarciu traktatu krakowskiego rozwinął się handel obwoźny z mieszkańcami Krakowa. Stał się on domeną ludności żydowskiej. W wieku XVIII zaczęła rozwijać się polityka antyżydowska utrudniająca handel. Sytuację polepszyły prawa nadawane w XIX wieku (ustawa Fryderyka II z 1847 roku o położeniu Żydów).

W latach 20. i 30. XX wieku bojówki antysemickie represjonowały Żydów. Ludność żydowska została w większości wywieziona do obozów zagłady podczas II wojny światowej. Synagogi oraz kirkuty uległy dewastacji.

Liczebność

Według Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2011 roku na terenie Warmii i Mazur przynależność do mniejszości żydowskiej zadeklarowało 19 osób.

Na terenie województwa warmińsko-mazurskiego znajduje się 51 cmentarzy, na których pochowano przedstawicieli tej mniejszości.

Kultura

W Olsztynie od czterech lat (od 2010 roku) organizowane są Dni Kultury Żydowskiej, w organizacji których aktywnie uczestniczy fundacja Borussia oraz Stowarzyszenie na rzecz Kultury Żydowskiej B’Jachad, której aktywnym działaczem jest Ewa Pohlke promująca również kulturę żydowską podczas organizowanych imprez wielokulturowych w szkołach w Olsztynie (np. w gimnazjum nr 3).

W roku 2014 obchodzono 25. rocznicę istnienia Polskiego Towarzystwa Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata. Wojewoda Marian Podziewski postanowił wspólnie z wymienionymi wyżej organizacjami włączyć się w ogólnopolską akcję upamiętnienia osób, które uhonorowano Medalem Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata.

Zobacz też

Bet Tahara w Olsztynie
Żydzi na Warmii i Mazurach
Synagoga w Dąbrównie

Bibliografia

wm.uw.olsztyn.pl [20.02.2015]
pl.wikipedia.org [20.02.2015]
fzp.net.pl [20.02.2015]