Piotrowice (gmina Biskupiec)
| Piotrowice | |
| | |
| [[Plik:|240px|Dawna szkoła w Piotrowicach]] Dawna szkoła w Piotrowicach
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko - mazurskie |
| Powiat | nowomiejski |
| Gmina | Biskupiec (Biskupiec Pomorski) |
| Sołectwo | Piotrowice |
| Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) | Pole-obowiązkowe |
| Strefa numeracyjna | (+48) 56 |
| Tablice rejestracyjne | NNM |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Piotrowice | |
| Położenie na mapie Polski  Piotrowice | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Piotrowice (Piotrowice Wielkie; niem. Gross Peterwitz ) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko – mazurskim w powiecie nowomiejskim w gminie Biskupiec (Biskupiec Pomorski). W latach 1975-1998 miejscowość przynależała administracyjnie do województwa toruńskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Wieś znajduje się nad Jeziorem Piotrowickim. Miejscowość położona jest na terenie gminy Biskupiec, której powierzchnię zajmują przede wszystkim lasy i jeziora.W całości lasy stanowią 26 % powierzchni gminy a jeziora 3,28%. Zasadniczymi elementami morfologicznymi tego obszaru są:wysoczyzna morenowa (średnia wysokość 90-110 m n.p.m.),wzgórza i pagórki morenowe,sandry, rynny jeziorne i doliny rzeczne.Powierzchnia wysoczyzny charakteryzuje się występowaniem licznych drobnych zagłębień wytopiskowych. Znajdziemy tutaj tzw. oczka polodowcowe, mokradła i torfowiska a w okolicach miejscowości Łąkorz wyspy otoczone sandrem. Na terenie gminy występują również tzw. ozy (w okolicach Mierzyna, na zachód od Sumina oraz na północ od Tymawy Wielkiej) i kemy (w rejonie Sumina, Łąkorka, Wonny i Szwarcenowa). Na terenie gminy napotkamy także na zastoiska.Największe z nich to zastoisko biskupieckie – o płaskim, rozległym i podmokłym dnie. Natomiast najwyższym punktem położonym na terenie gminy jest Góra Szwedzka – o wysokości 121,3 m n.p.m. Najniżej położony punkt zaś o wysokości ok. 62 m n.p.m. znajduje się w dolinie Osy u ujścia jej do jeziora Płowęż. W obrębie gminy znajdują się także rezerwaty przyrody: ornitofaunistyczny „Jezioro Karaś”, torfowiskowy „Kociołek”, „Łabędź”, „Uroczysko Piotrowice” oraz częściowo Brodnicki Park Krajobrazowy. Na obszarze gminy występują zasadniczo trzy typy gleb. Są to:gleby brunatne, gleby bielicowe, gleby mułowo-torfowo-murszaste. Ponadto odnajdziemy tutaj czarne ziemie i gleby szare oraz mady glejowe i wody powierzchniowe.
Dzieje miejscowości
Miejscowość lokowana na prawie chełmińskim przez biskupa pomezańskiego Mikołaja w 1363 r. Piotrowice objęły 126 włók ziemi i otrzymały kościół z 4 włókami. Proboszcz parafii dostał prawo poboru na dzień św. Marcina pół korca żyta i tyle samo owsa. Wśród włók wsi cztery ostały się sołtysowi Hartungowi wraz z prawem sądownictwa i trzecim fenigłem. Zasadźcom pozostało 118 włók, z których płacili co roku na św. Marcina 14 skojców (od każdej włóki). Nie znana jest etymologia nazwy miejscowości. W 1451 r. Piotrowice przystąpiły do antykrzyżackiego Związek Pruskiego. Po zajęciu przez zakon krzyżacki Iławy i Ostródy, władze Piotrowic wystąpiły ze Związku. W wyniku wojny 13 – letniej na krótki okres wieś znalazła się w rękach polskich. II pokój toruński przyznał miejscowość zakonowi krzyżackiemu. Piotrowice początkowo znalazły się w starostwie szymbarskim później iławskim. Po sekularyzacji zakonu w 1525 r. Piotrowice zostały umieszczone w starostwie prabuckim w okręgu administracyjnym Podgórze (Oberland). W XVII w. wieś miała charakter czynszowy, w której chłopi odrabiali pańszczyznę. Pod koniec XVII w. właścicielem wsi był Mleczkowski, natomiast sołtysem Paweł Przybylski. Na początku XIX w. Piotrowice włączono do powiatu suskiego, który należał do Prus Zachodnich. W XVI w. we wsi właścicielami gospodarstw było 4 Polaków i 11 Niemców . W I poł. XIX w. większość mieszkańców wsi stanowiła ludność wyznania ewangelickiego posługująca się językiem niemieckim, mimo to mowa polska była powszechna. W 1809 r. było 100 mieszkańców w tym 63 Polaków . W 1886 r. na terenie miejscowości było 249 budynków i 135 dymów . Wieś zamieszkiwały 1164 osoby w tym 296 katolików i 868 ewangelików. Nie zachowała się informacja o formie zabudowy wsi.
Kultura
Działa tutaj Ochotnicza Straż Pożarna.
Zabytki:
Na terenie wsi znajdują się następujące zabytki: gotycki kościół, cmentarz poniemiecki, młyn przekształcony na elektrownię wodną, dom okryty trzciną, grób nieznanego żołnierza, ruiny dworca PKP, dawny budynek Straży Granicznej (po I wojnie światowej między Polską, a Prusami).
Bibliografia:
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. VIII, Warszawa 1887, 960 ss.
