Piątki
| Piątki | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko - mazurskie |
| Powiat | nidzicki |
| Gmina | Nidzica |
| Sołectwo | Piątki |
| Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) | Pole-obowiązkowe |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Tablice rejestracyjne | NNI |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Piątki | |
| Położenie na mapie Polski  Piątki | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Piątki (Piontken, w XIX w. Freidorf, niem. Freitagsdorf) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Nidzica.W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa olsztyńskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Miejscowość leży na terenie gminy Nidzica, przez obszar której przebiega jedna z głównych granic fizyczno-geograficznych Europy, oddzielająca Obszar Europy Zachodniej od Obszaru Europy Wschodniej. Ponadto 19.000 ha powierzchni gminy zajmują lasy i grunty leśne. Istotnym zasobem naturalnym gminy są surowce mineralne, tj. żwiry i piaski, torfy i węgiel brunatny, kreda jeziorna, gytia i ziemia okrzemkowa.
Dzieje miejscowości
Piątki istniały już w 1412 r., wówczas to spotykamy w dokumentach Mikołaja z Piątek. Według Jacka Wijaczki wieś lokowano na 15 łanach w 1412 r. Nie znana jest etymologia nazwy miejscowości. W 1498 r. Wilhelm von Eisenberg potwierdził kupno Piątek z 15 włókami przez Kacpra Szerok z Warzyn. Komtur zniósł obowiązek Szeroka do stawiania i rozbierania zamków. Szerok musiał jednak wystawiać żołnierza na wyprawy wojenne. W 1717 r. była to wieś szlachecka z 4 właścicielami m.in. rajcą nidzickim – Georgem Neumannem . W 1798 r. właścicielem 4 łanów w Piątkach był Michael Jabłonowski . W XIX w. na terenie miejscowości funkcjonował młyn. W 1817 r. było tu 53 mieszkańców, w 1846 r. – 57, w 1858 r. – 78, w 1867 r. – 96, w 1871 r. – 117, w 1885 r. – 128, w 1895 r. – 105, w 1905 r. – 104, w 1910 r. – 175, w 1939 r. – 171 . Liczba domów w kolejnych latach przedstawiała się następująco: w 1817 r. – 8, w 1846 r. – 7, w 1858 r. – 10, w 1871 r. – 13, w 1885 r. – 12, w 1895 r. – 12, w 1905 r. – 11, w 1910 r. – 17 . W 1858 r. wieś obejmowała 1067 mórg. Nie zachowała się informacja o formie zabudowy wsi.
Kultura
W Piątkach funkcjonuje Szkoła Podstawowa oraz Ochotnicza Straż Pożarna.
Zabytki:
W Piątkach zachowała się tradycyjna zabudowa zagród, cmentarz ewangelicki z końca XIX w., aleja przydrożna.
Bibliografia:
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. VIII, Warszawa 1887, 960 ss.
Wijaczka Jacek, Dzieje wsi do końca XVIII wieku, [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, s. 165 - 202.
Zielińska Agnieszka, Dzieje miasta i okolic z lat 1807 - 1914, [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, s. 203 - 267.
