Plenowo

Plenowo
Kapliczka w Plenowie Źródło: http://www.ciekawemazury.pl/kapliczki_jacekjaw/1/K%C4%99trzy%C5%84ski/Reszel/Plenowo/, dostęp 21 września 2013
Rodzaj miejscowości	Wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	Warmińsko-Mazurskie
Powiat	kętrzyński
Gmina	Reszel
Strefa numeracyjna	(+48) 89
Tablice rejestracyjne	NKE
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Plenowo
Położenie na mapie Polski Plenowo
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Plenowo (niem. Plönhöfen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie kętrzyńskim w gminie Reszel. W latach 1975-1998 miejscowość przynależała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.

Charakterystyka fizjograficzna

Krajobraz falisty ziemi kętrzyńskiej ukształtował się w wyniku wzmożonej działalności erozyjnej ostatniego zlodowacenia. Lodowiec wielokrotnie powracał, poczym zatrzymywał się i cofał na północ, pozostawiając w swej wędrówce wały moren czołowych. Obecnie tworzą one spore wzgórza. Główne pasmo moren czołowych biegnie w kierunku z południowego zachodu na północny wschód. Podąża od Świętej Lipki, którą otacza od północy łukiem, następnie na Bezławki, Wilknowo, Pręgowo. Z topniejących lodów wytworzyły się jeziora zastoiskowe. O istnieniu tych jezior, na obszarze powiatu świadczą nieckowate zagłębienia. Występują w nich iły piaszczyste, które wypełniają środek dawnego jeziora, ponadto gliny margliste, osadzające się na brzegach zbiornika.

Dzieje miejscowości

Na podstawie przywileju z 10 lutego 1391 roku, rycerz pruski Plowonen, otrzymał od biskupa warmińskiego majątek lenny, który liczył 5 łanów (84 ha). Ponadto musiał się zobowiązać do pełnienia służby zbrojnej na rzecz zamku w Reszlu. Do zagrody dworskiej rycerza dołączono kilka zagród chłopskich. W wyniku tego powstała osada, która wzięła swą nazwę najprawdopodobniej od imienia tego rycerza. Prusowie nazwali ją Plonen. W wyniku działań wojennych z lat 1454–1466 i 1519–1521, osada zniknęła z powierzchni ziemi. Jednak nazwa jej przetrwała. W następnych latach pojawili się na tych terenach przybysze z Mazowsza. Przyczynili się do odbudowania zagród. Miejsce to wówczas zostało przez nich nazwane bardziej po polsku – Plenowo. Ta polska nazwa widnieje na mapie Warmii z 1755 roku. Wówczas były we wsi tylko cztery zagrody i mieszkało tu 23 mieszkańców. W drugiej połowie XIX wieku, właściciel polskich Łężan na gruntach Plenowa założył swój drugi folwark. Ta mała osada wiejska przetrwała ostatnią wojnę, wraz ze swoją starą nazwą.

Ludzie związani z miejscowością

Nazwa wsi występuje już w XIV wieku. Przypuszcza się, że pochodzi ona od imienia rycerza Plowonena.

Bibliografia

Licharewa Zofia, Kętrzyn z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1962.
Panfil Jan, Pojezierze Mazurskie, Warszawa 1968.
Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze, Olsztyn 1969.

Zobacz też

(dyskusja) 21:08, 20 wrz 2013 (CEST)