Parafia pw. św. Mikołaja w Sząbruku
Parafia pw. św. Mikołaja w Sząbruku | |
| |
Kościół pw. św. Mikołaja i Jana Ewangelisty w Sząbruku, źródło: NewsBarOlsztyn
| |
Siedziba | Sząbruk |
Adres | Sząbruk 1, 11-036 Gietrzwałd |
Data powołania | I połowa XIV w. |
Wyznanie | katolickie |
Kościół | rzymskokatolicki |
Archidiecezja | warmińska |
Dekanat | Olsztyn III - Gutkowo |
Kościół | Kościół pw. św. Mikołaja i Jana Ewangelisty w Sząbruku |
Parafia pw. św. Mikołaja w Sząbruku — rzymskokatolicka parafia leżąca w dekanacie Olsztyn III - Gutkowo należącym do archidiecezji warmińskiej. Kościół parafialny
znajduje się w Sząbruku. Od 2012 r. proboszczem parafii jest ks. mgr Andrzej Trejnowski.
Historia parafii
Z zachowanych dokumentów wynika, że parafia istniała w Sząbruku jeszcze przed lokacją samej miejscowości. Świątynię uposażono w przywileju lokacyjnym 22 lipca 1363 roku. Konsekrował ją 2 kwietnia 1500 roku biskup pomocniczy Jan Wilde ku czci św. Mikołaja i św. Jana Ewangelisty.
Pierwotnie była to budowla salowa z zakrystią od północy. W XVII wieku dobudowano do niej masywną wieżę — hełm pochodzi z 1790 roku, a w 1771 roku szczyt wschodni o formach gotyckich. W latach 1911–1913 przeprowadzono rozbudowę kościoła według projektu Fritza Heitmanna z Królewca. Powstał wówczas trójnawowy halowy korpus z prostokątnie zamkniętym prezbiterium i dwoma zakrystiami. Ponownej konsekracji kościoła dokonał 19 lipca 1913 roku biskup pomocniczy Edward Herrmann ku czci św. Mikołaja i św. Anny. Stary kościół stał się właściwie przedsionkiem nowego. Podczas prac konserwatorskich, które prowadzono w latach 80. XX w., odkryto malowidła gotyckie, pochodzące z początku XVI wieku. Na stropie kościoła znajdują się malowidła z XVIII w. ponadto z tego czasu zachowały się ołtarze i obrazy. Ołtarz główny pochodzi z 1748 r. i przedstawia św. Rodzinę oraz patrona parafii. Początkowo kościół posiadał dwa dzwony z brązu, ale jeden został odebrany w czasie I wojny światowej na zarządzenie władz niemieckich.
Wystrój nowego kościoła jest neobarokowy. Witraże wykonała firma Franz Binsfeld z Trewiru w roku 1911. Są tu również tablice pamiątkowe ku czci urodzonego na terenie parafii ks. Wojciecha Turowskiego i ku czci króla Belgów Baudouina I i jego małżonki Fabioli, którzy uczestniczyli tu we mszy w 1977 roku. Na terenie parafii znajduje się wybudowana w 1994 roku w Unieszewo kaplica filialna pw. św. Antoniego.
Kler parafialny
Proboszczowie:
- Jan Qützow (od 1355)
- Henryk Qützow (od 1362)
- Jan Lepter (od 1481)
- Albertus (od 1570)
- Ignacy Bernhagen (od 1571)
- Jerzy Gaul (od 1623)
- Paweł Janovius (od 1632)
- Jerzy Homann (od 1641)
- Piotr Wasowski (od 1645)
- Stanisław Czechanowicz (od 1648)
- Franciszek Otto (od 1651)
- Jan Blumnau (od 1667)
- Michał Karbowski (od 1677)
- Andrzej Radick (od 1684)
- Krzysztof Lilienthal (od 1690)
- Jan Bastkowski (od 1693)
- Andrzej Smolenski (od 1727)
- Jakub Kranich (od 1762)
- Józef Bogdanski (od 1776)
- Franciszek Marquitan (od 1790)
- Jan Iwanski (od 1800)
- Joachim Popowski (od 1810)
- Jan Schwark (od 1811)
- Jan Langkau (od 1815)
- Wiktor Bienkowski (od 1828)
- Gustaw Schmidt (od 1851)
- Jan Rysiewski (od 1860)
- Laurenty Schulz (od 1883)
- Jan Kensbock (od 1896)
- Andrzej Erdmann (od 1897)
- Alojzy Majewski (1900)
- Andrzej Woywod (od 1900)
- Franciszek Biernath (1911)
- Antoni Baranowski (od 1911)
- Józef Przeperski (1932)
- Feliks Gorynski (od 1932)
- Andrzej Barczewski (1942–1949)
- August Szarnowski (1950–1953)
- Julian Kryś (1954–1965)
- Benon Schirmer (1965–1977)
- Józef Misiak (1977–1994)
- Krzysztof Brodzik (1994–2004)
- Józef Świechowski (2004–2012)
- Andrzej Trejnowski (od 2012)
Filie parafii
- kaplica w filialna w Unieszewie
Bibliografia
Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej, red. Bronisław Magdziarz, Olsztyn 1999
Katalog duchowieństwa katolickiego diecezji warmińskiej (do 1945 roku), Andrzej Kopiczko, Olsztyn 2003
Katalog duchowieństwa katolickiego diecezji warmińskiej (1945-1992), Andrzej Kopiczko, Olsztyn 2006
it.gokgietrzwald.pl, Kościół w Sząbruku] [2.10.2014]