Powierz
| Powierz | |
| | |
 Zjazd na drogę do wsi Powierz , źródło: www.wikipedia.pl, 12.09.2013.
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko - mazurskie |
| Powiat | nidzicki |
| Gmina | Janowiec Kościelny |
| Sołectwo | Powierż |
| Liczba ludności (2012, źródło: http://wrota.warmia.mazury.pl/12.09.2013.) | 90 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Tablice rejestracyjne | NNI |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Powierz | |
| Położenie na mapie Polski  Powierz | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Powierz (niem. Powierszeu , od 1938 r. Waldbeek) - wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko – mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Janowiec Kościelny.W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa olsztyńskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Miejscowość położona jest na terenie gminy Janowiec Kościelny, która znajduje się na obszarze Niżu Środkowoeuropejskiego, na pograniczu dwóch podprowincji: Pojezierza Środkowo-Bałtyckiego i Niziny Północnomazowieckiej. Natomiast pas południowy obszaru gminy to mazoregion Wzniesień Mławskich, który graniczy od północy z Garbem Lubawskim. Zatem powierzchnia gminy Janowiec Kościelny posiada charakter falisty, miejscami równinny. W południowej części gminy – w dolinie rzeki Orzycy znajdują się wzniesienia od ok. 60 m. do ok. 200 m n.p.m. oraz wzgórza i wały moreny czołowej. Od południa na terenie gminy występują dwa wały morenowe, rozcięte doliną Wieczfnianki. Wał wschodni posiada wysokości bezwzględne do 200 m n.p.m., zaś stoki w tym rejonie bywają bardzo strome, a nachylenia terenu przekraczają często 15%. W zachodniej części gminy rzeźba terenu wyróżnia się pojedynczymi pagórkami i wzgórzami. Natomiast pomiędzy nimi znajdują się obniżenia i zagłębienia, bądź suche dolinki erozyjno-denudacyjne. Ponadto występują tutaj formy późnoglacjalne i holoceńskie - doliny rzeczne, z których największą jest rzeka Orzyc. Obszar gminy Janowiec Kościelny położony jest w obrębie Niecki Mazowieckiej. Występują tutaj następujące osady: kredowe, piaski, mułki, iły, piaski drobnoziarniste, piaski pylaste, gliny zwałowe, torfowiska, piaskowce margliste i mułowce z glaukonitem oraz szczątkami fauny.
Dzieje miejscowości
Pierwsze informacje o wsi pojawiają się w księgach czynszowych z lat 1436/1437. Przywilej lokacyjny zaginą. Nie znana jest etymologia nazwy miejscowości. Wieś dannicka została założona na 15 włókach chełmińskich. W 1478 r. wielki mistrz Marcin Truchsess odnowił Janowi Prawdzic przywilej nadający mu wsie Powierz i Górowo. Jan otrzymał obowiązek jedynie jednej lekkiej konnej służby zbrojnej, prawo polowania oraz wyższe i niższe sądownictwo. W 1600 r. w Powierzu mieszkali sami Polacy. W 1717 r. we wsi było 17 gospodarzy na 30 łanach . W 1780 r. 16 łanów i 22 mórg uprawiało 6 wolnych chłopów. Natomiast 6 łanów i 7 mórg leżało odłogiem. Nie zachowała się informacja o kształcie zabudowań wiejskich.
Gospodarka
We wsi działa sklep spożywczy, zakład transportu i handlu oraz przychodnia lekarska.
Ludzie związani z miejscowością:
Na kartach historii wsi zapisał się wielki mistrz Marcin Truchsess. W kadencji 2011 - 2015 sołtysem wsi jest Marianna Dudzińska. Sołectwo nosi nazwę Powierż.
Zabytki:
Na terenie miejscowości znajdują się zabytkowe zabudowania mieszkalne i gospodarcze z XX w. oraz krzyż przydrożny z XIX/XX w.
Bibliografia:
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. VIII, Warszawa 1887, 960 ss.
Wijaczka Jacek, Dzieje wsi do końca XVIII wieku, [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Rezmera, Nidzica 2012, s. 165 - 202.
http://www.zsjanowiec.org.pl/rp-internetowa/PRZEWODNIK/POWIERZ.html, 12.09.2013.
