Przytuły (gmina Pozezdrze)
| Przytuły | |
| | |
| Pole-obowiązkowe Pole-obowiązkowe
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | węgorzewski |
| Gmina | Pozezdrze |
| Liczba ludności (2009) | 75 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 87 |
| Kod pocztowy | 11-610 |
| Tablice rejestracyjne | NWE |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Przytuły | |
| Położenie na mapie Polski  Przytuły | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Przytuły (niem. Przytullen, od 1938 r. Kleinkutten) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie węgorzewskim, w gminie Pozezdrze.
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego.
Spis treści
[ukryj]Charakterystyka fizjograficzna
Wieś położona jest nad jeziorem Głęboka Kuta,15 km na południowy wschód od Węgorzewa. W pobliżu wsi znajduje się wiele innych niewielkich jezior: Brząs, Czarna Kuta, Piecek, Wilkus, Pozezdrze, Biała Kuta, Kacze (Mszar), Smolak, Rominty, Krzywa Kuta, Stręgielek.
Dzieje miejscowości
Wieś królewska, założona w 1569 roku; pięć łanów sołeckich otrzymał Michał Szczyłka. Wieś początkowo miała obejmować 55 łanów, jednak okazało się, że były tam jedynie 34 łany, z których osiem przeznaczono na folwark – w nim właśnie mieszkańcy odrabiali pańszczyznę . W XVIII wieku miejscowość liczyła 34 łany, a folwark 12 łanów, zaś w połowie XIX wieku wieś obejmowała 25 łanów, folwark – 8 łanów . W 1820 roku folwark przeszedł w prywatne ręce. W 1858 roku wieś i folwark zamieszkiwał0 297 osób(110 we wsi, 177 w folwarku. W wyniku epidemii dżumy zmarli wszyscy mieszkańcy wsi (61 osób); wedle miejscowego podania ocalała jedynie gęsiarka . Szkoła we wsi została założona w 1819 roku; w połowie tego stulecia uczęszczało do niej 55 dzieci, a w 1935 roku – 48 dzieci . W 1939 roku Przytuły zamieszkiwało 231 osób.
W 1968 roku sołectwo Przytuły obejmowało dodatkowo jedną wieś (Sapieniec); należało do gromady Kuty.
Ludzie związani z miejscowością:
Zabytki:
Bibliografia:
- Grzegorz Białuński, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
- Andrzej Wakar, Bohdan Wilamowski, Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1968.
- Bank Danych Lokalnych GUS:http://www.stat.gov.pl/bdl/app/miejsc_w.display?p_id=6194&p_token=0.33870008810808916 [data dostępu: 29.07.2013]
- Deutsche Verwaltungsgeschichte: http://www.verwaltungsgeschichte.de/angerburg.html [data dostępu: 29.07.2013]
Przypisy
